Το νέο πρόσωπο που θα γίνει πρωθυπουργός της Βρετανίας θα πρέπει να κάνει περισσότερα για να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των χρηματοπιστωτικών αγορών, εκτιμούν οι αναλυτές. Η πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Λιζ Τρας παραιτήθηκε την Πέμπτη μετά από μια αποτυχημένη φορολογική περικοπή που συγκλόνισε τις χρηματοπιστωτικές αγορές και η οποία οδήγησε σε εξέγερση μέσα στο δικό της Συντηρητικό Κόμμα. «Μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες η δημοσιονομική πολιτική μετατράπηκε από εξαιρετικά χαλαρή, σε λιγότερο χαλαρή και σε …εντελώς στενή», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πολ Ντάλες, επικεφαλής οικονομολόγος για το Ην.Βασίλειο στην Capital Economics.

«Συνολικά, η παραίτηση της Τρας είναι ένα βήμα που έπρεπε να γίνει για να προχωρήσει η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου περαιτέρω στην πορεία προς την αποκατάσταση της αξιοπιστίας στα μάτια των χρηματοπιστωτικών αγορών. Αλλά, πρέπει να γίνουν περισσότερα και ο νέος πρωθυπουργός και ο υπουργός οικονομικών έχουν ένα μεγάλο καθήκον να ανταποκριθούν στις οικονομικές ανάγκες μέσα από την κρίση κόστους ζωής, την κρίση κόστους δανεισμού και το κόστος της κρίσης αξιοπιστίας».

Ο Μπεν Ίμονς της Medley Global Advisors λέει ότι η παραίτηση της Βρετανίδας πρωθυπουργού σημαίνει πως το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα έχει πλέον μια «ανορθόδοξη» δημοσιονομική πολιτική και ότι παλιά ζητήματα όπως το Brexit είναι πιθανό να επιστρέψουν.

Η δεξαμενή σκέψης Pantheon Macroeconomics ανέφερε σε έκθεσή της: «Μια παρατεταμένη ύφεση βρίσκεται μπροστά, τώρα που οι ξένοι επενδυτές έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στους διαμορφωτές πολιτικής, αναγκάζοντας την [Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής] να αυξήσει γρήγορα το τραπεζικό επιτόκιο και την κυβέρνηση να αυστηροποιήσει τα δημοσιονομικά πολιτική.»

Γεγονός είναι ότι η βρετανική οικονομία εξασθενούσε, ήδη, πριν από τον «καταστροφικό» μίνι προϋπολογισμό. Κοιτάζοντας το μέλλον, το έθνος αντιμετωπίζει μια πιθανή υποχώρηση στις καταναλωτικές δαπάνες, συμπίεση των διαθέσιμων εισοδημάτων των νοικοκυριών, χαμηλότερη απασχόληση και υψηλότερα επιτόκια που «εξουδετερώνουν» την ανάκαμψη στις επιχειρηματικές επενδύσεις, πρόσθεσε η Pantheon.

Η Τρας ήταν στην εξουσία για μόλις 44 ημέρες, καθιστώντας την πρωθυπουργό με τη μικρότερη θητεία στη βρετανική ιστορία. Για 10 ημέρες της πρωθυπουργίας της, οι κυβερνητικές της δραστηριότητες σταμάτησαν μετά το θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ Β’.

Είπε σε μια δήλωση έξω από τον αρ. 10 της Ντάουνινγκ Στριτ: «Δημιουργήσαμε ένα όραμα για μια οικονομία χαμηλών φόρων και υψηλής ανάπτυξης που θα εκμεταλλευόταν τις ελευθερίες του Brexit»...

«Αναγνωρίζω, ωστόσο, δεδομένης της κατάστασης, δεν μπορώ να ανταποκριθώ στην εντολή με την οποία εξελέγην από το Συντηρητικό Κόμμα. Ως εκ τούτου, μίλησα με την Αυτού Μεγαλειότητα τον Βασιλιά για να ανακοινώσω ότι παραιτούμαι από αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος».

Το κόμμα πρόκειται, τώρα, να ολοκληρώσει τις εκλογές για την ηγεσία μέσα στην επόμενη εβδομάδα, πολύ πιο γρήγορα από το δίμηνο του φετινού καλοκαιριού. Ο Γκράχαμ Μπρέϊντι, ο συντηρητικός πολιτικός που είναι υπεύθυνος για τις ψηφοφορίες ηγεσίας και τους ανασχηματισμούς, είπε στους δημοσιογράφους ότι τώρα εξετάζει πώς η ψηφοφορία θα μπορούσε να περιλαμβάνει τους Συντηρητικούς βουλευτές και τα ευρύτερα μέλη του κόμματος.

