Το κείμενο του μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης σχετικά με τις θαλάσσιες ζώνες περιήλθε σε γνώση της ελληνικής πλευράς, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.

Όπως διευκρίνιζαν οι ίδιες πηγές, αυτό δεν έγινε από την πλευρά της Λιβύης. «Το περιεχόμενο του κειμένου είναι αντίθετο με τις πρόνοιες του διεθνούς δικαίου της θάλασσας», επισήμαναν οι ίδιες πηγές.

Λίγη ώρα νωρίτερα ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Φουάτ Οκτάι είχε δηλώσει ότι η συμφωνία θα τεθεί σήμερα σε ψηφοφορία από την τουρκική βουλή. 

Από την πλευρά του ο αναπληρωτής διευθυντής Ναυτιλίας και Αεροπορίας του τουρκικού ΥΠΕΞ Τσαγάταϊ Ερτσίγες κατά την ενημέρωση της κοινοβουλευτικής επιτροπής εξωτερικών της τουρκικής εθνοσυνέλευσης για τη συμφωνία είπε ότι αυτή υπεγράφη με βάση την αρχή της «ίσης κατανομής» υποστηρίζοντας ότι με βάση αυτή την αρχή τα νησιά δεν έχουν αυτόματα δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ και πως για την οριοθέτηση λαμβάνεται υπόψη η ειδική θέση των νησιών, το μήκος των ακτών τους και η περιοχή που βρίσκονται.

Στο μεταξύ διέρρευσαν το κείμενο αλλά και οι χάρτες με τις συντεταγμένες που δόθηκαν σήμερα στην τουρκική βουλή. 

Σε αυτό αναφέρονται τα εξής:

«Η Τουρκία και η Λιβύη, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή τους στους σκοπούς και τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, έχοντας αποφασίσει να ορίσουν μια ακριβή και δίκαιη οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών τους στη Μεσόγειο στις οποίες οι δύο πλευρές ασκούν κυριαρχία, κυριαρχικά δικαιώματα και/ή δικαιοδοσία σε συμφωνία με τους ισχύοντες κανόνες διεθνούς δικαίου και λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σχετικές καταστάσεις αλλά και την προθυμία όλων των μερών να επιτύχουν δίκαιες και αμοιβαία αποδεκτές λύσεις στα παραπάνω θέματα μέσω εποικοδομητικών διαπραγματεύσεων και σε πνεύμα φιλικών σχέσεων, ούσες πεπεισμένες ότι αυτό το μνημόνιο κατανόησης θα συνεισφέρει στην ενδυνάμωση των σχέσεων και θα ενθαρρύνει περαιτέρω τη συνεργασία μεταξύ των μερών προς το συμφέρον των δύο αδελφών-κρατών, συμφώνησαν τα ακόλουθα:

Στο άρθρο 1 περιγράφονται οι συντεταγμένες που καθορίζουν τα όρια της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ

Σε ό,τι αφορά τη διευθέτηση διαφορών τονίζεται ότι «οποιαδήποτε διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών που προκύπτει από την ερμηνεία και την εφαρμογή αυτού του μνημονίου κατανόησης θα πρέπει να διευθετηθεί μέσω διπλωματικών διαύλων σε πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης και συνεργασίας και σε συμφωνία με το άρθρο 33 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.  Σε περίπτωση που υπάρχουν φυσικοί πόροι που εκτείνονται από την ΑΟΖ της μιας πλευράς στην ΑΟΖ της άλλης, οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να συνεργαστούν προκειμένου να συμφωνήσουν στις λεπτομέρειες της αξιοποίησης των πόρων αυτών. Αν κάποιο από τα δύο μέρη (δηλαδή Τουρκία ή Λιβύη) έχει εμπλακεί σε διαπραγματεύσεις που στοχεύουν στην οριοθέτηση της ΑΟΖ με κάποιο άλλο κράτος, αυτό το μέρος πριν καταλήξει σε οριστική συμφωνία με το κράτος αυτό θα πρέπει να ειδοποιήσει και να συμβουλευτεί το άλλο μέρος».

