Αξιώσεις για προέκταση της υφαλοκρηπίδας της στα δυτικά της Ρόδου προβάλλει η Τουρκία, μέσω επιστολής που κατέθεσε ο μόνιμος αντιπρόσωπός της στον ΟΗΕ, Φεριντούν Σινιρλίογλου.
Σύμφωνα με την «Καθημερινή», η Αγκυρα επισημοποιεί τις διεκδικήσεις της πέραν του 28ου μεσημβρινού, ο οποίος τέμνει τη Ρόδο στη μέση και μέχρι πρότινος ήταν η επίσημη γραμμή προβολής των τουρκικών αξιώσεων.
Η διπλωματική αποτύπωση αυτής της θέσης στον ΟΗΕ συνιστά έμμεση πλην σαφή επισημοποίηση όλων όσων προβάλλει η «Γαλάζια Πατρίδα», που επικαλείται ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Πρακτικά, σημειώνει η εφημερίδα, με την επιστολή ελαχιστοποιεί όποια επήρεια έχουν τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη, υπονοώντας ευθαρσώς ότι επιζητεί την οριοθέτηση με κύριο συμβαλλόμενο τη Λιβύη.
Βασικό συμπέρασμα που προκύπτει από την ανάγνωση της επιστολής από τον κ. Σινιρλίογλου είναι ότι η Άγκυρα αντιμετωπίζει την περιοχή από τον 28ο έως τον 32ο μεσημβρινό ως απαραβίαστη τουρκική υφαλοκρηπίδα (σε αυτή συμπεριλαμβάνεται η μισή Ρόδος και το Καστελλόριζο με το νησιωτικό σύμπλεγμα των Ρω και Στρογγύλης), καλώντας την Ελλάδα αλλά και τρίτες χώρες όπως η Λιβύη ή η Αίγυπτος, να συζητήσουν για την περιοχή που βρίσκεται δυτικά της Ρόδου, δίχως ωστόσο να την προσδιορίζει επακριβώς. Η Άγκυρα θέτει πρακτικά υπό συζήτηση το καθεστώς της υφαλοκρηπίδας από τα δυτικά της Ρόδου έως την Κρήτη.
Στο παράρτημα της επιστολής επισυνάπτεται και ένα νέο κεφάλαιο συντεταγμένων με τίτλο: «Πέρα από τον 28ο μεσημβρινό». Σε αυτό τονίζεται ότι η Τουρκία διατηρεί το δικαίωμα να καταθέσει γεωγραφικές συντεταγμένες της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στα δυτικά του 28ου μεσημβρινού, που εκτείνονται στα εξωτερικά όρια των χωρικών υδάτων των νησιών που αντίκεινται στη συγκεκριμένη περιοχή της Μεσογείου, δεδομένου ότι τα νησιωτικά χαρακτηριστικά σε αυτή τη θαλάσσια περιοχή δεν μπορούν να αποκόψουν την προβολή των τουρκικών ακτών και της υφαλοκρηπίδας.
Νομικά αβάσιμες οι θέσεις της Τουρκίας, λέει η Ελλάδα
Νομικά αβάσιμους, εσφαλμένους και αυθαίρετους, στον βαθμό που παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στην περιοχή, χαρακτηρίζει το υπουργείο Εξωτερικών τους τουρκικούς ισχυρισμούς και την αναφορά σε συγκεκριμένες συντεταγμένες που περιλαμβάνονται στην από 13 Νοεμβρίου επιστολή που Τούρκου Μονίμου Αντιπροσώπου στα ΗΕ για δικαιώματα της Τουρκίας σε θαλάσσιες ζώνες της Ανατολικής Μεσογείου.
Σε ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει πως οι τουρκικοί ισχυρισμοί δεν είναι καινοφανείς και έχουν κατ’ επανάληψη απαντηθεί με επιστολές μας προς τα ΗΕ και επισημαίνει: «Όπως έχουμε δηλώσει στις επιστολές αυτές, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, τα νησιά, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχουν πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες όπως και τα ηπειρωτικά εδάφη. Η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ μεταξύ κρατών με παρακείμενες ή έναντι ακτές (είτε ηπειρωτικές είτε νησιωτικές) θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, με βάση τις αρχές της ίσης απόστασης/μέσης γραμμής».
