Τα στοιχεία για την αποδοτικότητα της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών(ΔΕΔ) του υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ότι για πρώτη φορά από το 2011 και μετά, η ΔΕΔ κατάφερε τον Ιούνιο να διεκπεραιώσει το 95,33% των υποθέσεων που έπρεπε να εξετάσει για να μην απορριφθούν στη βάση παρέλευσης προθεσμίας, έναντι ποσοστού 49,7% τον περασμένο Ιανουάριο.

Πέρυσι, σχεδόν εννιά στις δέκα υποθέσεις απορρίπτονταν απλώς και μόνο επειδή δεν εξετάζονταν ποτέ. Περνούσε η προθεσμία και έβγαινε απορριπτική απόφαση, εξαιτίας ακριβώς της παρέλευσης του χρόνου εξέτασης της υπόθεσης.

Μια αναδρομή στα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων δείχνει στο τέλος Ιουνίου 2015 από τις 15.745 προσφυγές οι οποίες είχαν υποβληθεί στην υπηρεσία μόλις 1.666 (10%) είχαν γίνει αποδεκτές εν όλω ή εν μέρει.

Εννιά στις δέκα (14.079 ή το 89,4%), είτε απορρίφθηκαν είτε δεν εξετάστηκαν ποτέ, μετά την πάροδο 120 ημερών.

Ο νόμος ορίζει ότι , όποιος φορολογούμενος θεωρεί ότι αδικήθηκε από κάποια απόφαση επιβολής φόρου ή προστίμου της φορολογικής διοίκησης δεν έχει το δικαίωμα να προσφύγει απ' ευθείας στα διοικητικά δικαστήρια, αλλά είναι υποχρεωμένος να ασκήσει «ενδικοφανή προσφυγή» υποβάλλοντας σχετική αίτηση στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών του υπουργείου Οικονομικών, καταβάλλοντος το 50% των αμφισβητούμενων ποσών.

Μοναδική περίπτωση να αποφύγει κανείς το 50% είναι να δώσει επαρκή στοιχεία τα οποία να δικαιολογούν αναστολή για σοβαρούς λόγους οικονομικής αδυναμίας.

Όλα τα προηγούμενα χρόνια, στο υπουργείο Οικονομικών η λειτουργία της συγκεκριμένης Διεύθυνσης είχε τεράστια προβλήματα, ορισμένα εκ των οποίων οφείλονταν στην υποστελέχωση.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι πλέον η Διεύθυνση έχει αρχίσει να βρίσκει το βηματισμό της, μετά και τηντοποθέτηση νέου Διευθυντή τον περασμένο Απρίλιο.

Ενδεικτικό είναι ότι τον Ιανουάριο η ΔΕΔ διεκπεραίωσε το 49,7% των υποθέσεων που είχε ανοιχτές, ποσοστό το οποίο αυξήθηκε σε 95,33% τον Ιούνιο. Περισσότερες από εννιά στις δέκα υποθέσεις εξετάστηκαν , άσχετα αν απορρίφθηκαν ή έγιναν δεκτά τα αιτήματα των φορολογουμένων όταν τον Ιανουάριο περισσότερες από μία στις δύο υποθέσεις απορρίπτονταν απλώς και μόνο επειδή περνούσε η προθεσμία εξέτασής τους.

Στη συντριπτική πλειοψηφία τους, οι αποφάσεις της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών είναι απορριπτικές. Από τις 592 υποθέσεις οι οποίες εξετάστηκαν τον Ιούνιο, οι 451 απορρίφθηκαν αλλά υπάρχουν και 105 οι οποίες έγιναν δεκτές. Οι υπόλοιπες υποθέσεις εντάχθηκαν σε διάφορες κατηγορίες (μερικώς δεκτές, θετικές , τεκμαιρόμενες).

Σε επίπεδο εξαμήνου ο στόχος ο οποίος είχε τεθεί αφορούσε εξέταση του 60% των υποθέσεων.Έκλεισε στο 65,5%.

Χρηστικός οδηγός

Ακολουθούν 12 ερωτήσεις- απαντήσεις σχετικά με τη δυνατότητα των φορολογουμένων να αμφισβητήσουν φόρους και πρόστιμα και τη λειτουργία της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών.

1. Πότε και γιατί υποβάλλονται οι ενδικοφανείς προσφυγές;

Οι ενδικοφανείς προσφυγές υποβάλλονται για την επανεξέταση των πράξεων της φορολογικής διοίκησης στο πλαίσιο της διοικητικής διαδικασίας. Στόχος είναι η επίλυση των φορολογικών διαφορών σε σύντομες προθεσμίες, ώστε να επιτυγχάνεται η συντομότερη είσπραξη δημοσίων εσόδων και η αποσυμφόρηση των διοικητικών δικαστηρίων από υποθέσεις που μπορούν να επιλυθούν σε επίπεδο φορολογικής διοίκησης.

2. Ποια υπηρεσία είναι αρμόδια για την εξέταση των ενδικοφανών προσφυγών;

Η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Γ.Γ.Δ.Ε.

