H τουρκική Νavtex στο Αιγαίο μπορεί να έληξε στις 12 τα μεσάνυχτα, στο ξημέρωμα της Δευτέρας 24 Αυγούστου, η κυβέρνηση πάντως παραμένει σε επιφυλακή για τις αντιδράσεις της Τουρκίας και ενδεχόμενες νέες προκλήσεις, καθώς σήμερα αρχίζει η συζήτηση στη Βουλή για την κύρωση των συμφωνιών με την Ιταλία και την Αίγυπτο για την ΑΟΖ με τις δύο χώρες και ενώ το Βερολίνο, που ασκεί και την προεδρία της ΕΕ το τρέχον εξάμηνο, πιέζει Αθήνα και ¨Αγκυρα για διαπραγματεύσεις. Το σκηνικό συμπληρώνει η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λιβύη, που ανακοινώθηκε την Παρασκευή, με τον διεθνή παράγοντα παρακολουθεί με προσοχή για να δει αν πρόκειται για μία εκεχειρία“από τα παλιά”, όπως οι προηγούμενες που έληγαν πριν καλά- καλά ξεκινήσουν ή αν όντως αυτή τη φορά, η κατάσταση θα αλλάξει.
Αρκετές χώρες της Δύσης δεν έκρυψαν την ανακούφισή του για τη κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη, καθώς ανησυχούσαν ότι η φωτιά που είχε ανάψει εκεί θα τις ανάγκαζε να συμμετάσχουν ενεργά με τη μία ή την άλλη πλευρά. Την ίδια στιγμή όμως δεν εκλείπουν οι ανησυχίες ότι κατά την εφαρμογή της συμφωνίας θα μπορούσαν να εμφανιστούν διαφορές, ικανές ακόμα και να την ακυρώσουν, ενώ ανοικτά παραμένουν πολλά ερωτήματα, από τη στάση που θα τηρήσει η Τουρκία, ως το τι θα κάνει με τους Σύρους μισθοφόρους που έχει μεταφέρει στη Λιβύη αλλά και κατά πόσον όλες αυτές οι εξελίξεις συνδέονται με όσα διαμείβονται στο Αιγαίο και το στρατηγικό στόχο της Γερμανίας για μία εφ όλης της ύλης λύση στην ανατολική Μεσόγειο.
Μέχρι στιγμής, όπως επισημαίνουν αναλυτές, είναι σαφές ότι υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τη δέσμευση κατάπαυσης του πυρός από την κυβέρνηση της Τρίπολης (της κυβέρνησης της Εθνικής Συμφωνίας, υπέρ της οποίας έχει παρέμβει η Τουρκία) ), καθώς θα μπορούσε η κίνηση αυτή απλώς να θεωρηθεί ως μία εκεχειρία για να δώσει στην Τουρκία χρόνο να αναδιατάξει τα χαρτιά της στη Λιβύη και να διασπάσει το μέτωπο της απόρριψης των παρεμβάσεων της Άγκυρας, από διάφορές περιφερειακές δυνάμεις.
Σύμφωνα με τους παρατηρητές, η τουρκική εμπειρία από προηγούμενες εκεχειρίες στη Συρία επιβεβαιώνουν ότι η Άγκυρα είναι καλή στο να τις χρησιμοποιεί για να κάνει ελιγμούς. Εκτός αυτού συχνά καταφεύγει σε προσωρινή ανακωχή προκειμένου να απορροφήσει την περιφερειακή οργή και την διεθνή κατακραυγή εναντίον της. Και αυτή τη στιγμή οι προκλήσεις και μέτωπα που έχει ανοίξει η Τουρκία είναι πολλά και πολυεπίπεδα.
Αναλυτές αποδίδουν την έγκριση της κατάπαυσης του πυρός από την κυβέρνηση της Τρίπολη του Al-Sarraj και στις πιέσεις που έχει δεχθεί τόσο από το εξωτερικό, όσο από το εσωτερικό, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης που έχει προκαλέσει η διακοπή των εξαγωγών πετρελαίου.
