Aρνητικές τιμές στην Aγορά Eξισορρόπησης εισηγείται ο ΑΔΜΗΕ
Tην υποβολή προσφορών ενέργειας εξισορρόπησης με αρνητικές τιμές ζητά ο ΑΔΜΗΕ, με την παράλληλη θέσπιση κατώτατου ορίου τιμής στα – 50 ευρώ/MWh ως μεταβατική διάταξη που θα ισχύει για ένα έτος, μέχρι σταδιακά η ελληνική αγορά να εναρμονιστεί με το ευρωπαϊκό πλαίσιο και να συνδεθεί με την πλατφόρμα PIcasso, που ορίζει ως κατώτατη τιμή τα – 15.000 ευρώ/MWh
H εισήγηση του ΑΔΜΗΕ, που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από τη ΡΑΑΕΥ ως την Τετάρτη 26 Μαρτίου, προέκυψε μετά από αίτημα της ίδιας της Ρυθμιστικής Αρχής για την υποβολή πρότασης από τον Διαχειριστή σχετικά με τη σταδιακή θέσπιση αρνητικών τιμών στις προσφορές ενέργειας εξισορρόπησης. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΑΔΜΗΕ ζήτησε την άρση της αναστολής προσφορών με αρνητικές τιμές και την τροποποίηση του Κανονισμού Αγοράς Εξισορρόπησης για την Εκκαθάριση Αγοράς Εξισορρόπησης σε συνθήκες πλεονάζουσας παραγωγής.
Μάλιστα, αν εγκριθεί ως έχει η πρόταση του Διαχειριστή, το νέο σύστημα θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τις 10 Απριλίου.
Ας σημειωθεί ότι ήδη με τη βελτίωση των καιρικών συνθηκών και την αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, στην Αγορά Επόμενης Ημέρας (DAM) οι μηδενικές τιμές αποτελούν καθημερινή πραγματικότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Χρηματιστήριο Ενέργειας η ελάχιστη οριακή τιμή στη DAM σήμερα διαμορφώνεται στα 0,04 ευρώ/MWh, καθώς στο χρονικό διάστημα από 10.00 το πρωί ως τις 3.00 το μεσηέρι, οι τιμές στις οποίες προσφέρεται η ενέργεια είναι σχεδόν μηδενικές.
Οπως αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ στην πρότασή του, το κατώτατο όριο τιμών για την υποβολή προσφοράς στην Αγορά Εξισορρόπησης είχε τεθεί στο μηδέν από τη ΡΑΑΕΥ λόγω του περιορισμού στο Σύστημα της Πελοποννήσου. Οι περιορισμοί όμως αυτοί εξέλιπαν από τότε που λειτούργησε η Γραμμής Μεταφοράς 400kV που συνδέει τη Μεγαλόπολη με το σύστημα και πλέον με βάση το ευρωπαϊκό πλαίσιο η κανονικότητα της λειτουργίας της Αγοράς Εξισορρόπησης επιβάλλει την υποβολή προσφορών και με αρνητικές τιμές.
Επιπλέον, η Ομάδα Διοίκησης Έργου, που έχει συσταθεί από το ΥΠΕΝ για την αντιμετώπιση των προκλήσεων από την αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ, έχει προτείνει να επιτραπούν οι αρνητικές τιμές στην Αγορά Εξισορρόπησης, ως απαραίτητη προϋπόθεση για να παρασχεθούν κίνητρα συμμόρφωσης των μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με το Πρόγραμμα Αγοράς. Με το υφιστάμενο όριο τιμών υποβολής προσφορών, οι Φορείς Συλλογικής Εκπροσώπησης (ΦΟΣΕ) των ΑΠΕ δεν έχουν κίνητρο συμμόρφωσης, καθώς αποζημιώνονται με την Τιμή Αποκλίσεων σε περίπτωση που η παραγωγή του χαρτοφυλακίου τους υπερβεί το Πρόγραμμα Αγοράς. Ετσι, όσες ΑΠΕ δεν συμμορφώνονται με το Πρόγραμμα Αγοράς συνεχίζουν να παράγουν σε πραγματικό χρόνο, με άμεσο αποτέλεσμα τις περικοπές έγχυσης ενέργειας και μάλιστα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ’ ό,τι αν τηρούνταν το Πρόγραμμα Αγοράς, όπως αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ. Η κατάσταση δε αυτή θέτει σε κίνδυνο και την ασφαλή λειτουργία του Συστήματος.
