Μητσοτάκης – Νετανιάχου: Στο επίκεντρο τα μεγάλα ενεργειακά project
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και ο ρόλος της ενέργειας ως παράγοντα διασφάλισης σταθερότητας ήταν το κεντρικό αντικείμενο της συνάντησης Μητσοτάκη με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου και τον πρόεδρο της χώρας Ισαάκ Χέρτζογκ.
Η συνεργασία σε συγκεκριμένα ενεργειακά project φαίνεται πως αναγνωρίζεται και από τις δύο χώρες ως η βάση στην οποίο στηρίζεται η στρατηγική συμμαχία Ελλάδας- Ισραήλ αλλά και Κύπρου. Μιας συνεργασίας η οποία αναδείχθηκε πρόσφατα στην Αθήνα με την τριμερή συνάντηση Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου, κατά την οποία διατυπώθηκε και η κοινή βούληση για την ενεργοποίηση του σχήματος 3+1 και με τη συμμετοχή των ΗΠΑ.
Η ελληνική πλευρά επιδιώκει τη μεγαλύτερη ενεργοποίηση του Τελ Αβίβ στο ζήτημα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας Κύπρου (GSI) , η οποία μελλοντικά σχεδιάζεται να καταλήξει στο Ισραήλ. Το GSI έχει μεγάλη σημασία για το Ισραήλ, καθώς μέσω αυτού, η χώρα δεν θα είναι ενεργειακά απομονωμένη και θα συνδεθεί με το ευρωπαϊκό σύστημα.
Η ελληνική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να δώσει το πράσινο φως για την επανέναρξη των ερευνών όσον αφορά στην όδευση του καλωδίου. ‘Οπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αυτό θα γίνει με βάση τις ανάγκες του έργου και τον προγραμματισμό της εταιρίας (ΑΔΜΗΕ) και δεν υπόκειται σε καθεστώς άδειας από την Τουρκία.
Οι έρευνες από τη γαλλική Nexans για την όδευση του καλωδίου ουσιαστικά σταμάτησαν το καλοκαίρι του 2024 στα ανοιχτά της Κάσου και της Καρπάθου όταν το πλοίο της γαλλικής εταιρίας παρεμποδίστηκε από τουρκικά πολεμικά. Η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει την επανέναρξη των ερευνών περί τα τέλη Απριλίου ενώ περί τα μέσα του μήνα αναμένεται στην Αθήνα ο Γάλλος υπουργός Άμυνας και ο ελλιμενισμός του αεροπλανοφόρου Σαρλ Ντε Γκωλ στον Πειραιά. Μάλιστα εκτιμάται ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός ενημέρωσε τον πρωθυπουργό του Ισραήλ για την τετραμερή συνάντηση που είχε στο Παρίσι με τους Προέδρους της Γαλλίας, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Λιβάνου.
Στην επίσκεψή του στο Ισραήλ ο κ. Μητσοτάκης δεν συνοδευόταν από τη νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντάς και Ενέργειας. Ωστόσο, είχε προηγηθεί πριν λίγες ημέρες η συνάντηση στην Αθήνα, του υπουργού ΠΕΝ Σταύρου Παπασταύρου και του υφυπουργού Νίκου Τσάφου με τον υπουργό Περιφερειακής Συνεργασίας του Ισραήλ, Νταβίντ Αμσαλέμ, ο οποίος συνοδευόταν από στελέχη ενεργειακών εταιριών της χώρας του, πράγμα που υπογραμμίζει το έντονο ενδιαφέρον του Ισραήλ για συνεργασία στον συγκεκριμένο τομέα.
Κατά τη συνάντηση του με τον ισραηλινό πρόεδρο ο Έλληνας πρωθυπουργός προσέφερε την υποστήριξη της Αθήνας στην άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων και εξέφρασε την ελπίδα ότι το συντομότερο δυνατό θα υπάρξει νέα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και ένα σχέδιο για την επόμενη μέρα. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Μητσοτάκης ήταν από τους πρώτους ηγέτες που επισκέφθηκαν το Ισραήλ μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Σε ότι αφορά την ενέργεια, πέραν της ηλεκτρικής διασύνδεσης στις επαφές των δύο πλευρών φαίνεται ότι με πρωτοβουλία του Ισραήλ επανέρχεται στο τραπέζι ο αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου East Med στην εκδοχή όμως, που αφορά στο τμήμα Ισραήλ – Κύπρος. Το Ισραήλ είναι παραγωγός φυσικού αερίου επιθυμεί τη διασύνδεση του με την Κύπρο προκειμένου να εξάγει φυσικό αέριο, από το οποίο θα παράγεται ηλεκτρική ενέργεια, την οποία θα μπορούσε να εισάγει μέσω του καλωδίου.