«O ESM πέτυχε δύο ορόσημα το 2018: την επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος προσαρμογής της Ελλάδας και τη συμφωνία των Ευρωπαίων ηγετών για ένα πακέτο εμβάθυνσης της νομισματικής ένωσης, περιλαμβανομένων των βημάτων για την ενίσχυση του ESM», δηλώνει ο Κλάους Ρέγκλινγκ.
Όπως σημειώνει ο ίδιος, η Ελλάδα, χάρη στον φθηνό δανεισμό του Ταμείου, εξοικονόμησε πέρυσι 13 δισ. ευρώ σε τόκους, ποσό που αντιπροσωπεύει το 7% του ΑΕΠ της χώρας.
Ο επικεφαλής του ESM θυμίζει ότι μετά το πακέτο ελάφρυνσης χρέους που αποφασίστηκε πέρυσι, η Ελλάδα δεν θα αρχίσει να πληρώνει για τα περισσότερα δάνεια του EFSF πριν από το 2033, ενώ η μέση διάρκεια του χρέους είναι πλέον 42,5 χρόνια.
Ο ίδιος όμως στο μήνυμά του σπεύδει να σημειώσει ότι η χώρα μας ανέλαβε τη δέσμευση να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και «μεταξύ αυτών, να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022»,καθώς και να τηρεί τους ευρωπαϊκούς κανόνες, ειδικά σε ό,τι αφορά δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές.
Στην έκθεση επισημαίνεται ότι η χώρα κατάφερε το 2018 να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα 4,3% του ΑΕΠ, πάνω από τον στόχο, και θυμίζει ότι ακυρώθηκε η μείωση των συντάξεων, κάτι που συνεπάγεται επιπλέον δαπάνες. Τονίζει ότι για το μέλλον είναι σημαντικό «να συνδυάσει τις μεταμνημονιακές δεσμεύσεις με πολιτικές και δημόσιες επενδύσεις που στηρίζουν την οικονομική ανάκαμψη, ενισχύουν την εμπιστοσύνη της αγοράς και διατηρούν την ανάπτυξη».
Αφού κάνει αναλυτική αναφορά στα όσα πέτυχε η χώρα τα χρόνια των προγραμμάτων προσαρμογής (μείωση ελλείμματος, ελάφρυνση χρέους, μεταρρυθμίσεις, περιορισμός εργατικού κόστους κ.λπ.), η έκθεση τονίζει ότι θα πρέπει να διευρυνθεί η φορολογική βάση, στέλνοντας «σήμα» προς την επόμενη κυβέρνηση (σ.σ. η τροπολογία για την ακύρωση του μέτρου έχει ψηφιστεί, ενώ και η ΝΔ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα εφάρμοζε το μέτρο).
Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, τα δημόσια οικονομικά πρέπει να παραμείνουν σε βιώσιμο μονοπάτι, κάτι που απαιτεί περισσότερο φιλικές προς την ανάπτυξη πολιτικές. Οι μεταρρυθμίσεις που ήδη εφαρμόστηκαν, όπως αυτές στα εργασιακά και η μείωση των φόρων εισοδήματος με παράλληλη διεύρυνση της φορολογικής βάσης (σ.σ. αφορολόγητο όριο και φορολογικά αντίμετρα), πρέπει να διατηρηθούν και όχι να αντιστραφούν.
Σε περίπτωση δικαστικών αποφάσεων που θα ανατρέψουν βασικές δομικές μεταρρυθμίσεις, η προσαρμογή σε ό,τι αφορά τον δημοσιονομικό αντίκτυπο θα πρέπει να γίνουν κυρίως στο ίδιο πεδίο με αυτό που θα αφορά η απόφαση.
Περαιτέρω δομικές μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητες για να τονωθεί η παραγωγικότητα και να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα, συνεχίζει ο ESM. Αυτό περιλαμβάνει μέτρα για περισσότερο φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον, μείωση του χρόνου απονομής δικαιοσύνης, βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, αλλά και διατήρηση και βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ΔΕΚΟ. Οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις σε συνδυασμό με τη βελτίωση της διαχείρισης της περιουσίας του δημοσίου είναι κρίσιμες για την προσέλκυση επενδύσεων και την επιτάχυνση της ανάκαμψης, τονίζεται στην έκθεση.
Τέλος, επισημαίνεται η ανάγκη να στηριχθούν οι προσπάθειες των τραπεζών για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, με «περιεκτική» στρατηγική μείωση των NPLs και βελτιωμένο νομοθετικό πλαίσιο, κάτι που θα βοηθήσει τον κλάδο ώστε να δανείσει την οικονομία και να στηρίξει την ανάπτυξη.
Παραβίαση
Ο Κλάους Ρέγκλινγκ επανέλαβε τα παραπάνω και στην συνέντευξη τύπου που ακολούθησε τη Γενική Συνέλευση του ESM. Σημείωσε ότι θα γίνει ανεξάρτητη αξιολόγηση για τα προγράμματα που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα με επικεφαλής της ομάδας τον Χ. Αλμούνια. Η πλήρης έκθεση θα συζητηθούν σε ένα χρόνο από σήμερα στην Γενική Συνέλευση του Ταμείου το 2020, ενώ κάποια πρώτα συμπεράσματα θα γνωστοποιηθούν το Δεκέμβριο.
Απαντώντας σε ερώτηση για το ποια είναι η απόκλιση του ελληνικού προϋπολογισμού μετά τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση Τσίπρα ο Κλ. Ρέγκλινκ επανέλαβε ότι υπάρχουν ανησυχίες ότι ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% είναι σε κίνδυνο. Αυτό επιβεβαιώθηκε στην τρίτη αξιολόγηση των Θεσμών, υπενθύμισε.
«Σημειώνω ότι η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι θα πιάσει τον στόχο. Είμαστε στον Ιούνιο, έχουμε ένα εξάμηνο ακόμα και γι’ αυτό ανταλλάσσουμε απόψεις. Είμαστε όμως πεπεισμένοι ότι ο κίνδυνος υπάρχει», συνέχισε.
Ο επικεφαλής του Ταμείου στάθηκε στην ακύρωση της μείωσης του αφορολόγητου αλλά και αντίμετρων τα οποία όπως είπε θεωρεί πως θα ήταν φιλικά προς την ανάπτυξη. Τόνισε πως ο ίδιος θεωρεί ότι η ακύρωση του συγκεκριμένου μέτρου χωρίς προηγούμενη διαβούλευση ήταν παραβίαση της συμφωνίας.
«Θα επανέλθουμε σε αυτά με την νέα κυβέρνηση. Δεν ξέρουμε ποια είναι αλλά θα τα αντιμετωπίσουμε με όποια κυβέρνηση επιλέξει η Ελλάδα».
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη συνέντευξη τύπου παραβρέθηκε και ο Μάριο Σεντένο, επικεφαλής του Eurogroup, ο οποίος δεν έκανε καμία αναφορά για τη χώρα μας.