Η UBS εκτιμά ότι οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές της Ελλάδας θα εξαρτηθούν περισσότερο από την οικονομία. Οι ευρωπαίοι πιστωτές έχουν θέσει ισχυρά κίνητρα δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Ο οίκος εκτιμά ότι σε συνθήκες σταθερής ανάκαμψης, ο λόγος χρέος προς ΑΕΠ θα υποχωρήσει έντονα. Ακόμη και σε περίπτωση ήπιας παγκόσμιας ύφεσης στις αρχές του 2020 (με την οικονομία της ευρωζώνης να συρρικνώνεται κατά 2%), ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ θα διαμορφώνεται σημαντικά χαμηλότερα σε πέντε χρόνια σε σχέση με σήμερα.
Ωστόσο, σε περίπτωση έντονης οικονομικής ύφεσης στις αρχές του 2020, με την οικονομία της ευρωζώνης να υποχωρεί κατά 6-7%, ο λόγος χρέους/ΑΕΠ αναμένεται να παραμείνει στάσιμος, με την πρόσβαση της Αθήνας στις αγορές να επιδεινώνεται, προκαλώντας ενδεχομένως την ανάγκη για ένα νέο πρόγραμμα του ESM.
Ωστόσο, η ισχυρή λαϊκή στήριξη για το ευρώ στην Ελλάδα και οι βελτιωμένες σχέσεις με τους πιστωτές αποτελούν εχέγγυο ότι θα δοθεί ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στη χώρα, ακόμη και αν απαιτηθεί νέα δημοσιονομική προσαρμογή. Ως εκ τούτου, η Ελλάδα αναμένεται να παραμείνει στο ευρώ και στο δυσμενές σενάριο.
Επιπτώσεις
Οι ευρωεκλογές και οι δημοτικές εκλογές έστειλαν ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι η Νέα Δημοκρατία αναμένεται να ηγηθεί της νέας κυβέρνησης μετά την 7η Ιουλίου, ένα σενάριο στο οποίο η UBS δίνει πιθανότητα 60-70%.
Με βάση και τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, η Νέα Δημοκρατία ενδέχεται να εμφανίσει ακόμη και αυτοδυναμία, ιδίως αν κάποια κόμματα μείνουν εκτός βουλής.
Σε περίπτωση που η ΝΔ δεν πετύχει αυτοδυναμία, το Κίνημα Αλλαγής είναι ο βασικός υποψήφιος κυβερνητικός εταίρος. Επιπλέον, η ΝΔ έχει μεγάλο κίνητρο να συνεργαστεί με το ΚΙΝΑΛ λόγω και της διαδικασίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας τον Ιανουάριο, για την οποία θα απαιτηθούν τουλάχιστον 180 ψήφοι στη Βουλή. Εάν η ΝΔ δεν καταφέρει να συγκεντρώσει 180 ψήφους, θα «πέσει», όπως έγινε και στις αρχές του 2015, με τον ΣΥΡΙΖΑ να αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση. Σε κάθε περίπτωση, το καθαρο τοπίο για το ποιος θα κυβερνήσει τη χώρα την επόμενη τετραετία θα προκύψει μετά την προεδρική εκλογή.
Σε περίπτωση επικράτησης του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές, η UBS προβλέπει μεγαλύτερη χρήση των «ταβανιών» στον προϋπολογισμό και συνέχιση της τρέχουσας κυβερνητικής στάσης.
Στο πιο πιθανό σενάριο επικράτησης της ΝΔ, ενδέχεται να δούμε μεγαλύτερη έμφαση στη μετανάστευση και τον έλεγχο των συνόρων, περισσότερες επενδύσεις στην εκπαίδευση και μια μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση, με επίκεντρο τη μείωση των φόρων που χρηματοδοτούνται από μειώσεις δαπανών (και διεύρυνση της διεθνούς φορολογικής βάσης μέσω χορήγησης κινήτρων), κάτι που ενισχύει τις αναπτυξιακές προοπτικές. Μεγαλύτερη χρήση των «ταβανιών» στον προϋπολογισμό αναμένεται και από τη ΝΔ.
2023
Σε γενικές γραμμές, η UBS εκτιμά ότι η δημοσιονομική πειθαρχία θα συνεχιστεί από την επόμενη κυβέρνηση, λόγω και των κινήτρων που έχουν δώσει οι πιστωτές, ακόμη και αν υπάρχει μεγάλος κίνδυνος ανατροπής των αποφάσεων για τις περικοπές μισθών και συντάξεων στο δημόσιο από τις δικαστικές αποφάσεις.
Αλλωστε, το «μαξιλάρι» των 15,7 δισ. ευρώ της Ελλάδας προέρχεται εξ ολοκλήρου από εκταμιεύσεις του ESM, ενώ η χώρα αναμένεται να λάβει και περίπου 5 δισ. ευρώ ως τον Ιούνιο του 2022 από κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα, μέσω εξαμηνιαίων δόσεων 640 εκατ. ευρώ.
Ως εκ τούτου, το μεγαλύτερο ρίσκο για τα οικονομικά της κυβέρνησης ως το 2022-2023 είναι τα οικονομικά σοκ και όχι πιθανοί λανθασμένοι δημοσιονομικοί υπολογισμοί.
Σε πιο μακροχρόνια βάση, οι προοπτικές της χώρας θα εξαρτηθούν και από τις επόμενες γενικές εκλογές του 2023. Επίσης, από το 2023, θα ισχύει το Ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο, όπως και για όλες τις χώρες της ευρωζώνης.
Ο οίκος εκτιμά ότι είναι πιο πιθανό μακροπρόθεσμα, η Ελλάδα να αποφύγει τις αποκλίσεις από το δημοσιονομικό πλαίσιο που θέτει η Ευρώπη, λόγω και των κινήτρων που έχουν τεθεί στην Αθήνα.