3. Σε ποιες περιπτώσεις και πώς μπορώ να υποβάλω ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών;

Ο υπόχρεος, εφόσον αμφισβητεί πράξεις, ρητές ή σιωπηρές, που εκδίδονται ή συντελούνται από 1/1/2014 και εφεξής σε βάρος του από τη Φορολογική Αρχή και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας οφείλει, πριν από την προσφυγή του στη Διοικητική Δικαιοσύνη, να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή με αίτημα επανεξέτασης στο πλαίσιο διοικητικής διαδικασίας. Η ενδικοφανής προσφυγή κατατίθεται στην αρμόδια φορολογική αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη. Για την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών δεν απαιτείται παράβολο.

4. Μπορώ να υποβάλω άλλου είδους διοικητική προσφυγή κατά των πράξεων που προσβάλλονται με την ενδικοφανή προσφυγή;

Όχι. Η άσκηση οποιασδήποτε άλλης διοικητικής προσφυγής κατά των υποκειμένων στην ενδικοφανή προσφυγή πράξεων των φορολογικών αρχών είναι απαράδεκτη.

5. Μπορώ να ασκήσω προσφυγή απευθείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια κατά των πράξεων που υπόκεινται σε ενδικοφανή προσφυγή;

Όχι. Η άσκηση προσφυγής απευθείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια κατά των υποκειμένων στην ενδικοφανή προσφυγή πράξεων των φορολογικών αρχών είναι απαράδεκτη.

6. Μέσα σε ποια προθεσμία μπορώ να ασκήσω ενδικοφανή προσφυγή;

Εντός ανατρεπτικής προθεσμίας 30 ημερών που αρχίζει από την κοινοποίηση της πράξεως ή τη συντέλεση της παράλειψης. Η προθεσμία αυτή αναστέλλεται για το χρονικό διάστημα από την 1η έως την 31η Αυγούστου.

7. Σε ποια υπηρεσία θα καταθέσω την ενδικοφανή προσφυγή;

Η ενδικοφανής προσφυγή κατατίθεται στην αρμόδια φορολογική αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη.

8. Ποιος μπορεί να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή;

Η ενδικοφανής προσφυγή υποβάλλεται από τον υπόχρεο καθώς και από όλα τα ευθυνόμενα φυσικά πρόσωπα για την καταβολή του φόρου εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, . Ειδικότερα, ασκείται:
• για σχολάζουσα κληρονομιά από τον κηδεμόνα,
• για επιδικία από τον προσωρινό διαχειριστή,
• για μεσεγγύηση από το μεσεγγυούχο,
• για πτωχεύσαντα από το σύνδικο,
• για ανήλικο από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα ή τον επίτροπο και επί πλειόνων από τον έναν από αυτούς,
• για πρόσωπο που τελεί σε δικαστική συμπαράσταση από το δικαστικό συμπαραστάτη,
• για θανόντα φορολογούμενο από τους κληρονόμους του,
• οι εκκαθαριστές για νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες σε εκκαθάριση,
• τα πρόσωπα που είναι πρόεδροι, διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων κατά το χρόνο της διάλυσης ή συγχώνευσής τους, καθώς και οι κατά τον χρόνο διάλυσης αυτών μέτοχοι ή εταίροι κεφαλαιουχικών εταιρειών, με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον δέκα τοις εκατό.

9. Με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής αναστέλλεται η καταβολή του αμφισβητούμενου ποσού της πράξης;

Με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής αναστέλλεται η καταβολή ποσοστού 50% του αμφισβητούμενου ποσού της πράξης, υπό την προϋπόθεση ότι έχει ήδη καταβληθεί το υπόλοιπο 50%, εκτός αν υποβληθεί γι' αυτό και γίνει αποδεκτό αίτημα αναστολής. Η αναστολή δεν ισχύει επί του άμεσου προσδιορισμού του φόρου, καθώς και επί πράξης διοικητικού προσδιορισμού του φόρου, που εκδίδεται με βάση στοιχεία που έχουν παρασχεθεί από τον φορολογούμενο σε φορολογική του δήλωση.

10. Με ποιο τρόπο μπορώ να υποβάλω αίτημα αναστολής του καταβλητέου ποσοστού 50% του αμφισβητούμενου ποσού της πράξης;

Ταυτόχρονα με την ενδικοφανή προσφυγή.

11. Σε ποιες περιπτώσεις μπορεί να γίνει δεκτό το αίτημα αναστολής;

Μόνο στην περίπτωση κατά την οποία κρίνεται ότι αυτό θα είχε ως συνέπεια ανεπανόρθωτη βλάβη για τον υπόχρεο.

12. Σε πόσες ημέρες εκδίδεται απόφαση επί του αιτήματος αναστολής;

Η απόφαση εκδίδεται εντός προθεσμίας 120 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της ενδικοφανούς προσφυγής. Σε διαφορετική απόφαση η αίτηση αναστολής θεωρείται ότι έχει απορριφθεί.