Πλησιάζει η εποχή που ένα σπίτι ή ένα άλλο κτίριο δεν θα μπορεί να μεταβιβαστεί ή να νοικιαστεί αν δεν πληροί κάποια ελάχιστα ενεργειακά πρότυπα.

Το 2021 η Κομισιόν πρόκειται να παρουσιάσει πρόταση για το μίνιμουμ των προτύπων ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Τα στάνταρ θα είναι δεσμευτικά, με άμεση επίπτωση στα παλαιά κτίρια, που δεν πληρούν ελάχιστους κανονισμούς ενεργειακής απόδοσης, καθώς δεν υπήρχαν ή ήταν πολύ περιορισμένοι όταν κατασκευάστηκαν.

Πρόκειται για ένα μέτρο,  που όπως αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές στις Βρυξέλλες, πρόκειται να συνοδευτεί με πρόβλεψη που δεν θα επιτρέπει τη δημιουργία εσόδου από ένα κτίριο, αν αυτό δεν ικανοποιεί τα ελάχιστα ενεργειακά στάνταρ.

Εν μέρει το μέτρο προαναγγέλθηκε την Τετάρτη, με τη δημοσίευση της νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής για το “Κύμα Ανακαινίσεων”, στην οποία γίνεται σαφής αναφορά σε δεσμευτικά ελάχιστα ενεργειακά πρότυπα για τα κτίρια.

Πληροφορίες για το χρόνο κατά τον οποίο θα τεθεί σε ισχύ το νέο μέτρο καθώς και για το ελάχιστο επίπεδο ενεργειακής απόδοσης που θα πρέπει να ικανοποιεί ένα κτίριο δεν έχουν γίνει προς το παρόν γνωστές, θεωρείται όμως ότι θα εμπεριέχονται στην πρόταση που θα καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον επόμενο χρόνο.

Μέχρι σήμερα τα ενεργειακά πιστοποιητικά των κτιρίων, παρότι υποχρεωτικά σε ορισμένες περιπτώσεις,  κατηγοριοποιούν τα κτίσματα σε ενεργειακές κλάσεις, χωρίς να απαγορεύουν την πώληση ή τη μίσθωσή τους.

Τα δεσμευτικά στάνταρ, που σχεδιάζει  η ΕΕ,  έχουν στόχο πέραν της ενεργειακής εξοικονόμησης, να υποχρεώσουν τους ιδιοκτήτες να προχωρήσουν σε μαζικές ανακαινίσεις του κτιριακού δυναμικού για να συνεχίσουν να έχουν έσοδα από αυτό,  αναζωογονώντας την κατασκευαστική βιομηχανία και δίνοντας ώθηση στις νέες τεχνολογίες εξοκονόμησης και πράσινης ενέργειας. 

Το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας προχώρησε στις αρχές της εβδομάδας στη προδημοσίευση του οδηγού του προγράμματος “Εξοικονομώ- Αυτονομώ”, με υψηλές επιχορηγήσεις, που ξεκινούν από 35% και φθάνουν σε ορισμένες περιπτώσεις ως και το 95%, για έργα ενεργειακής αναβάθμισης μεμονωμένων κατοικιών, διαμερισμάτων αλλά και πολυκατοικιών.

Δράσεις αναλόγου τύπου (και όχι μόνον) περιλαμβάνει το “Κύμα Ανακαινίσεων της ΕΕ”, το οποίο προβλέπει και έργα- πιλότους, όπως τη δημιουργία ολόκληρων ζωνών μηδενικού άνθρακα, δηλαδή  γειτονιές στις οποίες οι κάτοικοι-καταναλωτές θα έχουν ενσωματώσει μικρής κλίμακας ανανεώσιμα και ψηφιακές λύσεις για να πουλούν ενέργεια στο δίκτυο.  Προτείνει ακόμα το “Νέο Ευρωπαϊκό Bauhaus”, μία πρωτοβουλία που θα λειτουργήσει σαν γέφυρα μεταξύ του κόσμου της επιστήμης και της τεχνολογίας με τον κόσμο της τέχνης και του πολιτισμού.     

Το ευρωπαϊκό πακέτο περιέχει και μία ακόμα πολύ ενδιαφέρουσα παράμετρο:  : Όπως δήλωσε η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον με το  «Κύμα ανακαινίσεων» θα αρθούνοι πολυάριθμοι φραγμοί που σήμερα καθιστούν τις ανακαινίσεις πολύπλοκες, δαπανηρές και χρονοβόρες, παρεμποδίζοντας την απολύτως αναγκαία δράση. Θα προταθούν καλύτεροι τρόποι για τη μέτρηση του οφέλους από τις ανακαινίσεις, ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης, περισσότερη χρηματοδότηση από την ΕΕ και τεχνική συνδρομή για την ενθάρρυνση των πράσινων ενυπόθηκων δανείων και τη στήριξη περισσότερων ΑΠΕ στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης. Αυτό θα αλλάξει τα δεδομένα για τους ιδιοκτήτες κατοικιών, τους ενοίκους και τις δημόσιες αρχές.

Η νέα στρατηγική δίνει προτεραιότητα  σε τρεις τομείς: την απανθρακοποίηση της θέρμανσης και της ψύξης· την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις· καθώς και την ανακαίνιση δημόσιων κτιρίων, όπως σχολεία, νοσοκομεία και διοικητικά κτίρια.

Η όλη πολιτική εντάσσεται στο πλαίσιο της νέας Πράσινης Συμφωνίας για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας ως το 2050. Τα κτίρια θεωρούνται από τους μεγαλύτερους ρυπαντές, καθώς εκπέμπουν το 36%  των αερίων του θερμοκηπίου και καταναλώνουν περίπου το 40% της ενέργειας στην ΕΕ.

Έως το 2030, υπολογίζεται ότι θα μπορούσαν να ανακαινιστούν 35 εκατομμύρια κτίρια και να δημιουργηθούν έως και 160 000 επιπλέον πράσινες θέσεις εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα.