Το σχέδιο νόμου για τους δασικούς χάρτες κατέθεσε στη Βουλή το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Οπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου, το νομοσχέδιο λαμβάνει υπόψη τις ενστάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, τις προτάσεις της Κεντρικής Νομοθετικής Επιτροπής (ΚΕΝΕ) της Βουλής των Ελλήνων, αλλά και την ανάγκη διαχείρισης των περιοχών με αυθαίρετη δόμηση εντός εκτάσεων δασικού χαρακτήρα.
Οπως αναφέρουν, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχωρά στην τελική κατάθεση του σχεδίου νόμου με το οποίο:
• δεν χρησιμοποιείται πια η έννοια των οικιστικών πυκνώσεων, αλλά γίνεται αναφορά μόνο στις περιοχές ιώδους περιγράμματος (έτσι απεικονίζονται στην εφαρμογή του Ελληνικού Κτηματολογίου στην οποία αναρτώνται οι δασικοί χάρτες), οι οποίες εξαιρέθηκαν κατά την ανάρτηση του ευρύτερου δασικού χάρτη
• καταργείται η εξαίρεση από την ανάρτηση των δασικών χαρτών των περιοχών αυτών,
• εισάγεται διαδικασία διπλού ελέγχου των εκτάσεων που υποδείχθηκαν ως τέτοιες περιοχές και προβλέπεται η κατά προτεραιότητα περιβαλλοντική τους διαχείριση με βάση τις συνταγματικές προβλέψεις
• δεν γίνεται διάκριση στα προ και στα μετά 11-6-1975 κτίρια, αλλά εξισώνεται η διάρκεια στα 25 χρόνια (στο αρχικό σχέδιο νόμου η διάρκεια στα προ 1975 ήταν 40 χρόνια)
• προβλέπεται η έκδοση προεδρικού διατάγματος, μετά την κατάλληλη επεξεργασία των διαθέσιμων στοιχείων, το οποίο θα καθορίζει την τελική περιβαλλοντική διαχείριση των περιοχών αυτών.
• δίνεται ο κατάλληλος χρόνος για να συνταχθούν τα σχετικά ΠΔ με βάση τις διατάξεις της πολεοδομικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας
Συνολικά το σχέδιο νόμου, με βάση την πρόταση της ΚΕΝΕ, χωρίστηκε σε δύο κεφάλαια:
• το πρώτο αφορά τα άρθρα 1-15 που σχετίζεται με τις περιοχές ιώδους περιγράμματος
• το δεύτερο περιέχει άλλες διατάξεις που σχετίζονται με δασικούς χάρτες, δασωμένους αγρούς, χορτολιβαδικές εκτάσεις, ιερακοθηρία και τακτοποίηση υφιστάμενων θρησκευτικών χώρων σε εκτάσεις που προστατεύονται από τη δασική νομοθεσία.
Οι βασικοί πυλώνες του σχεδίου νόμου είναι οι εξής:
1. Αναρτώνται όλες οι εκτάσεις εντός των περιοχών ιώδους περιγράμματος που είχαν εξαιρεθεί προσωρινά από την ανάρτηση του δασικού χάρτη και παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αντίρρησης και αίτησης προδήλου σφάλματος στους πολίτες και για τις περιοχές αυτές. Οι νέοι δασικοί χάρτες που θα αναρτηθούν μετά την εφαρμογή του νόμου δεν θα εξαιρούν τις προτεινόμενες από τους δήμους οικιστικές πυκνώσεις.
2. Ελέγχονται τα ιώδη περιγράμματα που υποδείχθηκαν από τους οικείους Ο.Τ.Α. σε δύο στάδια.
• Πρώτον για να διαπιστωθεί εάν τα περιγράμματα που υποδείχτηκαν από τους δήμους είναι σύμφωνα με τα κριτήρια.
• Δεύτερον για να διαπιστωθεί από τις Διευθύνσεις Δασών ποιες εκτάσεις εντός των ιωδών περιγραμμάτων χρήζουν άμεσης προστασίας και απαιτείται η εκκίνηση των διαδικασιών κατεδάφισης των κτιρίων εντός αυτών και απαγορεύεται να υπαχθούν στις διατάξεις του νόμου
3. Προβλέπεται άμεση προστασία και κατεδάφιση για τα κτίρια και συνοδεύουσες αυτά κατασκευές που βρίσκονται:
• σε εθνικούς δρυμούς, περιοχές Ramsar και περιοχές Δικτύου Natura 2000, εκτός εάν προϋπήρχαν του καθορισμού του προστατευτικού καθεστώτος,
• σε προστατευτικά δάση, αιγιαλό, παλαιό αιγιαλό, ρέμα και άλλες κατηγορίες του νόμου 4495/2017, στον οποίο δεν υπάγονται αντιστοίχως κτίρια σε τέτοιες περιοχές,
• σε δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν συνεπεία πυρκαγιάς και έχουν κηρυχτεί για αυτό τον λόγο αναδασωτέες κ.α.
Με την ολοκλήρωση του διπλού αυτού ελέγχου καθορίζονται τα οριστικά ιώδη περιγράμματα τα κτίρια εντός των οποίων δύνανται να υπαχθούν σε ρύθμιση .
