Μπορεί, πράγματι, να γυρίσει σελίδα το 2018, η ελληνική οικονομία, τα πρώτα σημάδια της ανάκαμψης είναι εδώ και από ό,τι φαίνεται η τάση θα συνεχιστεί. Ταυτόχρονα, όμως, η ανάκαμψη που διαγράφεται στον ορίζοντα δεν είναι αυτονόητο ότι θα είναι ανθεκτική, ότι θα έλθει γρήγορα και ότι θα είναι βιώσιμη. Τα παραπάνω τόνισε ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Βασίλης Κορκίδης, παρουσιάζοντας, ενώπιον της πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας του Τόπου, την Ετήσια Έκθεση Ελληνικού εμπορίου 2017, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Ο ίδιος εξέφρασε την ανησυχία του για τις οφειλές στο δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι: «Οι μικρομεσαίοι της αγοράς, επίσης, θεωρούμε υπεύθυνους για την έλλειψη ρευστότητας αυτούς που τα κεφάλαια των αναπτυξιακών νόμων δεν τα έκαναν ποτέ επενδύσεις και όσους έκαναν τις επιδοτήσεις και τα δάνεια, καταθέσεις. Οι τράπεζες αποκαλύπτουν συνεχώς στρατηγικούς κακοπληρωτές που κατέχουν το 35% των επιχειρηματικών μη εξυπηρετούμενων δανείων ύψους 20 δις ευρώ, ενώ στους ιδιώτες το αντίστοιχο ποσοστό πλησιάζει το 25%. Από τους 39 οφειλέτες επιχειρηματικών κόκκινων δανείων οι 13 είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές και σας βεβαιώ δεν είμαστε εμείς μεταξύ τους, αφού λίγοι χρωστούν πολλά και πολλοί χρωστάνε λίγα, αλλά κινδυνεύουν να τα χάσουν όλα»…
Συγκεκριμένα, από την έρευνα της ΕΣΕΕ προκύπτει -μετά τον έλεγχο ισολογισμών ΑΕ και ΕΠΕ αλλά και πολύ μικρών επιχειρήσεων με τζίρο κάτω των 200.000 ευρώ- ότι ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε το 2017 κατά 8,7%, ενώ και η απασχόληση «πλουτίστηκε» με 33.000 νέες θέσεις εργασίας στο λιανεμπόριο. Στις μικρές επιχειρήσεις, καταγράφεται οριακή αύξηση του κύκλου εργασιών, αφού ο μέσος κύκλος εργασιών αυξήθηκε από τις 130.000 ευρώ το 2016 στις 150.000 ευρώ το 2017. Όμως το πρόβλημα της υπερχρέωσης των λιανεμπορικών επιχειρήσεων, ιδίως προς Εφορία και Ασφαλιστικά Ταμεία, εντάθηκε πέρυσι. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία το πρώτο εξάμηνο του 2017 άγγιξαν το 31% από 29% το α’ εξάμηνο του 2016, ενώ, σταθερά υψηλές παρέμειναν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία 30%. Αναλόγως, διαρκές παραμένει το ζήτημα της πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό για τις εμπορικές επιχειρήσεις. Η χρηματοδότηση της πλειονότητας των επιχειρήσεων έγινε είτε μέσω ιδίων κεφαλαίων (87,7%), είτε μέσω προσωπικών κεφαλαίων του ιδιοκτήτη (52,9%). Πάντως, στο πρώτο εξάμηνο του 2017 το 1/3 των εμπορικών επιχειρήσεων δεν εξυπηρετούσε το δάνειό του, όταν το αντίστοιχο διάστημα του 2016 το ποσοστό αυτό ήταν στο1/2 –βοήθησε το γεγονός ότι οι Τράπεζες είχαν κάνει ρυθμίσεις δανείων νωρίτερα. Επί του προκειμένου, ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ, ζήτησε ελαστικότερο πλαίσιο για την ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό όσο το δυνατόν περισσότερων επιχειρήσεων.
