Την οικονομική και προσωπική εξόντωσή τους φοβούνται οι χιλιάδες μικροί και μεσαίοι έμποροι της χώρας σε περίπτωση που εφαρμοσθεί το άνοιγμα των καταστημάτων όλες τις Κυριακές του χρόνου. Την Παρασκευή 7 Νοεμβρίου 2014 εκδικάσθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας η αίτηση ακυρώσεως που είχε καταθέσει η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου κατά της, υπ’ αριθμόν Κ1-1119/7-7-2014, σχετικής απόφασης του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Γερ. Γιακουμάτου, και, αναμένεται με ενδιαφέρον ποια θα είναι η κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου -η ΕΣΕΕ προσβλέπει σε δικαίωση των θέσεών της. Υπενθυμίζεται ότι στις 15 Σεπτεμβρίου 2014 η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας είχε κάνει δεκτή την αίτηση αναστολής εκτελέσεως της συγκεκριμένης απόφασης του Υφυπουργού. Το γεγονός αυτό, ενίσχυσε την ελπίδα του εμπορικού κόσμου να μην εφαρμοστεί το μέτρο που καταργεί την αργία της Κυριακής. Βεβαίως, η κυβερνητική θέση έως τώρα ήταν και παραμένει ότι πρόκειται για μέτρο που το τηρεί όποιος θέλει και μπορεί, ενώ, έχει τη δυνατότητα ένας έμπορος να δουλέψει την Κυριακή και να κλείσει μια άλλη ημέρα της εβδομάδας, κατά την οποία, «βλέπει» μειωμένο τζίρο. Η πρακτική, βεβαίως, της αγοράς λέει ότι δεν είναι δυνατό να εργάζονται πολλοί γύρω σου και εσύ να κατεβάζεις ρολά, άρα, είναι εκτός πραγματικότητας, -υπό τις παρούσες, μάλιστα, εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες-, τα περί δυνητικής λειτουργίας.
Η βασική επιχειρηματολογία των εμπόρων είναι ότι εδώ και 100 χρόνια στη χώρα μας, η μόνη αργία για τους εμπόρους είναι αυτή της Κυριακής. Οι έμποροι σήμερα μπορούν να ανοίγουν τα μαγαζιά τους από Δευτέρα μέχρι Σάββατο, 95 ώρες την εβδομάδα, οι περισσότερες στην Ευρώπη. Επιπλέον, ανοίγουν και 7 Κυριακές το χρόνο, βάσει του νόμου.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας, με Πρόεδρο τον κ.Ρίζο, έκρινε σε πρώτη φάση ότι αν εφαρμοστεί το μέτρο οι έμποροι θα υποστούν ανεπανόρθωτη οικονομική βλάβη και αυτονοήτως δυσεπανόρθωτη ηθική βλάβη. Συγκεκριμένα, η απόφαση ανέφερε ότι:
-Το μέτρο για τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές θα έπληττε σοβαρά το δικαίωμα του εργαζόμενου στον ελεύθερο χρόνο και στην απόλαυσή του από κοινού με την οικογένειά του,
-Η οικονομική βλάβη «πιθανολογείται, επίσης, ως ανεπανόρθωτη, ή πάντως δυσχερώς επανορθώσιμη, από τα προσκομισθέντα από αυτούς στοιχεία και μελέτες αρμοδίων ερευνητικών φορέων της Ελλάδας και του εξωτερικού, εκτιμώμενα υπό το φως της κοινώς γνωστής οικονομικής κρίσεως, τα στοιχεία δε αυτά δεν αμφισβητούνται ούτε αποκρούονται από τη διοίκηση».
Πέραν αυτών, παράγοντες της αγοράς τονίζουν ότι το μέτρο για όλες τις Κυριακές είναι αντίθετο και με την κοινή λογική. Η αντίθεση με την εφαρμογή του δεν είναι κάποιο «συνδικαλιστικό αίτημα», εξηγούν, αλλά, απαίτηση της συντριπτικής πλειονότητας του εμπορικού κόσμου, όπως αποδεικνύεται από την κοινή πείρα αλλά και από σειρά ερευνών.
Και διατυπώνουν το ερώτημα: Αν ήταν προς όφελος των εμπόρων, οι ίδιοι δεν θα ήθελαν την εφαρμογή του; Και μάλιστα εν μέσω οικονομικής κρίσης; 278.000 μικρές και μεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις, η ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας και πυλώνας της οικονομίας, δεν φοβούνται -λένε- το νέο, αλλά το λάθος. «Όταν με στοιχεία αποδεικνύουν ότι η εφαρμογή αυτού του μέτρου θα τους καταστρέψει, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κοινωνία και την οικονομία μας εν μέσω κρίσης, ποιος έχει το δικαίωμα να τους αγνοήσει και για ποιο λόγο;», προσθέτουν, χαρακτηριστικά.