Στο κεφάλαιο που αναφέρεται σε τροποποιήσεις ή επανεξέταση του μνημονίου αυτού επισημαίνεται ότι οποιαδήποτε πλευρά μπορεί να προτείνει τροποποίηση ή επανεξέτασή του μέσω διπλωματικών διαύλων, εάν κριθεί αναγκαίο, με εξαίρεση τα άρθρα 1 και 2. Οι τροποποιήσεις απαιτούν τη συγκατάθεση και των δύο πλευρών.

Το μνημόνιο, όπως αναφέρεται, θα τεθεί σε ισχύ την ημερομηνία που θα ληφθεί η τελευταία γραπτή ειδοποίηση με την οποία τα δύο μέρη ειδοποιούν το ένα το άλλο μέσω διπλωματικών διαύλων για την ολοκλήρωση των εσωτερικών νομικών διαδικασιών που απαιτούνται προκειμένου αυτό να εφαρμοστεί.

Υπενθυμίζεται ότι χθες είχαν συνάντηση στο Λονδίνο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η συνάντηση κράτησε μία ώρα και 35 λεπτά.

Σε δήλωσή του αμέσως μετά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε πως με τον Πρόεδρο της Τουρκίας είχε μία ανοιχτή συζήτηση. «Έθεσα στο τραπέζι όλα τα ζητήματα που προκύπτουν από τις τελευταίες τουρκικές ενέργειες. Καταγράφησαν οι εκατέρωθεν διαφωνίες. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν ωστόσο στη συνέχιση των συζητήσεων για τα ΜΟΕ του υπουργείου Εθνικής Άμυνας».

«Έδωσα εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να συγκαλέσει το ανώτατο συμβούλιο εξωτερικής πολιτικής για να ενημερωθούν όλα τα κόμματα. Θέλω να διαβεβαιώσω τον ελληνικό λαό ότι δυσκολίες στις σχέσεις με την Τουρκία υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Εκτιμώ όμως ότι εφόσον και οι δύο πλευρές δείξουν καλή διάθεση, αυτές τελικά μπορούν να ξεπεραστούν» κατέληξε ο κ. Μητσοτάκης.

Σύμφωνα με πληροφορίες έγινε μια ανοιχτή και ειλικρινή συζήτηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό να ξεκαθαρίζει πως η συμφωνία Τουρκίας- Λιβύης είναι μια συμφωνία νομικά άκυρη που προσθέτει βαθμούς περιπλοκότητας σε μια ταραγμένη γειτονιά.

Κατά τη συνάντηση έγινε εκτενής συζήτηση και για το προσφυγικό με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να τονίζει στον Ταγίπ Ερντογάν ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει αλλαγής της στάση της Τουρκίας, καθώς το τουρκικό λιμενικό δεν ανταποκρίνεται στα ελληνικά αιτήματα για περισυλλογή των μεταναστών που ξεκινούν από τα παράλια. Ο πρωθυπουργός επανέλαβε πάντως τη βούληση του, η Ελλάδα να στηρίξει τη συμφωνία Τουρκίας- ΕΕ.

Πάντως, χθες, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ δήλωσε ότι «η Τουρκία σχεδιάζει νέες γεωτρήσεις και έρευνες σε περιοχές της θαλάσσιας δικαιοδοσίας της σε εναρμόνιση με το μνημόνιο συνεννόησης που υπέγραψε προσφάτως η Άγκυρα με τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης».

Οι εργασίες αδειοδότησης θα ξεκινήσουν αμέσως μετά την έγκριση από τα κοινοβούλια Τουρκίας και Λιβύης αυτής της διμερούς συμφωνίας για τη θαλάσσια δικαιοδοσία στην ανατολική Μεσόγειο, ανέφερε ο Ντονμέζ σε δηλώσεις του σε ομιλία του σε μεταλλωρύχους από όλη την Τουρκία για την Παγκόσμια Ημέρα Μεταλλωρύχων.

Υποστήριξε ότι με αυτή τη συμφωνία αποτράπηκαν οι προσπάθειες να κρατηθεί η Τουρκία έξω από την εξίσωση της ανατολικής Μεσογείου.

Πρόσθεσε πως η Τουρκία διεξάγει εργασίες για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο, προσθέτοντας ότι αυτή τη στιγμή η τουρκική γεώτρηση διεξάγεται «λίγο πιο νότια της Κύπρου».