Τελευταία προειδοποίηση προς τους υπουργούς να «τρέξουν» την ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης από την οποία εξαρτάται η επιτυχής έξοδος από τα μνημόνια, απηύθηνε ο Αλέξης Τσίπρας στο υπουργικό συμβούλιο.
«Βούλησή μου είναι να μη δεχτώ καθυστερήσεις, κωλυσιεργίες και τεχνικά εμπόδια. Όποιος έχει αντιρρήσεις να τις εκφράσει τώρα. Εδώ δεν κρίνεται το προσωπικό έργο του κάθε υπουργού αλλά το συλλογικό μας στοίχημα» είπε, χρησιμοποιώντας για πρώτη φορά τόσο αυστηρό τόνο.
Ταυτόχρονα, ο πρωθυπουργός «άδειασε» εμμέσως πλην σαφώς τον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση για τη χθεσινή αναφορά του στην πιθανότητα διπλών εκλογών τον Μάιο του 2019 (ευρωεκλογών-εθνικών): «επειδή ακούω διάφορα για διπλές εκλογές, επαναλαμβάνω ότι οι εθνικές θα γίνουν στο τέλος της θητείας της κυβέρνησης, τον Σεπτέμβριο του 2019», ήταν η φράση του.
Όπως αναμενόταν, ο κ. Τσίπρας επανέλαβε τη δέσμευση για «κάθαρση» με ολοκλήρωση της διερεύνησης των σκανδάλων, αλλά και για την αλλαγή του Συντάγματος, του οποίου το περίφημο “άρθρο 86” που οδήγησε στον νόμο περί ευθύνης υπουργών οδήγησε στην ατιμωρησία των υπουργών και στους πολίτες δύο κατηγοριών απέναντι στο νόμο.
Στο σημείο αυτό, ξεχώρισε η αναφορά που έκανε στην συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ: αφού ανέδειξε τις διαφορετικές ιδεολογικές προσεγγίσεις των δύο κομμάτων, υπενθύμισε ότι η κυβερνητική σύμπραξη στηρίζεται πάνω στην κοινή θέληση για την «κάθαρση» και την προστασία «των ανθρώπων του μόχθου».
Αναφορικά με την τουρκική προκλητικότητα, κινήθηκε μεν σε αυστηρό πλαίσιο χωρίς ωστόσο να ανεβάσει περαιτέρω τους τόνους, ενώ κάλεσε ευθέως, πάντως, τον Ταγίπ Ερντογάν να μην εκμεταλλευτεί άλλο την σύλληψη και κράτηση των δύο Ελλήνων στρατιωτών.
Απευθυνόμενος στο εσωτερικό της χώρας, ο πρωθυπουργός τόνισε πως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, ενώ με αποδέκτη την γείτονα πρόσθεσε ότι «η Ελλάδα είναι ισχυρή και έχει ισχυρές διεθνείς συμμαχίες».
«Τα ζητήματα που καλείται να δώσει λύση η κυβέρνηση είναι πολλά και ταυτόχρονα. Το σημαντικότερο που έχουμε να κάνουμε είναι να μη χάνουμε τη στοχοπροσήλωσή μας», τόνισε ο πρωθυπουργός μιλώντας στο υπουργικό συμβούλιο.
«Η κυβέρνηση συγκροτήθηκε με κόμματα που έχουν διαφορετικές αφετηρίες αλλά κοινό κεντρικό πολιτικό στόχο: την ασφαλή και οριστική έξοδο από τα μνημόνια και την επιτροπεία. Με βασικό συνδετικό ιστό την ειλικρίνεια και την κοινή πίστη στις δυνάμεις του ελληνικού λαού, που δεν του άξιζε να τις στερεί ένα κύκλωμα διαπλοκής και διαφθοράς, που μάλιστα είχε και τη βασική ευθύνη για τη χρεοκοπία».
Όπως είπε, «αυτές είναι βασικές συντεταγμένες των στόχων και κάθε μέρα που περνά, βρισκόμαστε πιο κοντά. Να μην επαναπαυθούμε, γιατί τα τελευταία μέτρα της διαδρομής είναι τα πιο κρίσιμα, ούτε να αποπροσανατολιζόμαστε από τον στόχο, στην εξαιρετικά περίπλοκη διεθνή συγκυρία».
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, βασικό ορόσημο είναι ο Αύγουστος και το τέλος των προγραμμάτων, που είναι μια «μεγάλη τομή στη σύγχρονη ιστορία της πατρίδας».
Όπως ανέφερε, η τρίτη αξιολόγηση έκλεισε έγκαιρα και χωρίς παράλογες απαιτήσεις από τους δανειστές, που αντιλαμβάνονται ότι η χώρα αλλάζει: επιτυγχάνει τρία χρόνια δημοσιονομική υπεραπόδοση και περνά στην εποχή της ανάπτυξης.