Απαντώντας στις περί του αντιθέτου αιτιάσεις (ΣΕΒ, ΣΕΛΠΕ κλπ), ότι, πχ, με τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές θα αυξηθούν οι θέσεις εργασίας, οι Μμ επιχειρηματίες υποστηρίζουν ότι αυτές καταρρίπτονται από τα ίδια τα επίσημα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Συγκεκριμένα, παρά το γεγονός ότι από το Δ΄ Τρίμηνο του 2013 είχαν εφαρμοστεί οι διατάξεις του ν. 4177/2013 για το άνοιγμα των καταστημάτων ορισμένες Κυριακές του έτους και πολλοί Αντιπεριφερειάρχες επέτρεψαν το άνοιγμα των καταστημάτων στις περιοχές ευθύνης τους, η πραγματικότητα απέδειξε ότι η απασχόληση στον κλάδο του εμπορίου μεταξύ Γ΄ και Δ΄ Τριμήνου του 2013 μειώθηκε σε απόλυτα μεγέθη κατά 15.300 θέσεις εργασίας. Όσο για την αυτονόητη ανάγκη εξυπηρέτησης του αυξημένου αριθμού των τουριστών της χώρας και τις Κυριακές, αυτή, σημειώνουν, μπορεί να καλυφθεί με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο (με την εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 16 του Ν.4177/2013, ο Αντιπεριφερειάρχης εξουσιοδοτείται να εκδώσει απόφαση για τον ορισμό περιοχών της περιφέρειάς του, στις οποίες επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις η λειτουργία και τις Κυριακές).
Τι ισχύει στις άλλες ευρωπαϊκές αγορές
Από την ανάλυση των στοιχείων απασχόλησης μετά την απελευθέρωση του ωραρίου για συγκεκριμένες χώρες, προκύπτουν τα εξής:
Ø Στην Ολλανδία μειώθηκε η πλήρης απασχόληση στο σύνολο των λιανεμπορικών καταστημάτων.
Ø Στη Γερμανία τα αποτελέσματα των μελετών του SFS (Ινστιτούτο Κοινωνικής Έρευνας) και του IFO (Ινστιτούτο Οικονομικής Έρευνας) σε σχέση με την επιρροή της διεύρυνσης του ωραρίου των καταστημάτων στο κύκλο εργασιών και την απασχόληση, ήταν αρνητικά (μείωση συνολικής απασχόλησης 5,8%).
Ø Στο Λονδίνο, η πρακτική εφαρμογή της λειτουργίας των καταστημάτων την Κυριακή δείχνει αρνητικά αποτελέσματα για τα μικρά καταστήματα. Σύμφωνα με την BRC – KPMG οδήγησε σε πτώση των πωλήσεων. Όπως αναφέρει η ACS (Association of Convenience Stores) ιδίως τα μικρά καταστήματα «υποφέρουν» από μείωση των πωλήσεών τους. Η Συνομοσπονδία Διανομέων Χονδρικής (Federation of Wholesales Distributors) αναφέρει πως δεν υπάρχει οικονομική ή κοινωνική βάση για την απελευθέρωση της Κυριακής καθώς οι καταναλωτές απέδειξαν πως δεν την χρειάζονται και τα τοπικά καταστήματα καταστρέφονται.
Ø Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, στις περιοχές όπου τα καταστήματα παραμένουν ανοικτά σε ημέρες αργίας το κόστος αυξάνεται κατά 15% και οι πωλήσεις μόλις κατά 0,5%, γεγονός που αυξάνει τις τιμές. Οι καταναλωτές πληρώνουν περισσότερο, ανεξάρτητα με το αν κάνουν τις αγορές τους σε ημέρες αργίας. Επιπλέον, η μεταφορά μεριδίου της αγοράς σε πολυκαταστήματα, μειώνει τον ανταγωνισμό και οδηγεί τα μικρά καταστήματα σε κλείσιμο. Αυτό έχει αρνητική επίπτωση και στην απασχόληση, αφού υπολογίζεται πως 277 υπάλληλοι σε μια μεγάλη υπεραγορά, μπορούν να αντικαταστήσουν 1557 παραδοσιακούς καταστηματάρχες.
Ø Μελέτη για τις επιπτώσεις από την απελευθέρωση της λειτουργίας καταστημάτων τις Κυριακές στην ισπανική οικονομία έδειξε πως οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα υποστούν μείωση του μεριδίου αγοράς, γεγονός που θα οδηγήσει σε απώλεια θέσεων εργασίας, οι δε τιμές δεν αναμένεται να μειωθούν. Η μελέτη επιβεβαιώνεται και από το αρνητικό «παράδειγμα της Μαδρίτης», όπου από το 1996 είχαν καθιερωθεί ως εργάσιμες 12 επίσημες αργίες το χρόνο, κάτι που είχε ως συνέπεια τις μεγαλύτερες απώλειες σε θέσεις εργασίας και τα περισσότερα λουκέτα σε μαγαζιά από κάθε άλλη αυτόνομη κοινότητα της Ισπανίας.
