Το 2017 ήταν μια "πολύ καλή χρονιά" για την Οικονομία της Ευρωζώνης και της ΕΕ των 28 γενικότερα, παρά τις αβεβαιότητες που έχει δημιουργήσει το BREXIT. Με ετήσια άνοδο των Δεικτών Euronext 100 και Euro stoxx 50 κατά +10.58% και +6.49% αντίστοιχα οι Ευρωπαϊκές Μετοχές πέτυχαν μέτριες αποδόσεις σε σύγκριση με αυτές των Δεικτών Dow και S&P 500 που είχαν ετήσια άνοδο κατά +25% και +19% αντίστοιχα.

Χρονιά ισχυρής Ανάπτυξης με βελτίωση των Δεικτών Απασχόλησης αναμένεται να είναι το 2018. Ωστόσο, η καθυστέρηση Πολιτικής Ενοποίησης ενδέχεται να οδηγήσει σε "αποσυσπειρώσεις" και ενίσχυση των "φυγόκεντρων δυνάμεων", επηρεάζοντας κυρίως τους Μετοχικούς Δείκτες.

Ειδικότερα, από πλευράς Πολιτικών Κινδύνων παραμένει η "ρευστότητα" στη Γερμανία, παρά και τις διαβεβαιώσεις της Γερμανίδας καγκελαρίου ότι η χώρα θα αποκτήσει πολύ ισχυρή κυβέρνηση. Εντούτοις, το "προσφυγικό έχει αναδειχθεί σε ισχυρό παράγοντα πολιτικής ρευστότητας σε βάρος του πρώην συνασπισμού CDU και SPD. Το "ξενοφοβικό κλίμα" ενισχύεται στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, δημιουργώντας ισχυρές πολιτικές πιέσεις και στο εσωτερικό της Γερμανίας.

Στις "νότιες χώρες της Ευρώπης" παραμένουν έντονοι οι "πολιτικοί κίνδυνοι", καθώς οι εκλογές στην Καταλονία δεν ξεκαθάρισαν το πρόβλημα της απόσχισης ή όχι της σημαντικής αυτής οικονομικής περιφέρειας.

Στην Ιταλία έντονη η "πολιτική ρευστότητα", καθώς με βάση τελευταίες δημοσκοπήσεις η χώρα βαδίζει για εκλογές με την κεντροδεξιά να κερδίζει έδαφος προηγούμενη του "πολιτικού μορφώματος" 5 star και με την αριστερά να βρίσκεται στην τρίτη θέση. Πέραν αυτών η Ιταλία αντιμετωπίζει (μάλλον περιορισμένους) Κινδύνους από τις συγκρατημένες τάσεις αυτονόμησης περιφερειών του Βορρά, με τα αιτήματά τους να περιορίζονται κυρίως στο ποσοστό συμμετοχής στον Κρατικό Προϋπολογισμό.

Από μακροοικονομικής πλευράς το ΑΕΠ - σύμφωνα με την τελευταία εκτίμηση της ECB - προβλέπεται να καταγράψει άνοδο +2.3% κατά το 2018, αισθητά υψηλότερη από προηγούμενες εκτιμήσεις της European Central Bank.

Η συνεχής υποχώρηση της Ανεργίας σε συνδυασμό με τη βελτίωση των Αποδοχών των εργαζομένων συμβάλλουν στην αύξηση της Εσωτερικής Ζήτησης και της Συνολικής Κατανάλωσης στις χώρες της Ευρωζώνης. Η τελευταία πρόβλεψη είναι για υποχώρηση της Ανεργίας στο +8.4% το 2018 και + 7.8% το 2019.

