Πολιτικές διαστάσεις φαίνεται να λαμβάνει η τρέχουσα μεγάλη αύξηση των τιμών ηλεκτρισμού στη χονδρική αγορά , καθώς το όλο ζήτημα έρχεται σήμερα σε σύσκεψη στο γραφείο του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, με την κυβέρνηση να φέρεται να εξετάζει ακόμα και την επιβολή έκτακτης φορολόγησης στα υπερέσοδα των παραγωγών.
Εν τω μεταξύ για το ίδιο θέμα σε έκτακτη σύσκεψη καλεί σήμερα τους ηλεκτροπαραγωγούς η ΡΑΑΕΥ, η οποία έχει ξεκινήσει έρευνα για την αύξηση των τιμών.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι τη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου τη ζήτησε ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης, προφανώς επειδή ανησυχεί για την αύξηση που θα έχουν τα τιμολόγια λιανικής τον Αύγουστο, στα οποία αναμένεται ότι θα αποτυπωθεί η τρέχουσα άνοδος. Δεδομένου δε ότι το θέμα προσφέρει πεδίο για έντονη κριτική από την αντιπολίτευση, η κυβέρνηση δεν περίμενε ούτε τα αποτελέσματα της έρευνας της ΡΑΑΕΥ για τα αίτια της ανόδου των τιμών χονδρικής, συμπεριλαμβανομένης και της κερδοσκοπίας.
Στο πλαίσιο αυτό στη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου αναμένεται να τεθεί πρόταση για την επανεργοποίηση του νόμου για την έκτακτη φορολόγηση των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών, κατά το διάστημα από την 1η Ιουλίου μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου. Και τούτο, γιατί εκτιμάται ότι οι τιμές στην Αγορά Επόμενης Ημέρας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας με τη τεράστια αύξηση που παρουσιάζουν ειδικά νωρίς το βράδυ- μόλις σβήσουν τα φωτοβολταϊκά και τη μεγάλη ενδοημερήσια διακύμανση, οφείλονται ως ένα βαθμό σε κερδοσκοπικές κινήσεις που παράγουν υπερέσοδα.
Πάντως, για να ισχύσει η έκτακτη φορολόγηση των παραγωγών ηλεκτρισμού θα πρέπει πρώτα να εγκριθεί από την Κομισιόν.
Σήμερα η μέγιστη οριακή τιμή, στις 8-9 το βράδυ, διαμορφώνεται στα 650 ευρώ/MWh, από 600 ευρώ/MWh χθες, τιμές που ανταγωνίζονται τα υψηλά της ενεργειακής κρίσης του 2022, χωρίς να συντρέχουν τα ίδια γεγονότα. Πάντως, η μέση τιμή χονδρικής διαμορφώνεται χαμηλότερα στα 176,33 ευρώ/ MWh (- 7,74%), ενώ η ελάχιστη οριακή τιμή της ημέρας είναι τα 53,18 ευρώ/MWh.
Oι υψηλές θερμοκρασίες του Ιουλίου και η αύξηση της ζήτησης ηλεκτρισμού λόγω της χρήσης των κλιματιστικών ασφαλώς δεν είναι η μόνη αιτία για την εκτόξευση της μέσης τιμής της χονδρικής αγοράς σε επίπεδα κοντά στα 190 ευρώ/MWh όλες τις τελευταίες ημέρες.
Μέχρι σήμερα, την άνοδο της τιμής, στελέχη της κυβέρνησης και των φορέων της αγοράς απέδιδαν σε εξωγενείς παράγοντες και κυρίως στον “ντόμινο effect”, από τις τεράστιες αυξήσεις, από 50% ως και 170%, στις αγορές της ανατολικής και νότιας Ευρώπης και κυρίως της Ουγγαρίας, όπου καταγράφηκε η μεγαλύτερη άνοδος τιμής.
Σήμερα την Ουγγαρία, η μέση τιμή διαμορφώνεται στα 204,77 ευρώ/MWh (+1,7%), με το Κόσοβο να παραμένει η ακριβότερη αγορά της Ευρώπης, στα 224,68 ευρώ/MWh (-17,5%), τη Ρουμανία στα 213,17% (+2,9%)τη Βόρεια Μακεδονία στα 211,74 ευρώ/MWh (-0,4%) και την Πολωνία στα 162,36 ευρώ/MWh (+15,3%). Στη Βουλγαρία η τιμή διαμορφώνεται στα 176,51 ευρώ/MWh(-7,6%), δηλαδή περίπου όσο και στην Ελλάδα (176,33 ευρώ/MWh).
To ράλι τιμών στην ανατολική και νότια Ευρώπη, πέρα από τις υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν στις χώρες αυτές και την υψηλή ζήτηση έχει αποδοθεί σε μία σειρά άλλων παραγόντων, με έμφαση στο συμφόρηση των δικτύων ειδικά μεταξύ Ρουμανίας και Ουγγαρίας, με την τελευταία να κάνει παράλληλα τις περισσότερες εξαγωγές στην Ουκρανία, ενώ συγχρόνως εισάγει από το ρουμανικό δίκτυο. Η συμφόρηση αυτή προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις και στα άλλα δίκτυα της όλης περιοχής, ενώ το πρόβλημα είχε επιβαρυνθεί την περασμένη εβδομάδα από την καθυστέρηση στην επαναλειτουργία του πυρηνικού σταθμού του Κοζλοντούι (Βουλγαρία), ισχύος 1.000 MW.
Aς σημειωθεί πάντως, ότι ο Ευρωπαίος Ρυθμιστής (ΑCER) και ο ENTSO-E, o φορέας που εκπροσωπεί τους Ευρωπαίους Διαχειριστές, διερευνούν την περίοδο αυτή το black out, που είχε σημειωθεί στα Βαλκάνια στις 21 Ιουνίου, μία ημερομηνία- σταθμό για την άνοδο των τιμών σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Μάλιστα χθες πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση του πάνελ των εμπειρογνωμόνων των δύο φορέων. Τα μέχρι στιγμής ευρήματα δείχνουν ότι το πρόβλημα ξεκίνησε από ένα βραχυκύκλωμα που έγινε στις 12.09 ώρα κεντρικής Ευρώπης (CET) στην γραμμή μεταφοράς 400 KV Ribarevine-Podgorica 2 στο Μαυροβούνιο και στη συνέχεια, στις 12.22 CET από βραχυκύκλωμα στη γραμμή 400 KV Zemblak (Αλβανία)-Καρδιάς, το οποίο προκάλεσε και τη μεγαλύτερη διαταραχή σε επίπεδο φορτίων και τάσης, με αποτέλεσμα να διαταραχθούν όλα τα δίκτυα της περιοχής και να ξεσπάσει το μπλακ άουτ.
Το κατά πόσο σχετίζεται το συμβάν της 21ης Ιουνίου με την τρέχουσα κατάσταση στα δίκτυα της ΝΑ Ευρώπης παραμένει υπό διερεύνηση.
