Tη στήριξή τους στην κοινή πρωτοβουλία των υπουργών Ενέργειας της Ελλάδας, της Βουλαρίας και της Ρουμανίας για τον μηχανισμό φορολόγησης των παραγωγών ηλεκτρισμού όταν αυξάνονται υπερβολικά οι τιμές εξέφρασαν οι ενώσεις των ενεργοβόρων βιομηχανιών των τριών χωρών, με κοινή επιστολή τους, προς την Επίτροπο Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, λίγες ημέρες πριν το Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 15 Οκτωβρίου, στο Λουξεμβούργο.
Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά επιστολή προς την ΕΕ,- η πρώτη είχε σταλεί στις 17 Ιουλίου και η δεύτερη στις 29 Αυγούστου -, που απευθύνουν από κοινού οι ενώσεις βιομηχανικών καταναλωτών ενέργειας της Ελλάδας (ΕΒΙΚΕΝ), της Ρουμανίας (ACCER) και της Βουλγαρίας (BFIEC) για τις υψηλές τιμές ηλεκτρισμού στη ΝΑ Ευρώπη φέτος το καλοκαίρι και την τεράστια απόκλιση τους σε σχέση με τις τιμές στη κεντρική και δυτική Ευρώπη. καθώς η διαφορά δημιουργεί πρόβλημα εσωτερικού ανταγωνισμού των βιομηχανιών της ΕΕ.
“Θέλουμε να εκφράσουμε την υποστήριξή μας στην κοινή πρωτοβουλία των υπουργών Ενέργειας της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας που προβλέπει την εφαρμογή ανώτατων ορίων τιμών στους υπο-οριακούς παραγωγούς σε περίπτωση ακραίων τιμών ενέργειας, προκειμένου να υποστηριχθούν οι καταναλωτές” αναφέρει η επιστολή.
Ας σημειωθεί ότι ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης αναμένεται να προτείνει στο Συμβούλιο έναν μηχανισμό αντιμετώπισης των περιφερειακών κρίσεων στις αγορές ηλεκτρισμού, με φορολόγηση των υπερεσόδων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, ανεξαρτήτως τεχνολογίας. Τα έσοδα από την εν λόγω φορολόγηση θα εισπράττονται από το δημόσιο, προφανώς μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, προκειμένου να αποδοθούν ως επιδότηση στους λογαριασμούς ρεύματος όλων των καταναλωτών, επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
Στην επιστολή τους οι τρεις βιομηχανικές ενώσεις επισημαίνουν ότι “προκειμένου να διασφαλιστούν ίσοι όροι ανταγωνισμού για όλους στην κοινή αγορά, τα περιφερειακά μέτρα για την υποστήριξη των τελικών χρηστών είναι πρωταρχικής σημασίας έως ότου επιτευχθούν τέτοια επίπεδα διασύνδεσης που να επιτρέπουν τη σύγκλιση των τιμών, τις ελεύθερες ροές ενέργειας και την εξάλειψη της δημιουργίας “νησίδων τιμών” (price islands) , που πλήττουν δυσανάλογα ένα τμήμα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας καθαρά σε γεωγραφική βάση”.
Όπως αναφέρει η επιστολή “ Για αρκετούς μήνες, ξεκινώντας από τον Ιούλιο του 2024, παρατηρήθηκαν ακραίες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στις Αγορές Επόμενης Ημέρας (DAM) στη Νοτιοανατολική Ευρώπη , ειδικά στα χρηματιστήρια Ενέργειας της Ουγγαρίας, της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας και της Ελλάδας. Οι μέσες ημερήσιες τιμές στην Ουγγαρία, τη Ρουμανία, την Ελλάδα και τη Βουλγαρία ήταν οι κορυφαίες 4 υψηλότερες τιμές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τέτοια επίπεδα τιμών ηλεκτρικής ενέργειας δεν είχαν παρατηρηθεί από την ενεργειακή κρίση από το 2022.
Αυτές οι ανισορροπίες τιμών προκλήθηκαν από μια σειρά παραγόντων, όπως η μειωμένη ικανότητα μεταφοράς, το κύμα καύσωνα, η χαμηλότερη παραγωγή υδροηλεκτρικής και αιολικής ενέργειας και η αύξηση των εξαγωγών στην Ουκρανία. Η συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία είχε ως αποτέλεσμα οι μέσες τιμές να διαμορφωθούν στις αγορές αυτές 2 έως 3 φορές υψηλότερα από τα επίπεδα στη Κεντρική και Δυτική Ευρώπη είχε αρνητικές επιπτώσεις στις οικονομίες των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ιδιαίτερα στις ενεργοβόρες βιομηχανίες τους. Τέτοιες διαφορές τιμών δεν συμβάλλουν σε όρους ίσου ανταγωνισμού στην κοινή αγορά και δημιουργούν προβλήματα ανταγωνιστικότητας εντός της ΕΕ, όπως αναφέρει και η έκθεση Ντράγκι¨.
Σχολιάζοντας τα αίτια της κατάστασης αυτής, οι τρεις βιομηχανικές ενώσεις αναφέρουν“ ότι οι διαφορές τιμών μεταξύ της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αφενός και της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης αφετέρου οφείλονται στους περιορισμούς της ικανότητας μεταφοράς μεταξύ των διαφορετικών ζωνών υποβολής προσφορών στις συζευγμένες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας.
Αν και επί του παρόντος οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στην περιοχή έχουν ηρεμήσει, οι βαθύτερες αιτίες για τις επαναλαμβανόμενες αυξήσεις των τιμών δεν έχουν αντιμετωπιστεί, καταλήγει η επιστολή. Και προσθέτει “Εάν ο επερχόμενος χειμώνας δεν είναι ήπιος όπως ήταν οι δύο τελευταίοι, θα μπορούσε να αναμένεται άνοδος της κατανάλωσης ενέργειας που θα επιβαρύνει τις τιμές. Με ανεπαρκή χωρητικότητα μεταφοράς μεταξύ των διαφορετικών περιοχών, οι ακραίες τιμές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και οι επαναλαμβανόμενες διαφορές τιμών με την Κεντρική και τη Δυτική Ευρώπη είναι πολύ πιθανές. Αυτά τα ζητήματα θα επιδεινωθούν περαιτέρω εάν συμβεί μία διακοπή ή έλλειψη διαθεσιμότητας παραγωγής συνέβη”, υπογραμμίζει η επιστολή.
Στο πλαίσιο αυτό ακριβώς η ενεργοβόρος βιομηχανία της ΝΑ Ευρώπης ζητά να υπάρξουν μέτρα αντιμετώπισης των κρίσεων και της όρων του άνισου ανταγωνισμού.
