Τη φτωχοποίηση μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας καταγράφει η τελευταία έκθεση (Σεπτέμβριος 2016 αλλά τα περισσότερα στοιχεία αφορούν στο 2015) της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τις Συνθήκες Διαβίωσης στην Ελλάδα, τα στοιχεία της οποίας δημοσιεύει γη εφημερίδα Ημερησία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, το 39,9% του πληθυσμού στη χώρα στερείται βασικά υλικά αγαθά και υπηρεσίες, όπως φαγητό και θέρμανση, με το ποσοστό αυτό να εκτοξεύεται στο 44,5% του πληθυσμού ηλικίας 0-17 ετών.
Εδώ βρίσκεται και το πιο ζοφερό στοιχείο αυτής της έρευνας, στο γεγονός δηλαδή ότι 230.774 παιδιά ζουν σε νοικοκυριά χωρίς κανέναν εργαζόμενο και ουσιαστικά χωρίς κανένα εισόδημα.
Κατά τα λοιπά, μα διόλου δευτερεύοντα, σχεδόν ένα στα έξι νοικοκυριά (ποσοστό 17,7) διαμένουν σε σπίτια ακατάλληλα με διαρροές στη στέγη, υγρασία σε τοίχους, πατώματα, κ.ά. ενώ περισσότεροι από 4.512.000 Έλληνες αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας.
Φτώχεια - Ανισότητα
3.828.500 άτομα, ήτοι το 35,7% του πληθυσμού, βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή στερούνται υλικά αγαθά.
1.111.300 άτομα, ήτοι το 18,7% του πληθυσμού, διαβιούν σε νοικοκυριά με χαμηλή ένταση εργασίας.
Μεγάλο μέρος του πληθυσμού της χώρας στερείται σειρά υλικών αγαθών και δηλώνει αδυναμία να ανταποκριθεί οικονομικά σε τουλάχιστον τρία από έναν κατάλογο εννέα αγαθών και υπηρεσιών:
Πληρωμή πάγιων λογαριασμών, όπως ενοίκιο ή δόση δανείου, πάγιοι λογαριασμοί κ.ά.
Διατροφή που να περιλαμβάνει κάθε δεύτερη ημέρα κοτόπουλα, κρέας, ψάρι ή λαχανικά ίσης θρεπτικής αξίας.
Ικανοποιητική θέρμανση
Τηλέφωνο
Έγχρωμη τηλεόραση
Πλυντήριο ρούχων,
Ι.Χ. επιβατηγό αυτοκίνητο
Διακοπές για μία εβδομάδα.
Συγκεκριμένα, το 2015 ποσοστό 39,9% του πληθυσμού στερείται βασικά υλικά αγαθά και υπηρεσίες με το ποσοστό αυτό να ανέρχεται στο 44,5 του πληθυσμού ηλικίας 0-17 ετών, στο 41,5% στις ηλικίες 18-64 ετών και 34,9% στις ηλικίες άνω των 65 ετών.
Το 21,5% των ανδρών και 21,2% των γυναικών ζουν σε νοικοκυριά με το συνολικό διαθέσιμο εισόδημα να είναι χαμηλότερο του κατωφλιού της φτώχειας, δηλαδή του 60% του εθνικού διάμεσου εισοδήματος.
Το 26,6% των παιδιών (ηλικίες 0-17 ετών) αντιμετωπίζει κίνδυνο φτώχειας, με το ποσοστό αυτό να διαμορφώνεται στο 22,5% στις ηλικίες 18-64 ετών και στο 13,7% στις ηλικίες άνω των 65 ετών. Ποσοστό 17,7% των νοικοκυριών αντιμετωπίζουν δυσμενείς συνθήκες στην κατοικία τους όπως διαρροή στη στέγη, υγρασία σε τοίχους, πατώματα, θεμέλια κ.ά.
Αγορά εργασίας
Τραγικά είναι τα στοιχεία και όσων αφορά στην αγορά εργασίας. Το πρώτο τρίμηνο του έτους (Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος 2016) το ποσοστό ανεργίας ανήλθε στο 24,9% έναντι 24,4% το προηγούμενο τρίμηνο και το ποσοστό απασχόλησης στο 39,1% έναντι 39,4%.
Σε απόλυτους αριθμούς, το διάστημα Ιανουαρίου - Μαρτίου 2016, οι απασχολούμενοι ηλικίας 15 ετών και άνω, ανήλθαν σε 3.606.300 έναντι 3.641.700 το προηγούμενο τρίμηνο (Οκτώβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος 2015) και οι άνεργοι σε 1.195.100 έναντι 1.174.700, αντίστοιχα.