Οι δηλώσεις των δύο αντιμαχόμενων πλευρών στη Λιβύη περιελάμβαναν έκκληση για «επανάληψη της παραγωγής και εξαγωγής πετρελαίου και για το κλείδωμα των εσόδων σε ειδικό λογαριασμό στη Libyan Foreign Bank. Κανείς δεν θα αγγίξει τα έσοδα μέχρι να επιτευχθεί πολιτική διευθέτηση σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Διάσκεψης του Βερολίνου και με την εγγύηση της αποστολής του ΟΗΕ και της διεθνούς κοινότητας. "
Η συναίνεση ωστόσο δεν είναι πλήρης. Υπάρχουν αποκλίσεις στις δηλώσεις των δύο πλευρών, ιδιαίτερα σε σχέση με τις αμφισβητούμενες περιοχές, τη Σύρτη και τη Τζάφρα, οι οποίες αποτέλεσαν το επίκεντρο της κλιμάκωσης κατά την τελευταία περίοδο. Η διαφορά στις λεπτομέρειες μπορεί να εμποδίσει την εφαρμογή της συμφωνίας, όπως επισημαίνουν αναλυτές υπογραμμίζοντας και τον αποσταθεροποιητικό ρόλο που μπορεί να παίξουν ορισμένες περιφερειακές δυνάμεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Al-Sarraj στη δήλωσή του τόνισε ότι «η επίτευξη πραγματικής κατάπαυσης του πυρός απαιτεί από τις περιοχές της Σύρτης και της Τζάφρα να αποστρατικοποιηθούν και ότι οι αστυνομικές δυνάμεις και των δύο πλευρών συμφωνούν σε ρυθμίσεις ασφαλείας εντός των δύο περιοχών». Ο Aguila Saleh,επικεφαλής της Βουλής των Αντιπροσώπων και εκπρόσωπος του αντίπαλου στρατοπέδου, ωστόσο, δεν ανέφερε καν την Τζάφρα στη δήλωσή του και πρότεινε «η πόλη Σύρτη να είναι η προσωρινή έδρα για το νέο Προεδρικό Συμβούλιο, φέρνοντας όλους τους Λιβύους κοντά και πιο κοντά, υπό την προϋπόθεση ότι μια επίσημη αστυνομική δύναμη από διάφορες περιοχές θα εξασφαλίζει την πόλη, καθόλη τη διάρκεια της προετοιμασίας για την ενοποίηση των κρατικών θεσμών… υπό την προϋπόθεση ότι οι στρατιωτικές διευθετήσεις ολοκληρώνονται σύμφωνα με τη γραμμή διαπραγμάτευσης που χρηματοδοτείται από τον ΟΗΕ (5 + 5), και τα αποτελέσματα θα είναι δεσμευτικά όταν συμφωνηθούν και ανακοινωθούν επίσημα. "
Όπως αναφέρουν ξένοι παρατηρητές, είναι απίθανο ο στρατός, ο οποίος δεν είχε σχολιάσει τη συμφωνία ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, να συμφωνήσει να αποσυρθεί από τον Σύρτη και τη Τζάφρα προτού λάβει εγγυήσεις ότι οι μισθοφόροι και οι πολιτοφύλακες του GNA (της κυβέρνησης Al - Sarraj) δεν θα είναι μέρος των δυνάμεων που θα εξασφαλίσουν την αποστρατικοποιημένη ζώνη. Υπάρχουν, ωστόσο, και εκτιμήσεις ότι ο στρατός θα απαιτήσει να αφήσει τις διαπραγματεύσεις στους δύο μεγαλύτερους στρατούς στην περιοχή, δηλαδή στον τουρκικό στρατό και στον αιγυπτιακό στρατό.
Ας μην ξεχνάμε ότι μετά την οπισθοχώρηση Χαφτάρ, η Τουρκία απειλούσε να ξεκινήσει πόλεμο για να καταλάβει τον Σύρτη και τη Τζάφρα μαζί τους τερματικούς σταθμούς πετρελαίου. Η απειλή αυτή αντιμετωπίστηκε με μια άλλη απειλή, από την Αίγυπτο αυτή τη φορά, η οποία εμφανίστηκε έτοιμη να αντιπαρατάξει τις δυνάμεις της, σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