«Η εξέλιξη δεν ήταν δεδομένη. Για να κλείσουμε τον φαύλο κύκλο της οκταετούς επιτροπείας δουλέψαμε σκληρά και εξασφαλίσαμε τρεις βασικές προϋποθέσεις: αποκαταστήσαμε την αξιοπιστία της χώρας έναντι της διεθνούς κοινότητας, δημιουργήσαμε ευρωπαϊκές συμμαχίες για να σπάσει το ταμπού της λιτότητας στην Ευρώπη, εξασφαλίσαμε μια μακρά περίοδο πολιτικής σταθερότητας παρά τις προσπάθειες της αντιπολίτευσης».
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να οδηγήσει στη λαϊκή ετυμηγορία στο τέλος της θητείας της, το φθινόπωρο του 2019, ούτε καν οι ευρω-εκλογές του 2019, που θα διαψεύσουν όσους έσπευσαν να διαμορφώσουν πολιτικούς συσχετισμούς από δημοσκοπήσεις που διαμορφώνουν ψευδή εικόνα για τις διαθέσεις του ελληνικού λαού.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, η αποκατάσταση της πολιτικής σταθερότητας συνέβη «γιατί είπαμε την αλήθεια στον λαό». Παλέψαμε έντιμα και το αποτέλεσμα της προσπάθειας το θέσαμε στην κρίση του λαού τον Σεπτέμβριο του 2015, κάτι που δεν έγινε τα προηγούμενα χρόνια, που οι συμφωνίες έρχονταν ερήμην του λαού.
Ο λαός περνά δυσκολίες αλλά κατανοεί ότι η κυβέρνηση κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για τη στήριξη των λαϊκών στρωμάτων. Αναφέρθηκε στις έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις το 2016 και το 2017, στην πρόσβαση ανασφάλιστων στο σύστημα υγείας, στο κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης, στην προστασία της πρώτης κατοικίας και στις ρυθμίσεις οφειλών. «Βασικός δείκτης ανάπτυξης δεν είναι αυτός με τον οποίο τρέχει η οικονομία αλλά αυτός με τον οποίο βελτιώνεται η ζωή των πολιτών», τόνισε.
Ο Αλέξης Τσίπρας έκανε εκτενή αναφορά στα οικονομικά μεγέθη που βελτιώνονται (ΑΕΠ, βιομηχανική παραγωγή, δείκτης PMI, τουρισμός) και στάθηκε στη μείωση της ανεργίας, που περιορίστηκε κατά επτά μονάδες και σήμερα είναι κοντά στο 20%. «Δεν πανηγυρίζουμε αλλά δεν είναι και μικρό το κατόρθωμα».
Για να μειωθεί περαιτέρω η ανεργία, κατά τον ίδιο, πρώτη προϋπόθεση είναι η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος και δεύτερη, η προσέλκυση επενδύσεων. Για τις τελευταίες ανέφερε ότι μόλις σε μια εβδομάδα ανακοινώθηκαν τρεις νέες επενδύσεις τριών δισεκατομμυρίων ευρώ (Deutsche Telekom, Fund με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και ΕΤΕπ).
Μια τρίτη προϋπόθεση είναι η μόνιμη και σταθερή πρόσβαση της χώρας στις αγορές χρήματος και η δημιουργία του «μαξιλαριού ρευστότητας».
«Τώρα είναι η ώρα για να εντείνουμε τις προσπάθειες και να ανταπεξέλθουμε στα τελευταία μέτρα του μαραθωνίου», είπε στους υπουργούς του. «Η επιβράβευση θα είναι μεγάλη, τόσο συμβολικά όσο και πραγματικά, γιατί έξοδος σημαίνει περισσότεροι βαθμοί ελευθερίας στην άσκηση οικονομικής πολιτικής».
Αναπτυξιακό σχέδιο
Σε ό,τι αφορά τις συζητήσεις με τους δανειστές είπε ότι το πρώτο θέμα αφορά το Αναπτυξιακό Σχέδιο που θα σταλεί στους θεσμούς για να αρχίσει η συζήτηση. Εκανε λόγο για φιλόδοξο εγχείρημα, που θα στοχεύει σε αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο. Στη βάση του είναι η δημοσιονομική πειθαρχία, η στήριξη της νέας τεχνολογίας, η δημιουργία φιλικότερου επενδυτικού περιβάλλοντος και η μισθολογική ενίσχυση των εργαζομένων.
«Το σχέδιο δεν συντάσσεται γιατί μας το ζήτησαν. Είναι πρωτοβουλία μας», τόνισε και όπως είπε, θα περιλαμβάνει «μετρήσιμους στόχους».