4. Εισάγεται η έννοια του δασικού ισοζυγίου η οποία απορρέει από την αναγκαιότητα αντιστάθμισης της επιβάρυνσης του δασικού περιβάλλοντος λόγω της απώλειας των οικοσυστημικών υπηρεσιών του και γενικότερα των άυλων προσφορών του, από τη δόμηση που πραγματοποιήθηκε σε περιοχές εντός ιώδους περιγράμματος με δασικό υπόβαθρο.
5. Προβλέπεται αναστολή από την κατεδάφιση για 25 χρόνια για όσους θα υπαχθούν στις διατάξεις του νόμου
6. Προβλέπεται η καταβολή ειδικού δασικού προστίμου που υπολογίζεται με βάση την αξία του δάσους, την αξία αναδάσωσης και άλλες μεταβλητές σχετιζόμενες με τα κτίρια που έχουν ανεγερθεί και μειωμένο πρόστιμο για την πρώτη και μοναδική κατοικία.
7. Δημιουργείται ειδικό ταμείο ώστε τα χρήματα από το ειδικό δασικό πρόστιμο να αξιοποιηθούν σε δράσεις αποκατάστασης δασικού ισοζυγίου, όπως οι δασώσεις εκτάσεων μη δασικού χαρακτήρα, οι δράσεις της Εθνικής Στρατηγικής Δασών και η χρηματοδότηση κατεδαφίσεων κτιρίων.
8. Θεσπίζεται διαδικασία για την οριστική, μέσω έκδοσης Προεδρικού Διατάγματος σε επίπεδο Δήμου, περιβαλλοντική διαχείριση των περιοχών εντός των οριστικών ιωδών περιγραμμάτων με την επιλογή των κατάλληλων δράσεων αποκατάστασης του δασικού ισοζυγίου, που θα καταστεί εφικτή μετά από την συγκέντρωση όλων των απαραίτητων στοιχείων που θα προκύψουν από την δημιουργία της νέας βάσης δεδομένων.
9 Προβλέπονται δράσεις εποπτείας, ελέγχου και λήψης κατασταλτικών μέτρων για την αποτροπή της αυθαίρετης δόμησης εντός των δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων.
Όπως ανέδειξε και η διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης η αυθαίρετη δόμηση εντός περιοχών που υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας υπάρχει εδώ και δεκαετίες πολλές φορές με την ανοχή της πολιτείας.
Στο παρόν σχέδιο νόμου, έγιναν αποδεκτά τα σχόλια που υποβλήθηκαν κατά την διάρκεια της δημόσιας διαβούλευσης και πιο συγκεκριμένα τα εξής:
• Υπολογισμός του ενιαίου δασικού προστίμου με βάση τις τιμές της γειτνιάζουσας περιοχής
• Έκπτωση προστίμου σε περίπτωση ένταξης σε παλαιότερους νόμους τακτοποίησης αυθαιρέτων, με οικειοθελή δήλωση απένταξης από την τακτοποίηση που στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ήταν παράτυπη
• Υπαγωγή στις διατάξεις του σχεδίου νόμου και για τις περιοχές που εσφαλμένα υποδείχθηκαν ως κίτρινα περιγράμματα
Ο αναπληρωτής ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος δήλωσε:
«Καταθέσαμε πριν από λίγο στη Βουλή νομοσχέδιο για τους δασικούς χάρτες που επιλύει όλα τα προβλήματα που αναδείχθηκαν κατά την τελευταία τετραετία. Προβλήματα πολιτικής ανεπάρκειας και υστεροβουλίας των προηγούμενων κυβερνήσεων σε όλη τη μεταπολίτευση, που στέρησαν από την πατρίδα μας πόρους ανάπτυξης και πόρους διαχείρισης του περιβάλλοντος.
Ειδικό θέμα που επιλύεται στο νομοσχέδιο είναι οι οικιστικές πυκνώσεις, όπου προβλέπεται ολοκλήρωση των δασικών χαρτών σε αυτές, ενώ αντιμετωπίζονται τα θέματα των δασωμένων αγρών, χορτολιβαδικές εκτάσεις σε περιοχές που δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας του δημοσίου, χρονικές παρατάσεις για τους χάρτες που είναι σε εξέλιξη, εφαρμογή των δασικών χαρτών και στις περιοχές με πολεοδομικό σχέδιο σε εξέλιξη ή μη οριοθετημενο οικισμό, καθώς και λοιπά θέματα δασικής νομοθεσίας.
Πιθανά η προκήρυξη εκλογών δεν θα δώσει τη δυνατότητα ολοκλήρωσης της Κοινοβουλευτικής διαδικασίας. Με την κατάθεση όμως του νομοσχεδίου αποδεικνύουμε την επάρκεια επίλυσης αυτών των πολύ δύσκολων προβλημάτων με σεβασμό στις επιταγές του Συντάγματος αλλά και δεσμευόμαστε έναντι των πολιτών για την επίλυση των προβλημάτων και ολοκλήρωση των δασικών χαρτών από την νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.»