Σ' αυτό το πλαίσιο τονίζει πως η Ελλάδα απορρίπτει τους παράνομους τουρκικούς ισχυρισμούς και επιφυλάσσεται να απαντήσει καταλλήλως. Παράλληλα, διαμηνύει πως η εν λόγω επιστολή, ως αντιβαίνουσα στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, απορρίπτεται στο σύνολό της και δεν παράγει καμία έννομη συνέπεια ως προς τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Στην κατεύθυνση αυτή, το υπουργείο Εξωτερικών στέλνει το μήνυμα πως είναι καιρός η Τουρκία να αναθεωρήσει επιτέλους τη στάση της και να συμμορφωθεί με τις επιταγές του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, προς όφελος της σταθερότητας και της συνεργασίας στην περιοχή.
Επίσης, υπογραμμίζει πως η αναφορά στην εν λόγω επιστολή σε δικαιώματα της Τουρκίας δυτικά του 28ου μεσημβρινού μέχρι σημείου το «οποίο θα καθορισθεί βάσει μελλοντικών συμφωνιών οριοθέτησης στο Αιγαίο καθώς και στη Μεσόγειο, με όλα τα εμπλεκόμενα κράτη», συνιστά ανοικτή παρέμβαση στο δικαίωμα της Ελλάδος να συνομολογεί συμφωνίες οριοθέτησης με τρίτα κράτη.
Συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης
Εν τω μεταξύ, η Τουρκία και η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση στη Λιβύη υπέγραψαν συμφωνία θαλασσίων ζωνών στη Μεσόγειο, καθώς και συμφωνία για επέκταση της συνεργασίας τους σε στρατιωτικά θέματα και ασφάλεια, ανακοίνωσε την Τετάρτη η τουρκική κυβέρνηση.
Όπως μεταδίδει το Reuters, δεν δόθηκαν περισσότερες λεπτομέρειες για τη συμφωνία θαλασσίων ζωνών, που θα μπορούσε να κλιμακώσει την ένταση ανάμεσα στην Τουρκία και τους Ελληνοκυπρίους, την Αθήνα και την Ευρωπαϊκή Ένωση για την έρευνα υδρογονανθράκων στη ανατολική Μεσόγειο.
Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συμφώνησαν πριν από δύο εβδομάδες στην επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας, καθώς οι γεωτρήσεις που πραγματοποιεί στα ανοιχτά της Κύπρου παραβιάζουν την οικονομική ζώνη της νήσου.
Οι νέες συμφωνίες υπογράφηκαν την Τετάρτη στην Κωνσταντινούπολη κατά τη διάρκεια συνάντησης του Τούρκου προέδρου Tayyip Erdogan και του Fayez al-Serraj, επικεφαλής της κυβέρνησης της Τρίπολης που υποστηρίζει η Τουρκία απέναντι στις αντίπαλες στρατιωτικές δυνάμεις της ανατολικής Λιβύης.
"Η συμφωνία (για την ασφάλεια) καθιερώνει εκπαίδευση, διαμορφώνει το νομικό πλαίσιο και ενισχύει του δεσμούς ανάμεσα στους στρατούς μας", δήλωσε ο επικεφαλής επικοινωνίες της τουρκικής προεδρίας Fahrettin Altun σε tweet του.
"Θα συνεχίσουμε επίσης τον αγώνα για μια πολιτική λύση, ώστε να υπάρξει μια δημοκρατική, σταθερή και ευημερούσα Λιβύη", πρόσθεσε.
Το γραφείο του Altun ανέφερε σε ανακοίνωση ότι οι δύο χώρες υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για την "οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων στην θάλασσα", με στόχο την προστασία των δικαιωμάτων των δύο χωρών στη βάση του διεθνούς δικαίου.
Η συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών έχει ως στόχο την προστασία των τουρκικών δικαιωμάτων στη βάση του διεθνούς δικαίου, δήλωσε από την πλευρά του ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, προσθέτοντας πως η Τουρκία δεν ήταν σε θέση να συμφωνήσει με κάποιες άλλες χώρες, αλλά μπορεί να το κάνει στο μέλλον.