ΕΛΥΚΩ: 400 εκατ. από τον κρατικό προϋπολογισμό
Mε 400 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό χρηματοδοτείται ο Ειδικός Λογαριασμός Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΕΛΥΚΩ) που διαχειρίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ, καθώς δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η σχετική απόφαση του υπουργού Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη.
Το ποσό αυτό προορίζεται για να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού ΥΚΩ, το οποίο διευρύνθηκε κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης. Ας σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα, το έλλειμμα το επωμίζονται οι εταιρίες προμήθειας, και κυρίως η ΔΕΗ που έχει το μεγαλύτερο πελατολόγιο , αλλά και οι υπόλοιπες εταιρίες, πάγιο αίτημα των οποίων όλο το τελευταίο χρονικό διάστημα ήταν να διευθετηθεί το έλλειμμα.
Κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης ο ΕΛΥΚΩ, ο οποίος τροφοδοτείται από τη χρέωση υπέρ των ΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας) στους λογαριασμούς ρεύματος, που πληρώνουν οι καταναλωτές, χρηματοδότησε το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), μέσω του οποίου χορηγήθηκε η επιδότηση στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας των καταναλωτών. ‘Ετσι το πλεόνασμα, των περίπου 500 εκατ. ευρώ του 2022 μετατράπηκε σε έλλειμμα. Τα κεφάλαια που μεταφέρθηκαν από τον ΕΛΥΚΩ στο ΤΕΜ κατά την περίοδο Αυγούστου 2022- Απριλίου 2023 υπολογίζονται στα 460 εκατ. ευρώ.
Η απόφαση του υπουργού Οικονομικών αναφέρει ότι το ποσό των 400 εκατ. ευρώ θα κατατεθεί στον Ειδικό Λογαριασμό των ΥΚΩ που διαχειρίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ ο οποίος με τη σειρά του θα το καταβάλει στη ΔΕΗ ως δικαιούχου του ανταλλάγματος χωρίς να επηρεάσει τη χρηματοοικονομική και λογιστική θέση και τις φορολογικές υποχρεώσεις της επιχείρησης. Ωστόσο η αναφορά αυτή φαίνεται ότι δημιουργεί προβλήματα καθώς δικαιούχοι των επιστροφών είναι και οι υπόλοιποι προμηθευτές.
Κύκλοι της αγοράς τόνιζαν ότι η υπουργική απόφαση θα μπορούσε να αναφέρει απλώς ότι τα 400 εκατ. ευρώ του προϋπολογισμού πηγαίνουν στον ΕΛΥΚΩ, αφού υπάρχει ο νόμος που προσδιορίζει τον τρόπο διαχείρισης του συγκεκριμένου λογαριασμού και ο οποίος υπερισχύει οποιασδήποτε υπουργικής απόφασης. Οι περισσότεροι πάντως θεωρούν ότι πρόκειται για λάθος που θα διορθωθεί και ότι σε κάθε περίπτωση θα υπερισχύσει ο νόμος.
Μέσω των ΥΚΩ καλύπτεται η διαφορά του υψηλότερου κόστους παραγωγής ρεύματος στα μη συνδεδεμένα νησιά σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα προκειμένου να μην διαφοροποιείται η τιμή του ρεύματος ανάλογα με την περιοχή, το κόστος για το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) κλπ
Η ανάληψη του ελλείμματος του ΕΛΥΚΩ από τον κρατικό προϋπολογισμό περιορίζει τον κίνδυνο αύξησης της χρέωσης των ΥΚΩ στους λογαριασμούς των καταναλωτών, που είναι ήδη υψηλοί λόγω του κόστους ενέργειας. Πάντως η κρατική χρηματοδότηση δεν αρκεί για να καλύψει το σύνολο του ελλείμματος, που υπολογίζεται σε 600 εκατ. ευρώ, πράγμα που αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα. Σε μακροπρόθεσμη βάση πάντως, όταν λειτουργήσει η διασύνδεση Κρήτης- Αττιής θεωρείται ότι το έλλειμμα θα εκλείψει, αφού η Κρήτη θα ενταχθεί πλήρως στο διασυνδεδεμένο ηλεκτρικό σύστημα και θα πάψει η ανάγκη για την κάλυψη της διαφοράς κόστους. Από την άλλη πλευρά, η ΔΕΗ θα πρέπει να διατηρήσει σε ψυχρή εφεδρεία στο νησί, όπως και στα υπόλοιπα νησιά που διασυνδέονται, τους πετρελαϊκούς σταθμούς παραγωγής ρεύματος, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να αποζημιώνεται για την υπηρεσία αυτή.