Υψηλό ποσοστό κλειστών επιχειρήσεων, της τάξης του 27%, συγκεντρώνει, σύμφωνα με τις τελευταίες καταγραφές, του περασμένου Σεπτεμβρίου, το εμπορικό κέντρο της Αθήνας, αν και διαπιστώνεται μικρή βελτίωση συγκριτικά με το Μάρτιο, οπότε και το ποσοστό των λουκέτων για το σύνολο του εμπορικού κέντρου ήταν 31,1% -πέρυσι τα ποσοστά διαμορφώνονταν σε 32,5% και 28,8% αντιστοίχως. Στον Πειραιά, παρά τα ενθαρρυντικά σημάδια μικρής βελτίωσης του επιχειρηματικού κλίματος το 2014, η εικόνα απογοήτευσης είναι πλέον μόνιμη, αφού η αναλογία των κλειστών επιχειρήσεων στις τρεις εμπορικές ζώνες της πόλης κυμαίνεται μεταξύ 31-48% και δυστυχώς συνεχίζει να ενισχύεται… Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από έρευνα του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ, που παρακολουθεί διαχρονικά τις αλλαγές στη χωροταξική δομή και τη σύνθεση της εμπορικής δραστηριότητας όλων των συναφών επιχειρηματικών κλάδων. Η σχετική έρευνα αποστέλλεται πάντα στο Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, Εργασίας στους Περιφερειάρχες και Δημάρχους προς ενημέρωσή τους. Τα πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία επιβεβαιώνουν την θέση της ΕΣΕΕ ότι ο αριθμός των κλειστών επιχειρήσεων στο κέντρο της Αθήνας και του Πειραιά παραμένει ανησυχητικά υψηλός, καθώς η εμπορική αγορά εξακολουθεί ακόμα να ταλανίζεται από τις δραματικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης.
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Βασίλης Κορκίδης, τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι οι πολλαπλές και συνεχείς κεντρικές παρεμβάσεις στην αγορά, όχι μόνο απέτυχαν στο να τονώσουν τον κύκλο εργασιών, αλλά στην πραγματικότητα συνετέλεσαν στη συρρίκνωση του αριθμού και του τζίρου των εμπορικών επιχειρήσεων. Οι "πιάτσες λουκέτων" που δημιουργήθηκαν στην κρίση, ανέφερε, χαρακτηριστικά, εξακολουθούν να υπάρχουν, αφού μέσα στο 2014, λίγα μαγαζιά έκλεισαν, αλλά και λίγα άνοιξαν. «Επιπλέον, πρόσθεσε ο κ.Κορκίδης, η δήθεν "απελευθέρωση" των προσφορών και η διαμόρφωση ενός ανεξέλεγκτου πλαισίου λειτουργίας της αγοράς, σε περίοδο επίμονου αποπληθωρισμού κρίνουμε ότι όχι μόνο θα δυσχεραίνει το ίδιο δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, αλλά θα οδηγήσει σε επιδείνωση της αγοράς».
Κατά το ΙΝΕΜΥ, καθοριστικοί παράγοντες που συντελούν στη διαιώνιση του φαινομένου των λουκέτων είναι: πρώτον, η σε μεγάλο βαθμό αδυναμία των επιχειρηματιών να αντεπεξέλθουν στα υψηλά λειτουργικά κόστη των επιχειρήσεων και δεύτερον, οι τεράστιες δυσκολίες πληρωμής των υπέρογκων φόρων και εξόφλησης των οφειλών στο δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία που έχουν συσσωρευτεί από τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης. Επισημαίνεται εδώ ότι το υψηλό λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων επιβαρύνεται από το ύψος των δαπανών της επαγγελματικής στέγης. Επιπλέον, παρά τη σημαντική πτώση των ενοικίων που καταβάλλονται, οι υπόλοιπες δαπάνες που αφορούν μία επιχείρηση, δεν έχουν ακόμα σταθεροποιηθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα που να επιτρέπουν τον ικανό περιορισμό του λειτουργικού της κόστους. Επίσης, σύμφωνα και με προηγούμενη έρευνα του ΙΝ.ΕΜ.Υ.-Ε.Σ.Ε.Ε., η συνεχής πτώση των τιμών (αποπληθωρισμός), σε συνδυασμό με την αύξηση των εκπτωτικών περιόδων και τη παρουσία προσφορών διαρκείας στην αγορά, δεν λειτουργεί τελικά ως αγοραστικό κίνητρο για τους καταναλωτές. Αντιθέτως, αναβάλλει την αγοραστική απόφαση, γεγονός που επιφέρει περαιτέρω μείωση του κύκλου εργασιών των εμπορικών επιχειρήσεων και επιτείνει την αδυναμία τους να αντεπεξέλθουν σε τρέχουσες οικονομικές υποχρεώσεις και ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Επισημαίνεται για μια ακόμα φορά ότι, και με βάση τις επιστημονικές αναλύσεις, η ενδεχόμενη γενικευμένη εφαρμογή της απόφασης για το άνοιγμα όλων των καταστημάτων καθ' όλες τις Κυριακές του χρόνου, θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την πλειοψηφία των εμπορικών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας του ΙΝ.ΕΜ.Υ.- Ε.Σ.Ε.Ε. στις εμπορικές επιχειρήσεις, το άνοιγμα των Κυριακών δεν αυξάνει τον συνολικό τζίρο των καταστημάτων, ενώ αντιθέτως για μεγάλο τμήμα των εμπόρων η «Κυριακή» αποτελεί σημαντική επιβάρυνση (12%) στο ήδη μεγάλο λειτουργικό κόστος της επιχείρησής τους. Όλα τα παραπάνω μας οδηγούν στη δυσάρεστη πρόβλεψη ότι η πιθανή γενικευμένη εφαρμογή του μέτρου «όλων των Κυριακών» θα προκαλέσει ένα νέο μαζικό κύμα λουκέτων μικρών εμπορικών επιχειρήσεων, ανατρέποντας τα όποια σημάδια ανάκαμψης στην αγορά λιανικής.
Από τις προηγηθείσες έρευνες της ΕΣΕΕ, το 2011 διαπιστώνεται η μεγαλύτερη μείωση στον αριθμό των εμπορικών επιχειρήσεων και επιταχύνεται σημαντικά ο ρυθμός πτώσης της απασχόλησης στον κλάδο. Για το εμπορικό κέντρο της Αθήνας, τον Μάρτιο του 2011 διαπιστώθηκε, σε διάστημα ενός έτους, μία ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση στην αναλογία των κλειστών προς τις ανοιχτές επιχειρήσεις (από 17% σε 23,4%). Παρόμοιο άλμα του ποσοστού των λουκέτων κατεγράφη και στο διάστημα 2011-12 (από 23,4% σε 30). Παρακολουθώντας, πλέον, την εξέλιξη της αναλογίας των ανενεργών προς τις ενεργές επαγγελματικές στέγες από το 2012 και ύστερα, η διαχρονική μεταβολή φανερώνει μια τάση σταθεροποίησης του ποσοστού των κλειστών στο εμπορικό κέντρο της Αθήνας σε ένα επίπεδο της τάξεως του 30%, με ένα περιθώριο απόκλισης ±3%.