Η αναθεώρηση του Συντάγματος είναι η αναθεώρηση του ίδιου του πλαισίου στο οποίο κινείται η πολιτική, τόνισε ο πρωθυπουργός μιλώντας στη Βουλή. Εκτίμησε ότι η διαδικασία αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία, γιατί έρχεται σε μια μεταβατική στιγμή, καθώς γίνονται τα πρώτα βήματα μετά τη μνημονιακή περίοδο.

«Δεν έχουμε να κάνουμε με μια χρονική σύμπτωση: η ολοκλήρωση της μνημονιακής περιόδου και η εκκίνηση της Συνταγματικής Αναθεώρησης συμπίπτουν από επιλογή», σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας.

Όπως είπε ο πρωθυπουργός, η κρίση μάς έκανε σοφότερους για πάρα πολλά. Είδαμε το δημοκρατικό έλλειμμα και τις διοικητικές ανεπάρκειες, ενώ έφερε στο προσκήνιο λαϊκά αιτήματα για περισσότερη κοινωνική προστασία και ριζική μεταρρύθμιση του κράτους.

Δεν ήταν ανεπάρκεια αυτή η κατάσταση, ήταν πολιτική επιλογή. Το οργανωτικό χάος ήταν προϋπόθεση για το πελατειακό κράτος και την ύπαρξη διαφθοράς, τόνισε.

Κατά τον Αλέξη Τσίπρα, μία από τις θετικές παρακαταθήκες ήταν η ευαισθητοποίηση των πολιτών εναντίον ενός συστήματος που περιορίζει τη συμμετοχή τους.

«Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη Συνταγματική Αναθεώρηση δεν κοιτά προς τα μέσα», δήλωσε και αναφέρθηκε σε παγκόσμια κέντρα εξουσίας που δεν ελέγχονται από τον λαό αλλά επιβάλλονται πάνω του, γιατί υποτίθεται πως «κατέχουν τη γνώση».

Στόχος είναι η ενίσχυση του κοινοβουλευτισμού και η κατάργηση των θεσμών υπέρ της πολιτικής ελίτ. «Το Σύνταγμα μπορεί να θέσει τα όρια μιας πολιτικής σύγκρουσης, αλλά όχι να προκαταβάλει το αποτέλεσμα της πολιτικής σύγκρουσης».

Δεν μπορούμε να έχουμε το τέλειο Σύνταγμα, γιατί αυτό δεν υπάρχει. Αλλωστε πάντα θα τίθεται το ερώτημα «τέλειο για ποιον;» δήλωσε ο πρωθυπουργός. Όπως είπε, κατατίθενται προτάσεις και είναι αρκετοί αυτοί που συμφωνούν για μια νέα αρχιτεκτονική του πολιτεύματος, με ενισχυμένη πολιτική σταθερότητα και κοινοβούλιο.

Ο πρωθυπουργός εκτίμησε ότι η εκλογή του ΠτΔ από τον λαό δημιουργεί κινδύνους, όπως η δημιουργία ενός δυισμού σε περίπτωση απευθείας εκλογής από τον λαό. Ενας άλλος κίνδυνος είναι αν επιλέξουμε να εκλέγεται εντέλει ο ΠτΔ με 151 βουλευτές, να μην υπάρχουν συναινέσεις. Υποστήριξε δε ότι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ κινείται έτσι ώστε να δίνει απάντηση στους δύο αυτούς κινδύνους.

Σε ό,τι αφορά την αύξηση της συμμετοχής των πολιτών και τα δημοψηφίσματα, υποστήριξε ότι κάποιοι έχουν τη γνώμη ότι συχνά ο λαός κάνει λάθη. «Προτιμώ τα λάθη του λαού παρά το αλάθητο των εκπροσώπων του». Ας αναλογιστούμε σε ποια λογική οδηγούμαστε, αν θεωρούμε ότι επειδή ο λαός κάνει λάθη, πρέπει να τον εμπιστευόμαστε λιγότερο.

Ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε ότι έχει έρθει η ώρα να προχωρήσουμε με θάρρος στην τροποποίηση των διατάξεων που αφορούν την ευθύνη των υπουργών, ώστε να μην υπάρχει γρήγορη παραγραφή. Το ίδιο είπε για τη βουλευτική ασυλία αλλά και για όρια θητειών, προκειμένου να σταματήσει η κοινωνία να θεωρεί ότι ο βουλευτής είναι επάγγελμα.

Οι σχέσεις κράτους-Εκκλησίας

Πρέπει να γίνουν βήματα για τον εξορθολογισμό των σχέσεων και να λύσουμε ιστορικές εκκρεμότητες. Πρέπει με σεβασμό να θέσουμε όρους και προϋποθέσεις για να διακριθούν οι ρόλοι, να αφήσουμε διενέξεις και συγκρούσεις και να προχωρήσουμε με αμοιβαία κατανόηση. «Μπορούν να διαμορφωθούν συναινέσεις και να περάσουμε σε νέα εποχή. Ούτε το κράτος, ούτε η Εκκλησία θέλουν τον εναγκαλισμό τους. Ηρθε η ώρα να μπει στο Σύνταγμα η "θρησκευτική ουδετερότητα" του κράτους.

Η δημοσιοποίηση του πλαισίου της συμφωνίας με τον Αρχιεπίσκοπο δείχνει ότι μπορούν να βρεθούν λύσεις συμβιβαστικές και προοδευτικές».

Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει ανάπτυξη για την κοινωνική πλειοψηφία, δίχως προστασία της εργασίας και θωράκιση του κοινωνικού κράτους. Γι' αυτό οφείλουμε να κινηθούμε στην κατεύθυνση της στήριξης και εμβάθυνσης των κοινωνικών δικαιωμάτων, δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας, κάνοντας αναφορά στην προστασία της ενέργειας και του νερού και στην αποκλειστική αρμοδιότητα των κοινωνικών εταίρων να καθορίσουν τον κατώτατο μισθό.

«Εχουμε χάσει πολύτιμο χρόνο. Οι δύο τελευταίες αναθεωρήσεις έχασαν τον στόχο τους και απέτυχαν. Τα θεμέλια του πελατειακού κράτους παρέμειναν στη θέση τους και ο κοινοβουλευτισμός απροστάτευτος. Ο λαός παρέμεινε ξεκομμένος από το πολιτικό σύστημα και η πολιτική απαξιώθηκε. Εγκαθιδρύθηκε "συνταγματική συνθήκη της ατιμωρησίας και της συγκάλυψης"».

Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες που έχουν αναζητηθεί και αναζητούνται, αλλά σήμερα δεν είναι η μέρα του καταλογισμού. Πρέπει να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να αναζητήσουμε συναινέσεις, είπε ο πρωθυπουργός.

Δεν θα είναι εύκολο να λειτουργήσουν έτσι αρκετοί και αρκετές. Πολλοί είτε θα χειραγωγηθούν από πολιτικές ηγεσίες είτε πολιτικές εμπάθειες της τρέχουσας συγκυρίας. Ετσι κινδυνεύουμε να χάσουμε άλλα δέκα χρόνια.

«Καλώ τις ηγεσίες των πολιτικών κομμάτων να το ξανασκεφτούν και να μη θέσουν ζήτημα κομματικής πειθαρχίας, για να ψηφίσουν ελεύθερα οι βουλευτές».

Η δευτερολογία 

Στη δευτερολογία του και απαντώντας στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι δεν θα αναφερθεί σε άλλα θέματα πέραν του Συντάγματος (σκάνδαλα κ.τλ.) λέγοντας ότι θα υπάρξει χρόνος.

Όπως είπε δεν κατάλαβε να υπάρχει μια πρόταση με συνοχή που να προτείνει κάτι συγκεκριμένο. Πέρασαν 2,5 χρόνια από τότε που προτάθηκε από τη ΝΔ να ξεκινήσει η διαδικασία. Σε όλο αυτό το διάστημα η ΝΔ ζητά εκλογές.

Εκτίμησε ότι η πρόταση της ΝΔ «να ανοίξουν όλα τα θέματα» είναι ενάντια στα όσα προβλέπει ο συνταγματικός νομοθέτης. Γι’ αυτό προβλέπει 180 ή 151 ψήφοι και μετά τις εκλογές το ανάποδο για να υπάρξει σύγκλιση απόψεων.

Μήπως θέλετε «Συντακτική Συνέλευση»;, αναρωτήθηκε ενώ εκτίμησε ότι το άνοιγμα 67 άρθρων είναι «τζογάρισμα», μια διαδικασία εκφυλισμού της διαδικασίας.

Ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι δεν κατάλαβε την θέση της Νέας Δημοκρατίας για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Σχολιάζοντας στις κατηγορίες για «συριζοποίηση» του συντάγματος και για επικίνδυνες θέσεις, όπως η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία και τα δημοψηφίσματα, ο Αλέξης Τσίπρας διάβασε μια πρόταση για «νομοθέτηση και για της οδού της λαϊκής πρωτοβουλίας», που ανήκει στον Προκόπη Παυλόπουλο και τη ΝΔ. Το 2004 με υπογραφή Κυριάκου Μητσοτάκη τάσσονταν υπέρ της αναλογικότητας στη Βουλή.

Για τις σχέσεις Πολιτείας-Εκκλησίας, με αιχμή τη συμφωνία του με τον Αρχιεπίσκοπο, ο πρωθυπουργός στη δευτερολογία του τόνισε πως η αρχική ανακοίνωση της ΝΔ δεν έχει καμία σχέση με τα όσα ακολούθησαν στη στάση της ΝΔ. «Σας τράβηξε το αυτί η πτέρυγα του ΛΑΟΣ κύριε Μητσοτάκη και αλλάξατε γνώμη στο θέμα με την Εκκλησία;», αναρωτήθηκε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε: «Δεν θέλετε γιατρούς, δασκάλους, νοσηλευτές, πυροσβέστες; Θέλετε επαναφορά στο 1 προς 5, και τους ιερείς στο Δημόσιο Μισθολόγιο. Θέλετε και μικρό Δημόσιο και να εμπεριέχει 10.000 ιερείς».

Ο Αλέξης Τσίπρας πρόσθεσε απευθυνόμενος στον Κυριάκο Μητσοτάκη, «δεν έκανα μόνος μου τη συμφωνία. Δεν σέβεστε τον Αρχιεπίσκοπο; Πρόχειρη συμφωνία έκανε; Δεν έχετε ούτε ιερό ούτε όσιο προκειμένου να κάνετε αντιπολίτευση σε αυτήν την κυβέρνηση».

Για τα πανεπιστήμια εκτίμησε πως τα δημόσια πανεπιστήμια θα υποβαθμιστούν και μόνο όσοι έχουν οικονομική δυνατότητα θα επωφελούνται. Οσο είμαστε εδώ.