Μετά το μνημόνιο
Σε ό,τι αφορά στο πλαίσιο εποπτείας μετά το πρόγραμμα, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι το θέμα της προληπτικής γραμμής είναι μια «τελειωμένη υπόθεση». Μπορεί κάποιοι να θέλουν να τη συντηρήσουν αλλά η πραγματικότητα τους διαψεύδει. Κανείς στην Ευρώπη δεν το συζητά, τόσο για πολιτικούς όσο και για τεχνικούς λόγους.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, «η συζήτηση με τους θεσμούς αφορά στις λεπτομέρειες μιας καθαρής εξόδου, μιας εξόδου που δεν θα συνοδεύεται από νέες δεσμεύσεις και μνημόνιο. Τα υπόλοιπα είναι ευσεβείς πόθοι για όσους θέλουν να ανακόψουν αυτή την έξοδο».
Χρέος
Οι τεχνικές συζητήσεις για τον γαλλικό μηχανισμό συνεχίζονται και στόχος είναι να συγκεκριμενοποιηθεί ο μηχανισμός για να γεφυρωθούν οι διαφορετικές εκτιμήσεις των εμπλεκόμενων στο πρόγραμμα, αλλά και να ποσοτικοποιηθούν τα υπόλοιπα μέτρα για τη ρύθμιση του χρέους.
4η αξιολόγηση
Το μήνυμα που έστειλε στους υπουργούς του ο Αλέξης Τσίπρας ήταν σαφές: βασική και κύρια τεχνική προϋπόθεση για να γίνουν τα παραπάνω και να έχουμε αίσια έκβαση είναι να κλείσει έγκαιρα η τέταρτη αξιολόγηση. «Δεν αναμένεται κανένας εφησυχασμός. Περιμένω όλοι να εργαστείτε με αίσθημα ευθύνης, γιατί τώρα κρίνεται η επιτυχία της κυβέρνησης. Δεν θα υπάρξει άλλη αξιολόγηση, είναι η τελευταία και πιθανές εκκρεμότητες δεν μπορούν να μετατεθούν στο μέλλον».
«Βούλησή μου είναι να μη δεχτώ καθυστερήσεις, κωλυσιεργίες και τεχνικά εμπόδια. Οποιος έχει αντιρρήσεις να τις εκφράσει τώρα. Εδώ δεν κρίνεται το ατομικό έργο κάθε υπουργού αλλά το συλλογικό μας στοίχημα και πρέπει να είμαστε αυστηροί με τους εαυτούς μας».
Τουρκία
Η Τουρκία εντείνει την προκλητικότητά της και οξύνει την κατάσταση σε όλα τα μέτωπα. Η στάση της σχετίζεται με τις εξελίξεις στο εσωτερικό της αλλά και ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις, εκτίμησε. Εμείς αξιοποιούμε κάθε διπλωματικό δίαυλο και επιρροή που διαθέτουμε.
Το αυστηρό μήνυμα των εταίρων είναι σημαντική νίκη για τα θέματά μας, τόνισε αλλά συμπλήρωσε ότι με δεδομένο το ότι η Τουρκία βρίσκεται σε ένταση, έχουμε ένα ακόμα λόγο για το κλείσιμο άλλων μετώπων στην εξωτερική πολιτική.
Όπως είπε, πρέπει να λύσουμε διαφορές με βόρειους γείτονες (Αλβανία, πΓΔΜ), χωρίς υποχωρήσεις από εθνικές θέσεις.
Θα ήταν ευχής έργο στα θέματα εθνικής πολιτικής να υπήρχε ένα κλίμα συνεννόησης και ενότητας από όλες τις πολιτικές δυνάμεις. «Λυπάμαι αλλά δεν το βλέπω, μακάρι να διαψευστώ».
Ο Αλέξης Τσίπρας στηλίτευσε το ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αρνήθηκε να δει τον Νίκο Κοτζιά και επιτίθεται διαρκώς στον Πάνο Καμμένο και τόνισε ότι η κυβέρνηση είναι διαρκώς στη διάθεση των κομμάτων για ενημέρωση.
Η Ελλάδα είναι ισχυρή και ασφαλής, με ισχυρές διεθνείς συμμαχίες, ισχυρά ερίσματα και γι’ αυτό δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Δεν απειλούμε κανέναν αλλά δεν φοβόμαστε και κανέναν. Καλούμε τους γείτονες να αφήσουν την αδιέξοδη ρητορική κλιμάκωση, που δεν οδηγεί πουθενά. Όταν έχεις προβλήματα στο σπίτι, το χειρότερο είναι να τα βάλεις με τον γείτονά σου».
«Ας αφήσουν τις επιθέσεις και ας προχωρήσουν σε κίνηση καλής θέλησης, με επίσπευση της απελευθέρωσης των δύο στρατιωτικών. Όπως εμείς στο παρελθόν επιστρέψαμε Τούρκους στρατιώτες που κάνοντας περιπολία πέρασαν στα ελληνικά εδάφη, έτσι περιμένω να γίνει και τώρα».
«Είναι μια κίνηση που θα περιμένουμε, θα κάνουμε υπομονή, δεν θέλουμε να ρίξουμε λάδι στη φωτιά αλλά όλοι κρίνονται από τις πράξεις τους, και από εμάς και από τη διεθνή κοινότητα», τόνισε.