Tην υιοθέτηση ενός ευέλικτου μηχανισμού φορολόγησης των υπερεσόδων από όλους τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας ανεξαρτήτως τεχνολογίας για την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος όλων των καταναλωτών σε περιόδους απότομης ανόδου των τιμών στη χονδρική αγορά αλλά και περισσότερη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη για τις εξαγωγές ρεύματος στην Ουκρανία αναμένεται να προτείνει μεταξύ άλλων, ο υπουργός Περιβάλλοντος -Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης στους Ευρωπαίους ομολόγους του, τη Τρίτη 15 Οκτωβρίου, στο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.
Ο κ. Σκυκαλάκης, σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται να επανέλθει στα ζητήματα που έθεσε ση κοινή επιστολή που απηύθυνε στην Κομισιόν μαζί με τους υπουργούς Ενέργειας της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, για τις περιφερειακές κρίσεις των αγορών ηλεκτρισμού, με την εκτόξευση των τιμών χονδρικής στη ΝΑ Ευρώπη και τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται.
Το βασικότερο από τα μέτρα, στο οποίο αναμένεται να επιμείνει ο υπουργός είναι η δημιουργία ενός ευέλικτου μηχανισμού φορολόγησης των υπερεσόδων των παραγωγών ηλεκτρισμού όλων των τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των ΑΠΕ, των υδροηλεκτρικών κλπ, Το δημόσιο, προφανώς μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, θα συγκεντρώνει τα έσοδα από τη φορολόγηση και θα τα επιστρέφει σε όλους τους καταναλωτές, επιχειρήσεις και νοικοκυριά, με τη μορφή επιδότησης στους λογαριασμούς ρεύματος. Πρόκειται για ένα μηχανισμό, παρεμφερή με αυτόν που λειτούργησε κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, από το καλοκαίρι του 2022 ως το τέλος του 2023.
Ο μηχανισμός θα τίθεται σε ισχύ όταν εκδηλώνονται περιφερειακές κρίσεις, όπως αυτή του φετινού καλοκαιριού και παράλληλα θα προταθεί το μέτρο να μπορεί να εφαρμόζεται το συντομότερο δυνατόν, δηλαδή όταν συμβαίνει η κρίση τιμών και όχι, όπως προβλέπουν οι σχετικοί κανονισμοί της ΕΕ, μετά από την πάροδο 3 μηνών με συνεχώς υψηλές τιμές και διάφορους περίπλοκους μηχανισμούς.
Πάντως, άμεσα μέτρα από το Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας δεν αναμένονται, καθώς η πρόταση ουσιαστικά τίθεται στο τραπέζι για να συζητηθεί και να ξεκινήσει μία ευρύτερη διαβούλευση στους κόλπους της ΕΕ.
Παράλληλα, δεδομένου του πλήγματος που έχουν υποστεί οι υποδομές ηλεκτρισμού της Ουκρανίας από τις ρωσικές επιθέσεις και της ανάγκης στήριξης της χώρας με ρεύμα από το ευρωπαϊκό δίκτυο, ο κ Σκυλακάκης αναμένεται να θέσει εντονότερα το θέμα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης για τις εξαγωγές ρεύματος προς την Ουκρανία. Ειδικότερα δε, όταν κάποιες χώρες επωμίζονται αυξημένες εξαγωγές ακόμα και σε περιόδους που δεν διαθέτουν περίσσεια ηλεκτρικής ενέργειας με αποτέλεσμα, εκτός των άλλων, την εκτόξευση στα ύψη των τιμών στις δικές τους εθνικές αγορές ηλεκτρισμού. Πρόκειται εν μέρει για το φαινόμενο του φετινού καλοκαιριού, όταν η υψηλή ζήτηση από τις γειτονικές αγορές και την Ουκρανία εκτόξευσαν τις τιμές.
Η πρόσκληση για μεγαλύτερη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη εκφράζει ως ένα βαθμό την ανησυχία για επανάληψη του ίδιου φαινομένου κατά τους χειμερινούς μήνες, οπότε η ζήτηση για εισαγωγές ρεύματος στην Ουκρανία μπορεί να αυξηθεί στα 2.700 MW από 1.700 MW σήμερα, ανάλογα βέβαια με τις συνθήκες που θα επικρατούν τότε.
Ας σημειωθεί ότι η δυναμικότητα του απ’ ευθείας εξαγωγικού διαδρόμου Ελλάδος- Βουλγαρίας- Ρουμανίας- Ουκρανίας φθάνει στα 600 MW.
Aς σημειωθεί ότι τον περασμένο Ιούλιο, όταν ξέσπασε η μίνι-κρίση τιμών στη ΝΑ Ευρώπη, οι εξαγωγές ρεύματος από τη κεντρική Ευρώπη προς την Ουκρανία είχαν περιοριστεί, λόγω διαφόρων τεχνικών προβλημάτων, με αποτέλεσμα το “βάρος” των εξαγωγών προς την εμπόλεμη χώρα να το σηκώσουν η Ουγγαρία και η ΝΑ Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, σε μία περίοδο μάλιστα πολύ υψηλής εγχώριας ζήτησης λόγω καύσωνα και περιορισμένες παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας σε όλα τα Βαλκάνια εξ αιτίας της ξηρασίας σε συνδυασμό με διάφορα άλλα τεχνικά προβλήματα σε δίκτυα, μονάδες κλπ.
Πάντως, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν σε απάντησή της σε επιστολή του ‘Ελληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, που έθιγε και το ζήτημα των εξαγωγών στην Ουκρανία, δέχθηκε μεν ότι έπαιξαν κάποιο ρόλο αλλά ότι η επίπτωσή τους ήταν μικρή. Η θέση αυτή σε συνδυασμό με την γενικόλογη και αναλόγου ύφους απάντηση της γενικής διεύθυνσης Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις επανειλημμένες επιστολές των βιομηχανικών ενώσεων της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας για το ζήτημα των τιμών και της τεράστιας απόκλισης τους μεταξύ δυτικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης ίσως να μην προοιωνίζονται έμπρακτα αποτελέσματα στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