Εξ άλλου, από τα στοιχεία της ΕΣΕΕ προκύπτει ότι 5 στις 100 επιχειρήσεις που κλείνουν, επαναδραστηριοποιούνται είτε σε άλλη περιοχή, είτε με άλλο αντικείμενο. Όπως εξήγησε η Γεν.Διευθύντρια του ΙΝΕΜΥ, Βάλια Αρανίτου, καταγράφεται μια ισχνή τάση δυναμισμού στο εμπόριο, καθώς, η κινητικότητα δεν αφορά μόνο σε ανακύκλωση επιχειρηματικών στεγών (εμπορική επιχείρηση ανοίγει στη θέση εμπορικής επιχείρησης), όμως, φαίνεται ότι οι νέες επιχειρήσεις δεν είναι πλέον εστίασης ή παροχής υπηρεσιών όπως ήταν τα τελευταία χρόνια. Ακόμη, καταγράφεται η τάση, οι νέες επιχειρήσεις να συγκεντρώνονται στα τμήματα των εμπορικών αγορών όπου, ήδη, υπάρχει δραστηριότητα, δηλαδή στις πιάτσες, ενώ, ο μεγαλύτερος όγκος της αρνητικής κινητικότητας είναι στις δευτερεύουσες αγορές.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης και το «βαρόμετρο του ΙΝΕΜΥ» (χρησιμοποιείται για πρώτη φορά ως επικουρικό εργαλείο της έκθεσης) , τα ενθαρρυντικά στοιχεία και οι δείκτες της χρονιάς που πέρασε, μεταξύ άλλων, έχουν ως εξής:
• Το 2017 η παγκόσμια ανάπτυξη αγγίζει το 3,5%.
• Το παγκόσμιο εμπόριο ανέκτησε τη δυναμική του και μεγεθύνθηκε κατά 4%, με ρυθμό υψηλότερο του προσδοκώμενου.
• Η ελληνική οικονομία χαρακτηρίζεται από μακροοικονομική σταθερότητα, αλλά και υστέρηση στη μεγέθυνσή της.
• Οι προβλέψεις για το ΑΕΠ και την απασχόληση παραμένουν θετικές για την επόμενη διετία.
• Η συμμετοχή του εμπορίου στην οικονομική δραστηριότητα ενισχύεται.
• Ο Γενικός Δείκτης Κύκλου Εργασιών (ΔΚΕ) στο λιανικό εμπόριο καταγράφει αύξηση 2,3%.
• Το χονδρικό εμπόριο που συμπιέστηκε περισσότερο καθ’ όλη τη διάρκεια της ύφεσης καταγράφει αύξηση 4,1%.
• Tο εμπόριο καθ’ όλη τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, παραμένει ο σημαντικότερος εργοδότης της χώρας με μερίδιο 18% στη συνολική απασχόληση.
• Η απασχόληση ενισχύθηκε σημαντικά κατά 5,2% φέτος, με 30.000 νέες θέσεις πλήρους απασχόλησης.
• Καταγράφεται βελτίωση στη Γενική Εικόνα του Λιανικού Εμπορίου, μεταξύ των πρώτων εξαμήνων 2016 και 2017, με τον Δείκτη του Βαρομέτρου του ΙΝΕΜΥ να ενισχύεται από τις 49,7 στις 50,1 μονάδες.
• Οι πωλήσεις στις ΑΕ & ΕΠΕ και τα μικτά κέρδη τους αυξήθηκαν κατά περίπου 9%.
Πρέπει να σημειωθεί πως το Βαρόμετρο του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ στηρίζεται σε δειγματοληπτική, πρωτογενή έρευνα σε δείγμα 1.000 επιχειρήσεων του λιανικού εμπορίου στρωματοποιημένο ανά περιφέρεια και κλάδο. Η αρχική πρωτογενής έρευνα αφορούσε στο α΄ εξάμηνο το 2016 και έκτοτε διεξάγεται σε σταθερή εξαμηνιαία βάση. Η Γενική Εικόνα του Λιανικού Εμπορίου αποτυπώνεται ως ο αριθμητικός μέσος πέντε μεταβλητών. Το Βαρόμετρο Λιανικού Εμπορίου περιγράφει τις επιδόσεις των εμπορικών επιχειρήσεων, με έμφαση στα οικονομικά μεγέθη (κύκλος εργασιών, απασχόληση, επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, στις οφειλές και στις αγορές εμπορευμάτων). Τα πιο ειδικά στοιχεία αποκαλύπτουν ότι:
-Σχεδόν 6 στις 10 επιχειρήσεις εμφάνισαν μείωση του κύκλο εργασιών τους (α’ εξάμηνο του 2017 / β’ εξάμηνο του 2016).
-Περίπου 3 στις 10 παρουσίασαν στασιμότητα, ενώ λιγότερες από 1 στις 10 κατέγραψαν αύξηση.
-Οι μισές περίπου επιχειρήσεις μείωσαν τις παραγγελίες εμπορευμάτων.
-Οι επιχειρήσεις που ενίσχυσαν τον όγκο των παραγγελιών τους μειώθηκαν σε σύγκριση με το προηγούμενο εξάμηνο.
-Περισσότερες από 5 στις 10 επιχειρήσεις δεν παρουσίασαν καμία οφειλή. Η παραπάνω επίδοση διατηρείται σταθερή μεταξύ όλων των εξαμήνων.