Εξάλλου, οι αρνητικές τιμές δίνουν και κίνητρο στους σταθμούς ΑΠΕ να συμμετέχουν ενεργά στην Αγορά Εξισορρόπησης, παρέχοντας υπηρεσίες, όπως η χΕΑΣ., που δίνει τη δυνατότητα αποζημίωσης για την παροχή καθοδικής Ενέργειας Εξισορρόπησης.
Η δυνατότητα υποβολής προσφορών ενέργειας εξισορρόπησης με αρνητικές τιμές αναμένεται σταδιακά να ενισχύσει τον ανταγωνισμό, στην Αγορά Εξισορρόπησης, όπου σήμερα παρατηρείται ΄υψηλή συγκέντρωση, καθώς θα μπορέσουν να συμμετάσχουν περισσότεροι πάροχοι των σχετικών υπηρεσιών.
Βέβαια, επειδή προς το παρόν είναι ελάχιστοι οι σταθμοί ΑΠΕ, που έχουν εγκαταστήσει τον απαραίτητο εξοπλισμό για τον έλεγχο της παραγωγής τους, άμεσα δεν αναμένεται επαρκής ανταγωνισμός.
Παράλληλα, ο ΑΔΜΗΕ επισημαίνει ότι ακόμα δεν έχει εγκριθεί από τη ΡΑΑΕΥ η τροποποίηση του Κανονισμού της Αγοράς Εξισορρόπησης και έτσι δεν είναι δυνατό να υπάρξει διάκριση του σκοπού ενεργοποίησης των ποσοτήτων ενέργειας στη Διαδικασία Ενοποιημένου Προγραμματισμού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μπορούν να διαμορφωθούν αρνητικές τιμές στην Αγορά Εξισορρόπησης για λόγους που δεν αφορούν στην εξισορρόπηση, αλλά εξαιτίας των αναγκών ανακατανομής. Πρόκειται για μία κατάσταση που είχε παρατηρηθεί και κατά την έναρξη της Αγοράς Εξισορρόπησης το 2020, με αποτέλεσμα το κόστος των σχετικών λογαριασμών να διαμορφωθεί σε υψηλά επίπεδα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο ΑΔΜΗΕ προτείνει τη σταδιακή μετάβαση της τιμής του κατώτατου ορίου υποβολής προσφορών από το μηδέν (0 €/MWh) που είναι σήμερα στο όριο των -15.000€/MWh, στο οποίο θα φθάσει μετά τη σύνδεση με την πλατφόρμα PICASSO, θεσπίζοντας σε πρώτη φάση και για μεταβατικό χρονικό διάστημα ενός έτους, κατώτατο όριο υποβολής προσφορών ίσο με -50 €/MWh, σε συμφωνία με τις σχετικές συζητήσεις στην Ομάδα Διοίκησης Έργου του ΥΠΕΝ.
“Η μεταβατική αυτή διάταξη αποτελεί ένα ασφαλές βήμα προς το απώτατο όριο των -15.000€/MWh, μέχρις ότου αυξηθεί η ρευστότητα στην Αγορά Εξισορρόπησης με τη συμμετοχή χαρτοφυλακίων ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ, η οποία προϋποθέτει την εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου μεταξύ ΦΟΣΕ και σταθμών ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ, διαδικασία που θα απαιτήσει τουλάχιστον το προτεινόμενο χρονικό διάστημα του ενός έτους μεταβατικής εφαρμογής” αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ στην εισήγησή του.
Η πρότασή του Διαχειριστή συμπληρώνεται με εισήγηση τροποποίησης του Κανονισμού Αγοράς Εξισορρόπησης για την ενσωμάτωση προβλέψεων αναφορικά με την προσαρμογή των Αποκλίσεων των Χαρτοφυλακίων Μονάδων ΑΠΕ και τον τρόπο υπολογισμού της ενέργειας περιορισμού έγχυσης, όταν εκδίδονται εντολές περικοπών.