ΕΛΛΑΔΑ

Το 2017 - και ιδιαίτερα το 1ο εξάμηνό του - αποτέλεσε τη χρονιά που εμφανίσθηκαν σαφή σημάδια Ανάκαμψης σε σύγκριση με τη διετία 2015 - 2016, χωρίς ωστόσο να είναι σίγουρη η περαιτέρω άνοδός του. Είναι αρκετά χαρακτηριστικό ότι και μέσα στο 2017 συνεχίσθηκε η πτωτική πορεία των Τιμών των Ακινήτων, σε αντίθεση με τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης που συνυπάρχει η ικανοποιητική άνοδος του ΑΕΠ με την άνοδο των τιμών των Ακινήτων.

Η ετήσια άνοδος του Χρηματιστηρίου Αθηνών σχεδόν κατά +25% μέσα στο 2017 δεν ανταποκρίνεται ούτε ως προς τις επιδόσεις του ΑΕΠ των τελευταίων ετών ούτε ως προς την ουσιαστική βελτίωση της Ανταγωνιστικότητας του Παραγωγικού Δυναμικού, η χρηματοδότηση του οποίου παραμένει αρνητική. Η μεγάλη άνοδος των χρηματιστηριακών τιμών περισσότερο ανταποκρίνεται προς τις "μεγάλες προσδοκίες" για σταθεροποίηση της Ελληνικής Οικονομίας, ενώ οι τραπεζικές μετοχές βρίσκοντας σε χαμηλά επίπεδα ενόψει των επικείμενων stress tests και των "εκκαθαρίσεων" των χαρτοφυλακίων "κόκκινων δανείων".

Ακόμη δεν έχουν δημοσιοποιηθεί στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ στο 4ο τρίμηνο 2017, ενώ αρκετοί συντελεστές που επηρεάζουν τη διαμόρφωσή του εμφάνισαν "σημάδια κόπωσης" τον Οκτώβριο…

ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΟ ΕΓΧΏΡΙΟ ΠΡΟΪΌΝ:

Είναι δύσκολο να γίνουν προβλέψεις για την άνοδο του ΑΕΠ κατά το 2018, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ανάπτυξη στην Ελλάδα είναι "εύθραυστη" παρουσιάζοντας μεγάλες διακυμάνσεις, καθώς επηρεάζεται έντονα από το τεράστιο Δημοσιονομικό Χρέος που συμπιέζει Ιδιωτική και Δημόσια Κατανάλωση, ενώ η φοροδοτική ικανότητα είναι αβέβαιη. Με βάση την υπόθεση ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης και της ΕΕ των "28" θα αυξηθεί κατά περίπου 1.7% - 2.9% κατά το 2018 (σ.σ. εκτιμήσεις ECB) η Ελληνική Οικονομία θα επηρεασθεί θετικά τόσο από πλευράς Τουριστικής Οικονομίας όσο και των εξαγωγών της Πρωτογενούς και της Επενδύσεων Παγίου Κεφαλαίου, αλλά με τις τελευταίες να παραμένουν σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα.

Ο Πληθωρισμός προβλέπεται να παραμείνει σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τις λοιπές χώρες της Ευρωζώνης, καθώς η Ιδιωτική και η Δημόσια Κατανάλωση αντικειμενικά δεν έχουν δυνατότητες αισθητών αυξήσεων, ενδεχόμενα δε - και υπό προϋποθέσεις - να περιορισθούν οι δαπάνες για μισθοδοσίες και συντάξεις μέσα στο 2018

Σημαντικό ρόλο στην πορεία της Ανάπτυξης θα παίξουν τα αποτελέσματα των stress tests τα οποία, εάν είναι ευνοϊκά, μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση της Τραπεζικής Χρηματοδότησης, ενώ μέχρι και το 2017 αυτή κινείτο με αρνητικούς ρυθμούς.

