Nέα κριτήρια, όπως οι βαθμοημέρες, δηλαδή οι ημέρες ψύχους και ζέστης σε μία περιοχή, η παλαιότητα του κτιρίου και η ενεργειακή απόδοση που θα επιτυγχάνεται αλλά και κοινωνικές παράμετροι εισάγονται για την αξιολόγηση των προτάσεων που θα ενταχθούν στο νέο πρόγραμμα “Εξοικονομώ - Αυτονομώ” για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, το οποίο θα προκηρυχθεί το τρίτο τρίμηνο του 2021.
Ιδιαίτερη προτεραιότητα το νέο πρόγραμμα θα δώσει στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολυμελείς οικογένειες και τα άτομα με αναπηρία, αφού βασικός στόχος του προγράμματος είναι η μείωση της ενεργειακής φτώχειας κατά 50% έως το 2025 και κατά 75% έως το 2030.
Συνολικά, το πρόγραμμα για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτρίρια, με προϋπολογισμό 1,731 δισ. ευρώ (επιδοτήσεις και δάνεια) για την πενταετία 2021-26, είναι η δράση που απορροφά το μεγαλύτερο μερίδιο από τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης για τον τομέα της Ενέργειας. Το ποσό των 1,731 δισ. ευρώ αφορά στα τρία προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων, στο “Εξοικομώ κατ’ οίκον” για τις ιδιωτικές κατοικίες με 1,081 δισ. ευρώ, το “Εξοικονομώ Επιχειρώντας “ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με 450 εκατ. ευρώ και το “Εξοικονομώ στο Δημόσιο” για τα κτίρια του δημοσίου με 200 εκατ. ευρώ.
‘Οπως επισημαίνεται στο Σχέδιο Ανάκαμψης που κατατέθηκε στη Βουλή, στην Ελλάδα το 12,5% του πληθυσμού κατοικεί σε σπίτια με σοβαρά προβλήματα υγρασίας, διαρροές και σάπια κουφώματα, ενώ η δεκαετής οικονομική κρίση επέτεινε την ενεργειακή φτώχεια, που φαίνεται ότι υπερβαίνει τα κοινωνικά όρια της εισοδηματικής. Το 2019, το 17,9% του συνολικού πληθυσμού δήλωσε αδυναμία να θερμάνει το σπίτι του όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το 7,3% και το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 34,1% μεταξύ των οικονομικά ευάλωτων στρωμάτων. Εξάλλου οι περισσότερες κατοικίες στη χώρα είναι χτισμένες πριν από τη δεκαετία του 1980 και το 50% δεν έχει θερμομόνωση.
Το “Εξοικονομώ -Αυτονομώ” για τις κατοικίες, ύψους 1,081 δισ. ευρώ αποσκοπεί σε εξοικονόμηση ενέργειας τουλάχιστον 30% και περιλαμβάνει αντικατάσταση κουφωμάτων, αναβάθμιση συστημάτων ψύξης και θέρμανσης, ηλιακούς θερμοσίφωνες, αντλίες θερμότητας, «έξυπνα» συστήματα ενεργειακής εξοικονόμησης και διαχείρισης οικιακών συσκευών, φωτοβολταϊκά στις στέγες κ.λ.π.
Το αντίστοιχο πρόγραμμα για τις επιχειρήσεις έχει προϋπολογισμό 450 εκατ. ευρώ και ο στόχος εξοικονόμησης είναι επίσης 30%. Στις παρεμβάσεις περιλαμβάνονται ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής κ.λ.π.
Τέλος για τα κτίρια του Δημοσίου, το αντίστοιχο πρόγραμμα με προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ, αφορά στην ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση υποδομών και κτιρίων του Δημοσίου και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και του οδοφωτισμού με την σύμπραξη του ιδιωτικού τομέα.