“Ψαλίδισμα” του ΑΕΠ κατά 0,3% ή 530 εκατ. ευρώ, έκρηξη λαθρεμπορίου, μείωση των εσόδων και απώλεια 10.700 θέσεων εργασίας επιφέρει η αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα υγρά καύσιμα.

Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από τη μελέτη του ΙΟΒΕ για τις επιπτώσεις στην οικονομία από την αναπροσαρμογή του ΕΦΚ. Την έρευνα την ανακοίνωσε χθες το Ίδρυμα στο πλαίσιο της παρουσίασης της ετήσιας έκθεσης για την πορεία της οικονομίας. 

Η αύξηση των συντελεστών ΕΦΚ στη βενζίνη, το πετρέλαιο κίνησης τον Ιανουάριο 2017 και το πετρέλαιο θέρμανσης, τον Οκτώβριο 2016, εκτιμάται ότι θα έχει αρνητικές επιπτώσεις για τον κλάδο και την ελληνική οικονομία, αναφέρουν οι τεχνοκράτες του ΙΟΒΕ. Σύμφωνα με τους ίδιους οι μέσες τιμές βενζίνης, πετρελαίου κίνησης και πετρελαίου θέρμανσης εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 2,6%, 9% και 7,8%, αντιστοίχως. Αυτές οι αυξήσεις των τιμών εκτιμάται ότι θα μειώσουν τη ζήτηση καυσίμων από 1,1% (βενζίνες) έως 4,1% (πετρέλαιο θέρμανσης).

Το ΙΟΒΕ θεωρεί ότι ο στόχος για πρόσθετα έσοδα 492 εκατ. ευρώ είναι πολύ πιθανό να μην επιτευχθεί. Εκτιμάται υστέρηση εσόδων κατά 84 εκατ. ευρώ, η οποία διευρύνεται σημαντικά στις περιπτώσεις αύξησης του λαθρεμπορίου και χαμηλότερης (από την προβλεπόμενη) οικονομική ανάπτυξη 

Μία από τις δραματικές επιπτώσεις της αύξησης των ΕΦΚ στα καύσιμα είναι στην ελληνική οικονομία. Η προστιθέμενη αξία της οικονομίας εκτιμάται μικρότερη κατά 530 εκατ. ευρώ ανά έτος (0,3% του ΑΕΠ), και οι θέσεις εργασίας λιγότερες κατά 10.700 ετησίως. Αν συνυπολογιστεί η επίπτωση της αύξησης των ΕΦΚ στην οικονομική δραστηριότητα, η υστέρηση εσόδων διευρύνεται περαιτέρω. 

Επιπλέον, σύμφωνα με την ανάλυση και υπό τις παρούσες οικονομικές συνθήκες, ο κλάδος εμπορίας πετρελαιοειδών και η οικονομία συνολικά είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε μια αντιστροφή (αύξηση) των διεθνών τιμών πετρελαίου. 

Το ΙΟΒΕ προτείνει να δοθεί στην καταπολέμηση των παθογενειών της αγοράς (λαθρεμπόριο, νοθεία καυσίμων κ.λπ.), σε μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων του κλάδου (τρόπος καταβολής ΕΦΚ) και σε μέτρα που εξομαλύνουν τις έντονες διακυμάνσεις των τιμών, όπως η (με προκαθορισμένο και γνωστό τρόπο) μείωση των συντελεστών ΕΦΚ σε περίπτωση μεγάλης ανόδου των διεθνών τιμών, ώστε οι επιπτώσεις στην οικονομία και στον κλάδο να περιορίζονται. 

Η μελέτη του Ιδρύματος στέκεται και στην εγχώρια αγορά πετρελαιοειδών κατά τα χρόνια της κρίσης. Τόσο οι πωλήσεις καυσίμων όσο και η απασχόληση στον κλάδο εμπορίας πετρελαιοειδών μειώθηκαν, ενώ τα οικονομικά αποτελέσματα του κλάδου ήταν, συνολικά, αρνητικά λόγω των ζημιών που σημείωσαν οι περισσότερες από τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτόν. Οι εξελίξεις αυτές ήταν, κυρίως, αποτέλεσμα της ύφεσης της εσωτερικής ζήτησης και των διακυμάνσεων στις διεθνείς τιμές των καυσίμων. 

Ωστόσο, οι τιμές επηρεάστηκαν και από τις δραστικές αυξήσεις στη φορολογία μετά το 2010. Η φορολογία στα καύσιμα στην Ελλάδα είναι από τις υψηλότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ τα έσοδα από τους φόρους στα πετρελαιοειδή διαμορφώθηκαν το 2015 σε 5,6 δισεκ. ευρώ, αποτελώντας σημαντικό ποσοστό των συνολικών φορολογικών εσόδων (11,8% το 2015). 

Παρά την υποχώρηση που σημειώθηκε στα μεγέθη του, η συμβολή του κλάδου εμπορίας πετρελαιοειδών στην ελληνική οικονομία είναι σημαντική, τόσο σε όρους απασχόλησης όσο και σε όρους προστιθέμενης αξίας και φορολογικών εσόδων. Δεδομένων των διασυνδέσεων που παρουσιάζει ο κλάδος με τους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας, εκτιμάται ότι περίπου 1,8 δισεκ. ευρώ προστιθέμενης αξίας και 42.400 θέσεις εργασίας συνδέονται άμεσα η έμμεσα με τον κλάδο εμπορίας πετρελαιοειδών στην Ελλάδα