Το Ελληνικό Κτηματολόγιο βρίσκεται σε μια σημαντική καμπή στην πορεία υλοποίησης του. Η πρόοδος που έχει συντελεστεί είναι σημαντική και η ανταπόκριση των πολιτών ισχυρά αυξητική μέρα με την ημέρα. Τα τελευταία χρόνια υπήρξαν σοβαρά προβλήματα ως προς την αποτελεσματική λειτουργία του Κτηματολογίου. Προβλήματα που σχετίζονται και με ορισμένες λανθασμένες αποφάσεις της προηγούμενης ηγεσίας. Προβλήματα που είχαν ως τελικό αποδέκτη τον ίδιο τον πολίτη, καθώς και τους επαγγελματίες που σχετίζονται με την λειτουργία του Κτηματολογίου.

Στόχος της ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθώς και της νέας ηγεσίας του Ελληνικού Κτηματολογίου είναι αυτά τα προβλήματα λειτουργίας να επιλυθούν. Και παράλληλα να προχωρήσουμε σε ορισμένες διορθωτικές κινήσεις και σε κάποιες νομοθετικές βελτιώσεις για να μπορέσει το Κτηματολόγιο να ανταποκριθεί στις επόμενες κρίσιμες φάσεις ολοκλήρωσης του μειώνοντας δραστικά τους χρόνους και την ταλαιπωρία των πολιτών.

Οι δέσμες μέτρων στις οποίες θα προχωρήσουμε είναι τρεις.

Η πρώτη δέσμη μέτρων αφορά στις νομοθετικές και οργανωτικές παρεμβάσεις για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Κτηματολογίου.

Η σημαντικότερη νομοθετική παρέμβαση αφορά στην παράταση της μετεξέλιξης των υποθηκοφυλακείων σε κτηματολογικά γραφεία.

Η μετεξέλιξη των 292 υποθηκοφυλακείων σε 17 κεντρικά κτηματολογικά γραφεία και 75 υποκαταστήματα, υπό τη διαχείριση του Κτηματολογίου, προβλέπεται ήδη από σχετικό νόμο που ψηφίστηκε το 2018 και προβλέπει ολοκλήρωση του μετασχηματισμού μέχρι τον Ιανουάριο του 2020.

Ο στόχος όμως αυτός υπήρξε εξ αρχής μαξιμαλιστικός και πρακτικά ανέφικτος. Όχι μόνο λόγω των ασφυκτικών χρονικών πλαισίων που προέβλεπε αλλά και λόγω αρχικών κακών σχεδιασμών καθώς και των τεράστιων καθυστερήσεων που προέκυψαν από την αλλαγή του νομικού καθεστώτος του Ελληνικού Κτηματολογίου. Για να μπορέσει η μετεξέλιξη των υποθηκοφυλακίων να ολοκληρωθεί με απόλυτη επιτυχία θα προχωρήσουμε σε παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης μέχρι το 2022. Δίνουμε δυο χρόνια ως προθεσμία ολοκλήρωσης, όπως έδινε και ο νόμος αρχικά. 

Παράλληλα, δρομολογούνται ενέργειες για την άμεση στελέχωση του Κτηματολογίου. Όπως ειπώθηκε και από τον Υπουργό, υπάρχει σοβαρή υποστελέχωση στο νομικό τμήμα του Οργανισμού, ως απόρροια της περιττής αλλαγής του νομικού καθεστώτος του Κτηματολογίου από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία. Κίνηση που είχε ως αποτέλεσμα να οδηγήσει στην απομάκρυνση από το Κτηματολόγιο δεκάδων καταρτισμένων νομικών επιστημόνων που η συμβολή τους στην ομαλή λειτουργία του Οργανισμού είναι καταλυτική. Στόχος μας είναι σύντομα να στελεχωθεί το εν λόγω τμήμα με τους 40 νομικούς επιστήμονες που απομακρύνθηκαν μέσω της αναβίωσης της έμμισθης εντολής που είχαν.

Παράλληλα, μέσω ΑΣΕΠ και σε συνεννόηση με τα Υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών, δρομολογείται η πρόσληψη υπαλλήλων για την στελέχωση των κατά τόπους κτηματολογικών γραφείων του Φορέα, όπως προβλέπεται άλλωστε και από τον νόμο του 2018 που αφορά τη λειτουργία του Κτηματολογίου.

Τέλος, στο πλαίσιο της επιτυχούς ολοκλήρωσης της διαδικασίας μετεξέλιξης των υποθυκοφυλακείων σε κτηματολογικά γραφεία, δρομολογείται η πρόσληψη 50 ατόμων που θα υλοποιήσουν το σημαντικό αυτό έργο. Και η Παγκόσμια Τράπεζα, η οποία λειτουργεί ως τεχνικός σύμβουλος του φορέα, μας υπέδειξε την ανάγκη για τις προσλήψεις αυτές. Οι 50 αυτές προσλήψεις θα χρηματοδοτηθούν από πόρους του Κτηματολογίου χωρίς καμία επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.

Η δεύτερη δέσμη μέτρων αφορά στις νέες ψηφιακές υπηρεσίες που πρόκειται να εισαχθούν στη καθημερινότητα του Κτηματολογίου. Θέλουμε το Κτηματολόγιο για εξυπηρετεί πρωτίστως τον πολίτη, χωρίς ταλαιπωρία και περιττά έξοδα. Παράλληλα στόχος μας είναι χρονοβόρες και κοστοβόρες διαδικασίες για τον πολίτη σήμερα να αντικατασταθούν από το πάτημα ενός κουμπιού αύριο. Ενισχύοντας την διαφάνεια μεταξύ των συναλλαγών και μειώνοντας τα λειτουργικά κόστη για το ίδιο το Ελληνικό Κτηματολόγιο.

