Στην τελική ευθεία μπαίνει η έξοδος της Ελλάδας από την ενισχυμένη εποπτεία, με την έκθεση της Κομισιόν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας να είναι θετική, με βάση τη 13η μεταμνημονιακή αξιολόγηση.
Οι θεσμοί υιοθετούν την ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας στα επίπεδα του 8,5% που είχε προβάλει η Κομισιόν στις χειμερινές προβλέψεις για τη χώρα μας. Μάλιστα, για το 2022 εκτιμά ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης θα κυμανθούν στο 4,9%.
Παράλληλα, εκφράζονται θετικά για την πορεία μείωσης του στοκ των εκκρεμών συντάξεων, ενώ δίνουν και το τυπικό πράσινο φως για το σχέδιο του ΕΝΦΙΑ που παρουσίασε η κυβέρνηση και ετοιμάζεται να νομοθετήσει τις επόμενες εβδομάδες.
Οι καθυστερήσεις
Καθυστερήσεις διαπιστώνονται στην εφαρμογή του νέου αυτοματοποιημένου συστήματος φόρων από την ΑΑΔΕ, ενώ θέτει πλέον ένα νέο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης για τον Σεπτέμβριο του 2022, αντί για τον Απρίλιο.
Καθυστέρηση εντοπίζεται στην εκκαθάριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ). Συγκεκριμένα η Επιτροπή αποδέχεται μεν ότι το ποσοστό των ΜΕΔ έχει μειωθεί από το 30,1% στο τέλος του 2020 στο 15% στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2021, αλλά τονίζει ότι η διαγραφή από τους ισολογισμούς των τραπεζών οφείλεται στη λειτουργία του προγράμματος «Ηρακλής» αφού τα δάνεια βρίσκονται – όπως τονίζεται – ακόμη στην οικονομία και επηρεάζουν την πιστοδοτική πολιτική του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Η μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας έχει σημειώσει περιορισμένη πρόοδο. Οι αρχές δεσμεύτηκαν να ξεκινήσουν δημόσια διαβούλευση σχετικά με τη νομοθεσία στα τέλη Φεβρουαρίου ή στις αρχές Μαρτίου 2022, ενώ η υιοθέτηση θα ακολουθήσει λίγο αργότερα έως τη στιγμή της 14ης έκθεσης. Η εφαρμογή της μεταρρύθμισης θα ξεκινήσει στη συνέχεια και θα συνεχίσει να παρακολουθείται στενά.
Εκκρεμεί η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης για την εποπτεία των οικονομικών δραστηριοτήτων και των αγορών προϊόντων
Κατώτατος μισθός
Αν και δεν προχωρά σε κάποιο σχόλιο, η έκθεση των θεσμών αναφέρεται και στην πρόθεση της κυβέρνησης να αυξήσει για δεύτερη φορά τον κατώτατο μισθό.
Όπως σημειώνει η αύξηση έρχεται μετά το διετές πάγωμα του κατώτατου μισθού λόγω πανδημίας και θα δοθεί για πρώτη φορά τον Μάιο, ενώ σημειώνει πως θα είναι σε συνάρτηση με την παραγωγικότητα της εργασίας και το επίπεδο της ανεργίας και θα έχει ελάχιστη επίδραση στο μισθολόγιο του Δημοσίου.
Ληξιπρόθεσμα χρέη
Η Επιτροπή βλέπει πρόοδο και στο θέμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, αφού το ποσό μειώθηκε κατά 316 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την προηγούμενη αξιολόγηση.
Όπως τονίζεται η απονομή των καθυστερούμενων συντάξεων έχει επιταχυνθεί σημαντικά με αποτέλεσμα το υπόλοιπο των 176 εκατ. ευρώ της προηγούμενης αξιολόγησης να έχει μειωθεί στα 93 εκατ. ευρώ και πλέον είναι πιθανή η πλήρης εκκαθάρισή τους ως τα μέσα του 2022.
Μέτρα στήριξης
Τέλος, στα μέτρα στήριξης με εξαίρεση το μέτρο της αναστολής συμβάσεων έως το τέλος του 2021 βλέπει η Επιτροπή. Μάλιστα, για το σύνολο του χρόνου έχουν προγραμματιστεί μέτρα στήριξης που φτάνουν το 1,7% του ΑΕΠ (περίπου 3,1 δισ. ευρώ).
