Eυρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα: Άμεσα μέτρα για το φόρο άνθρακα
Mέτρα για τις παρενέργειες που δημιουργεί η επιβολή του φόρου άνθρακα στα σύνορα της Ευρώπης (CBAM) ζητά η ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα, θεωρώντας πολύ περιορισμένες τις τροποποιήσεις που προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς προς το παρόν δεν ανταποκρίνονται σε μία σειρά από ζωτικά προβλήματα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι εταιρίες, όταν θα τεθεί σε ισχύ το μέτρο, το 2026.
Ο CBAM (Μηχανισμός Προσαρμογής Άνθρακα στα Σύνορα της ΕΕ ) αποτελεί επί της ουσίας ένα νέο φόρο που θα τεθεί στις εισαγωγές πρώτων υλών και υλικών, ακόμα και εξοπλισμού από τρίτες χώρες που δεν πληρούν τα ευρωπαϊκά περιβαλλοντικά στάνταρ. Σε πρώτη φάση αφορά σε υλικά που εισάγονται για βιομηχανική χρήση, όπως το αλουμίνιο, ο χάλυβας κλπ
Σε πρόσφατη ανακοίνωσή της η EUROFER (Σύνδεσμος της Ευρωπαϊκής βιομηχανίας χάλυβα) υπογραμμίζει τον επείγοντα χαρακτήρα των αλλαγών που πρέπει να γίνουν στον CBAM παράλληλα με την απλούστευση της διαδικασίας εφαρμογής που προωθεί η Κομισιόν, ώστε το μέτρο να πετύχει το στόχο του και να μην γυρίσει μπούμεραγκ για τη ευρωπαϊκή βιομηχανία.
Η Επιτροπή μέσω του CBAM στοχεύει στην αποτροπή μετεγκατάστασης ευρωπαϊκών βιομηχανιών σε τρίτες χώρες και στην προώθηση της πράσινης μετάβασης.
‘Oπως αναφέρει η EUROFER, στην ανακοίνωση που εξέδωσε μετά το συνέδριο που διοργανώθηκε πρόσφατα στο Παρίσι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα γαλλικά υπουργεία Οικονομικών και Κλιματικής Αλλαγής, “Οι αλλαγές που θα γίνουν στον CBAM θα πρέπει να αντιμετωπίζουν τα βασικά ζητήματα όπως η αναδιάταξη των πόρων, οι εξαγωγές και η ένταξη στο νέο φόρο προϊόντων που βρίσκονται χαμηλότερα στην αλυσίδα αξίας”
Η Κομισιόν ανακοίνωσε πως οι νομοθετικές προτάσεις για κρίσιμες πτυχές του CBAM, όπως οι εξαγωγές και η συμπερίληψη των τομέων που βρίσκονται χαμηλότερα στην αλυσίδα αξίας, θα παρουσιαστούν στις αρχές του επόμενου έτος.
Για τη βιομηχανία χάλυβα είναι κρίσιμο το γεγονός ότι το μείζον ζήτημα της αναδιάταξης των πόρων επί του παρόντος δεν συμπεριλαμβάνεται στον προγραμματισμό της Κομισιόν για τις επικείμενες νομοθετικές προτάσεις. Θεωρεί δε η στάση αυτή της Κομισιόν έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την αίσθηση του επείγοντος που εκφράζουν και τα δυο υπουργεία της Γαλλίας.
Σύμφωνα με τη Eurofer, για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητά του CBAM, απαιτούνται επειγόντως σημαντικές βελτιώσεις, όπως:
• Εισαγωγή μιας διαρθρωτικής νομοθετικής λύσης για τον πολύ υψηλό κίνδυνο που θα προκύψει από την αναδιάταξης των πόρων.
• Εισαγωγή διαρθρωτικής λύσης για τη διατήρηση των ευρωπαϊκών εξαγωγών, αποφεύγοντας έτσι τον κίνδυνο μετεγκατάστασης των βιομηχανιών σε τρίτες χώρες (διαρροή άνθρακα)
• Επέκταση του πεδίου εφαρμογής του CBAM σε προϊόντα χάλυβα που βρίσκονται χαμηλότερα στην αλυσίδα αξίας.
Επιπλέον, ο συνδυασμός του CBAM με τη σταδιακή κατάργηση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων ρύπων εκτιμάται ότι δεν προστατεύει επαρκώς από τον κίνδυνο της διαρροής άνθρακα. Αντίθετα, όπως αναφέρει η EUROFER, θα δώσει περαιτέρω κίνητρα για τη μετεγκατάσταση της παραγωγής σε τρίτες χώρες, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τη βιομηχανία χάλυβα όσο και την υπόλοιπη αλυσίδα αξίας.
Ταυτόχρονα ο διοικητικός φόρτος για τις εταιρίες θα πρέπει να ελαχιστοποιηθεί μέσω απλούστερων διαδικασιών και οι υποχρεώσεις αναφοράς στο πλαίσιο του CBAM δεν θα πρέπει να ισχύουν για ευρωπαϊκά προϊόντα που εξάγονται εκτός ΕΕ, μεταποιούνται στο εξωτερικό και στη συνέχεια επανεισάγονται στην ΕΕ ως προϊόντα CBAM.
Τέλοφς η EUROFER τονίζει ότι η εφαρμογή του μηχανισμού χωρίς τις απαραίτητες βελτιώσεις θα διαβρώσει περαιτέρω το ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας χάλυβα.