Η παραίτηση Τρας ήρθε μετά από μια συνάντηση με τον Μπρέϊντι, ο οποίος προεδρεύει της Επιτροπής των Συντηρητικών βουλευτών χωρίς υπουργικές θέσεις που μπορούν να υποβάλουν επιστολές δυσπιστίας στον πρωθυπουργό. Λίγο πριν από τη συνάντηση, ένας εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ είπε στους δημοσιογράφους ότι η Τρας ήθελε να παραμείνει στη θέση της.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο αριθμός των Συντηρητικών βουλευτών που ζήτησαν δημόσια να παραιτηθεί η Τρας έφτασε τους 17. Ο αριθμός που είχαν γράψει επιστολές στον Μπρέϊντι εκφράζοντας δυσπιστία στο πρόσωπο της πρωθυπουργού αναφέρθηκε ότι ήταν περισσότεροι από 100 μέχρι χθες νωρίς.

Η λίρα σημείωσε άνοδο 0,6% έναντι του δολαρίου στις 5:00 μ.μ., διαπραγμάτευση στα 1,128 $. Παραμένει στο επίπεδο που ήταν στις 22 Σεπτεμβρίου, πριν από τον προϋπολογισμό της Τρας. Οι αποδόσεις χρυσού αρχικά μειώθηκαν, αλλά αργότερα παρέμειναν σταθερές την ίδια ημέρα.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης Εργατικό, το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες ζήτησαν τη διεξαγωγή άμεσων γενικών εκλογών το απόγευμα της Πέμπτης. Ο ηγέτης των Εργατικών Κιρ Στάρμερ δήλωσε: «Το Συντηρητικό Κόμμα έδειξε ότι δεν έχει πλέον εντολή να κυβερνήσει». Στις 23 Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Οικονομικών του Τρας, Κουάσι Κούαρτενγκ, ανακοίνωσε έναν λεγόμενο μίνι-προϋπολογισμό που ξεκίνησε μια ταραγμένη περίοδο για τις αγορές ομολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου, οι οποίες απέκρουαν τις χρηματοδοτούμενες από χρέος φοροελαφρύνσεις που πρότεινε. Οι περισσότερες από τις πολιτικές αντιστράφηκαν τρεις εβδομάδες αργότερα από τον δεύτερο υπουργό Οικονομικών, Τζέρεμι Χαντ.

Η Τρας κέρδισε τον Ρίσι Σουνάκ και έγινε ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος μετά την παραίτηση του Μπόρις Τζόνσον στις 7 Ιουλίου. Ο Σουνάκ είναι, πλέον, ένα από τα φαβορί για να διαδεχθεί την Τρας, μαζί με τον Χαντ, μια άλλη υποψήφια για την ηγεσία, την Πένυ Μορντάντ, τον υπουργό Άμυνας Μπεν Γουάλας και τον πρώην πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον.

Η παραίτηση αφήνει αβέβαιο το καθεστώς της  αναμενόμενης ενημέρωσης του προϋπολογισμού των Συντηρητικών  στις 31 Οκτωβρίου, αλλά η Τρας είπε ότι η παράδοση της ηγεσίας θα «διασφάλιζε ότι θα παραμείνουμε σε μια πορεία υλοποίησης των δημοσιονομικών μας σχεδίων».

Στη δήλωσή της, η Τρας σημείωσε ότι η κληρονομιά της σύντομης θητείας της ήταν η υποστήριξη των νοικοκυριών με τους λογαριασμούς ενέργειας και η μείωση του συντελεστή της εθνικής ασφάλισης, μια γενική φορολογία στη Βρετανία. Η περικοπή ήταν ένα από τα πολύ λίγα μέτρα του «μίνι προϋπολογισμού» που θα παραμείνει. Ενώ, το πακέτο ενεργειακής στήριξης, το οποίο αρχικά είχε οριστεί για δύο χρόνια, μειώθηκε σε έξι μήνες.

Είπε, επίσης, ότι το Ηνωμένο Βασίλειο «συνέχισε να στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας και να προστατεύει τη δική μας ασφάλεια».

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε ως απάντηση στην είδηση: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ισχυροί σύμμαχοι και διαρκείς φίλοι -και αυτό το γεγονός δεν θα αλλάξει ποτέ».

«Ευχαριστώ την Πρωθυπουργό, Λιζ Τρας, για τη συνεργασία της σε μια σειρά ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένης της ευθύνης της Ρωσίας για τον πόλεμό της εναντίον της Ουκρανίας... Θα συνεχίσουμε τη στενή μας συνεργασία με την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου καθώς εργαζόμαστε μαζί για να αντιμετωπίσουμε τις παγκόσμιες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα έθνη μας.»