Μάλιστα το πρώτο τρίμηνο του έτους η ελληνική στατιστική αρχή κατέγραψε και 4.424.900 μη οικονομικά ενεργούς πολίτες. Στον πληθυσμό ηλικίας 20-64 ετών, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, το ποσοστό ανεργίας έφθασε στο 24,9% (1.170.000 άτομα) το πρώτο τρίμηνο του έτους έναντι 24,4% το προηγούμενο τρίμηνο και στο 55,1% το ποσοστό απασχόλησης (3.533.800) έναντι 55,5% ενώ ο αριθμός των μη οικονομικά ενεργών ατόμων ανήλθε σε 1.710.800.
Κατά ομάδες ηλικιών, η ανεργία το πρώτο τρίμηνο του έτους «χτύπησε» κόκκινο στις ηλικίες15-29 ετών με το ποσοστό να φθάνει στο 40,9%. Ακολουθούν οι ηλικίες 30-44 ετών με ποσοστό ανεργίας 23,4% και 45-64 ετών με ποσοστό 20,4%. Μακροχρόνια άνεργοι είναι το 14,9% των ανδρών και το 20,7% των γυναικών στο σύνολου του εργατικού δυναμικού.
Το ποσοστό των παιδιών ηλικίας 0-17 ετών που ζει σε νοικοκυριά χωρίς κανέναν εργαζόμενο έφθασε το πρώτο τρίμηνο του έτους στο 12% έναντι 11,2% που ήταν το προηγούμενο τρίμηνο. Σε απόλυτους αριθμούς 230.774 παιδιά ζουν σε νοικοκυριά χωρίς κανέναν εργαζόμενο! Αντίστοιχα, το ποσοστό ενηλίκων ηλικίας 18-60 ετών που ζει σε νοικοκυριά χωρίς κανέναν εργαζόμενο έφθασε το ίδιο διάστημα στο 18,1% (έναντι 17,7% το προηγούμενο τρίμηνο), δηλαδή 1.052.802 άτομα.
Που πάνε οι δαπάνες των νοικοκυριών
Φαγητό και στέγαση απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών των νοικοκυριών. Συγκεκριμένα, από το σύνολο της μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών για αγαθά και υπηρεσίες, το 20,5% αφορά τα είδη διατροφής και το 13,4% τη στέγαση. Ακολουθούν με ποσοστό 12,7% οι μεταφορές, ποσοστό 9,8% ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια και ποσοστό 7,2% η Υγεία. Από την έναρξη της κρίσης μέχρι σήμερα, μειώθηκε κατακόρυφα η κατανάλωση των νοικοκυριών ακόμη και σε βασικά αγαθά. Οι Έλληνες φαίνεται ότι στερούνται και το ψωμί, αφού η μέση μηναία κατανάλωση (στοιχεία 2014) έχει μειωθεί κατά 90,4% σε σχέση με το 2008. Κατακόρυφη πτώση καταγράφεται και στο γάλα, με τη μέση μηναία κατανάλωση να παρουσιάζει μείωση κατά 89,15%, σε σχέση με το 2008.
Μάλιστα αυξάνεται χρόνο με το χρόνο το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνουν ότι δεν χρησιμοποιούν κανένα μέσο θέρμανσης κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Συγκεκριμένα, από 0,4% που ήταν προς κρίσης, το 2014 το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνει ότι «δεν θερμαίνεται» έφτασε στο 1,8%. Την ίδια στιγμή κατακόρυφη πτώση παρουσιάζει ο αριθμός των οικογενειών που χρησιμοποιούν καλοριφέρ με πετρέλαιο!
Επτά στα δέκα (ποσοστό 68,2%) νοικοκυριά το 2008 ζεσταινόταν με καλοριφέρ πετρελαίου έναντι 35,5% το 2014. Τα χρόνια της κρίσης καταγράφεται «στροφή» των νοικοκυριών σε ποιο οικονομικές λύσεις όπως τα καυσόξυλα και οι ηλεκτρικές συσκευές (σόμπα, αερόθερμο, καλοριφέρ). Αναφορικά με τον τύπο κατοικίας (μονοκατοικία, διαμέρισμα) και το ιδιοκτησιακό καθεστώς, από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία (2014) προκύπτει ότι η συντριπτική πλειοψηφία κατοικεί σε διαμερίσματα πολυκατοικίας (ποσοστό 59,4%) και σε ποσοστό 18,5% με ενοίκιο.