Επίσης, οι θεσμοί εκτιμούν ότι το συνολικό ποσό θα δαπανηθεί για μέτρα στήριξης κατά το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς ανέρχεται σε 1 δισ. ευρώ. Η δαπάνη ωστόσο αναμένεται «δημοσιονομικά ουδέτερη» καθώς το κόστος καλύπτεται από τα έσοδα από την εμπορία ρύπων.
«Η νέα επιδότηση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας θα απαιτήσει στενή παρακολούθηση λόγω του μεγάλου ύψους της» διαπιστώνουν οι θεσμοί.
Η δήλωση Σταϊκούρα
«Η 13η Έκθεση Αξιολόγησης των θεσμών, στο πλαίσιο του καθεστώτος Ενισχυμένης Εποπτείας, είναι εξαιρετικά θετική για τη χώρα.
Πιστοποιεί ότι η ελληνική οικονομία ανέκαμψε γρήγορα και ισχυρά από την υγειονομική κρίση και ότι οι προοπτικές της παραμένουν ευοίωνες, παρά την υψηλή αβεβαιότητα που προκαλούν – διεθνώς – ο Covid-19 και οι αυξήσεις τιμών, ιδίως στην αγορά ενέργειας.
Τονίζει την ‘ταχεία αντίδραση της Κυβέρνησης απέναντι στην εξάπλωση της νέας μετάλλαξης του κορονοϊού και στον, υψηλότερο του αναμενομένου, πληθωρισμό, με νέα στοχευμένη στήριξη’.
Υπογραμμίζει τη σημαντική προβλεπόμενη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος εφέτος, τη δραστική μείωση της ανεργίας, που εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί περαιτέρω το 2022, και την υποχώρηση του κινδύνου φτώχειας το 2020, παρά την υγειονομική κρίση.
Επισημαίνει την πρόθεση της Κυβέρνησης να προχωρήσει, τον Μάιο, σε νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, ώστε να περιορίσει τον αντίκτυπο των αυξήσεων τιμών για τους χαμηλόμισθους.
Χαιρετίζει την επιτυχή ολοκλήρωση κομβικών δράσεων στους τομείς της Δημόσιας Διοίκησης και της απλοποίησης των διαδικασιών αδειοδότησης επιχειρήσεων σε κλάδους της οικονομίας, καθώς και την ολοκλήρωση της διοικητικής αναδιοργάνωσης του ΦΚΑ και την προώθηση της πλήρους ψηφιοποίησής του.
Επικροτεί την πρόοδο που επετεύχθη σε καίριες μεταρρυθμίσεις, όπως είναι η μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ – η οποία, όπως αναφέρεται, θα διευρύνει τη φορολογική βάση και θα καταστήσει πιο δίκαιο και οικονομικά αποτελεσματικό τον φόρο ακινήτων –, η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες, η διαχείριση των δημοσίων οικονομικών, μέσω της περαιτέρω βελτίωσης της Λειτουργικής Ταξινόμησης των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης, οι αποκρατικοποιήσεις, η είσπραξη του clawback στον τομέα της Υγείας, το Κτηματολόγιο, η κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας και η αντιμετώπιση της διαφθοράς.
Επιπροσθέτως, διαπιστώνει τη συνέχιση μείωσης των ‘κόκκινων’ δανείων, την ολοκλήρωση όλων των διαδικασιών που προβλέπει το νέο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών και παροχής 2ης ευκαιρίας (εξωδικαστικός μηχανισμός, σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης κ.λπ.), την πρόοδο στην ψηφιοποίηση του Κράτους και στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Όλα τα παραπάνω συνιστούν ακόμα μία αναγνώριση της σκληρής και μεθοδικής δουλειάς όλων μας – πολιτών και Πολιτείας – στο πεδίο της οικονομίας, μέσα σε ένα ρευστό διεθνές περιβάλλον συνεχιζόμενων προκλήσεων.
Δουλειά που συνεχίζεται χωρίς εφησυχασμό, αλλά με πλήρη επίγνωση των δυσκολιών, με σχέδιο, υπευθυνότητα και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και στις δυνατότητες της χώρας, ώστε να καταστήσουμε την Ελλάδα ολόπλευρα πιο ισχυρή και την οικονομία της πιο δυναμική, παραγωγική, εξωστρεφή και κοινωνικά δίκαιη».