Ενδεικτικά, οι νέες ψηφιακές υπηρεσίες που εισάγονται είναι:

Πρώτον, η παραγγελία, πληρωμή και χορήγηση πιστοποιητικών από τα Κτηματολογικά Γραφεία του Φορέα θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά. Με αυτόν τον τρόπο εξοικονομείται χρόνος και χρήματα για τους πολίτες. Σήμερα τα παραπάνω γίνονται μόνο στα κατά τόπους Γραφεία και ο πολίτης πρέπει να πάει και να στηθεί στην ουρά. Ο χρόνος υλοποίησης της υπηρεσίας προβλέπεται για το πρώτο δίμηνο του 2020.  

Δεύτερον, η υποβολή συμβολαίων στα Γραφεία του Φορέα από τον συμβολαιογράφο, θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά και χωρίς εμπλοκή του πολίτη. Και με αυτήν την νέα ψηφιακή υπηρεσία οι πολίτες γλιτώνουν χρόνο και χρήματα καθώς σήμερα η διαδικασία αυτή γίνεται μόνο αυτοπροσώπως στα κατά τόπους Γραφεία. Ο χρόνος υλοποίησης προσδιορίζεται για το πρώτο τετράμηνο του 2020.

Τρίτον, η ηλεκτρονική υποβολή λοιπών πράξεων (δικαστικών αποφάσεων, κα) στα Γραφεία του Φορέα από τον δικηγόρο ή δικαστικό επιμελητή, χωρίς εμπλοκή του πολίτη. Σήμερα η εν λόγω διαδικασία γίνεται μόνο στα Γραφεία και με αυτοπρόσωπη παρουσία του πολίτη, κάτι που πλέον δεν θα χρειάζεται. Ο χρόνος υλοποίησης προσδιορίζεται για το πρώτο τετράμηνο 2020.

Τέταρτον, η ηλεκτρονική- εξ αποστάσεως έρευνα στα κτηματολογικά στοιχεία για όλες τις περιοχές που έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση. Σήμερα αυτό συμβαίνει μόνο στα Κτηματολογικά Γραφεία και με φυσική παρουσία. Ως χρόνος υλοποίησης ορίζεται το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους.

Πέμπτον, ο προδικαστικός έλεγχος που θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά, καθώς θα δίνει πλέον τη δυνατότητα απευθείας σύνδεσης της εργασίας του μηχανικού με τη λειτουργούσα βάση του Κτηματολογίου. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται άμεση πληροφόρηση, κάτι που στο παρελθόν ήθελε μήνες, καθυστερώντας την υλοποίηση δικαστικών αποφάσεων σε περιπτώσεις αγωγών που αφορούσαν χωρικές μεταβολές. Αποτελεί ουσιαστικά ένα σημαντικό βήμα στον δρόμο προς την υλοποίηση του ενιαίου ψηφιακού χάρτη. 

Για όλες τις παραπάνω ψηφιακές υπηρεσίες πρόκειται να εκδοθούν άμεσα Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα.

Η τρίτη δέσμη μέτρων αφορά την ενίσχυση της συνεργασίας του Ελληνικού Κτηματολογίου με επαγγελματίες που είναι απαραίτητοι για την επιτυχή ολοκλήρωση του.

Για αυτό, δημιουργείται Μητρώο διαπιστευμένων μηχανικών για τη στήριξη του μετασχηματισμού του Κτηματολογίου. Σχεδιάζεται σε συνεργασία με το ΤΕΕ η υλοποίηση του θεσμού του διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο, που ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και έχει ήδη προβλεφθεί νομοθετικά, χωρίς όμως να έχει υλοποιηθεί ως σήμερα. Το Μητρώο θα βελτιώσει αισθητά την εξυπηρέτηση του πολίτη καθώς θα επιταχυνθούν σημαντικά οι διαδικασίες. Η υλοποίηση του δρομολογείται για το πρώτο εξάμηνο του 2020.

Παράλληλα, το Ελληνικό Κτηματολόγιο θα προχωρήσει σε Προγραμματικές συμβάσεις με τους κατά τόπους Δικηγορικούς Συλλόγους για τη στήριξη του μετασχηματισμού του Κτηματολογίου, ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες λειτουργίας των Κτηματολογικών Γραφείων. Σήμερα, στα Γραφεία υπάρχουν καθυστερήσεις λόγω υποστελέχωσης από δικηγόρους και δεν υπάρχει μηχανισμός υποστήριξης από την κεντρική υπηρεσία. Η υλοποίηση των προγραμματικών συμβάσεων δρομολογείται για το πρώτο τρίμηνο του 2020.

Με την υλοποίηση των παραπάνω μέτρων το Ελληνικό Κτηματολόγιο κλείνει με παθογένειες και δυσλειτουργίες του παρελθόντος, ενισχύει τις δομές του με το απαραίτητο επιστημονικό προσωπικό και παράλληλα οπλίζεται με νέες ψηφιακές υπηρεσίες προς όφελος του πολίτη και της επιτάχυνσης των διαδικασιών.