Ιδιαίτερος προβληματισμός υπάρχει εάν θα επιτευχθεί συμφωνία και με ποιους όρους για τη φορολογία των πλοίων, καθώς η ποντοπόρος ναυτιλία αποτελεί πολύ σημαντικό παράγοντα άντλησης διεθνών κεφαλαίων, επηρεάζοντας σημαντικά την πορεία του Ισοζυγίου Υπηρεσιών και του Εθνικού Εισοδήματος.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ:

Η πορεία των Δημοσίων Οικονομικών κατά το 2018 θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την πορεία του ΑΕΠ, το οποίο - υπό κανονικές συνθήκες - θα έχει θετικούς ρυθμούς ανόδου σε σύγκριση με το 2017. Ωστόσο, με δεδομένη την υψηλή φοροδοτική ικανότητα που έχει εξαντλήσει τα Νοικοκυριά και κυρίως τους συνταξιούχους δεν θα πρέπει να αποκλεισθούν "εκπλήξεις" από αποκλίσεις στους τεθέντες Δημοσιονομικούς Στόχους.

Πολύ σημαντικό ρόλο στη Δημοσιονομική Πολιτική θα παίξουν οι προβλέψεις του ΔΝΤ για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3.5% του ΑΕΠ. Το ΔΝΤ είναι δυνατόν να επιβάλλει τη λήψη πρόσθετων μέτρων για μείωση συντάξεων, περικοπών δημοσίων δαπανών κλπ, που θα εφαρμοσθούν μέσα στο 2019.

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ:

Μέσα στο 1ο δίμηνο 2018 αναμένεται να νομοθετηθούν και να εγκριθούν από το Eurogroup οι ρυθμίσεις που θα εφαρμοσθούν από την Ελλάδα για τις Συμφωνίες που προβλέπονται με την 3η Αξιολόγηση.

Αμέσως μετά στο διάστημα Μαρτίου - Ιουλίου αναμένεται να ολοκληρωθούν μια σειρά από σημαντικές εκκρεμότητες που έχουν απομείνει (υπολογίζονται σε πάνω από 80) που θα πρέπει να ψηφισθούν από τη Βουλή. Μεταξύ των θεμάτων προς Συμφωνία είναι οι εργασιακές σχέσεις, οι ρυθμίσεις για την απελευθέρωση στην αγορά της Ενέργειας, η αναπροσαρμογή των αξιών των Ακινήτων σε πιο ρεαλιστικά επίπεδα κλπ.

ΤΡΑΠΕΖΕΣ:

Οι προοπτικές για τις ελληνικές τράπεζες διαγράφονται πολύ καλλίτερες για το 2018, καθώς θα ομαλοποιηθεί το καθεστώς που αφορά τα "κόκκινα δάνεια" που συνδέονται με την αποτελεσματικότερη διαχείριση και την εξυγίανση του Ενεργητικού.

Μέχρι και τον Μάρτιο αναμένεται να έχουν βγει τα αποτελέσματα των stress tests για τις τράπεζες, τα οποία θα επηρεάσουν σε πολύ μεγάλο βαθμό και τον δυναμισμό τους για αύξηση της χρηματοδότησης της Ελληνικής Οικονομίας.

Η πολιτική Πιστωτικής Χαλάρωσης αναμένεται να συνεχισθεί από την ECB τουλάχιστον μέχρι και τον Σεπτέμβριο 2018, με θετικές επιπτώσεις και για τις εγχώριες τράπεζες.

Ωστόσο στην περίπτωση του "πολύ δυσμενούς σεναρίου" - δηλαδή εάν τα stress tests επιβάλλουν ουσιαστικές αυξήσεις του μετοχικού κεφαλαίου του τραπεζικού κλάδου - οι επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα αρνητικές όχι μόνο σε οικονομικό αλλά και σε πολιτικό πεδίο… Σε μια τέτοια περίπτωση θα επηρεασθούν αρνητικά οι Μακροοικονομικοί, Χρηματοοικονομικοί και Δημοσιονομικοί Δείκτες… Σε αυτή την περίπτωση είναι πολύ πιθανόν να υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στη ρευστότητα της Ελληνικής Οικονομίας και των επιχειρήσεων.

"ΚΑΘΑΡΗ ΕΞΟΔΟΣ":

Έντονος ο προβληματισμός για την αντιμετώπιση του θέματος της χρηματοδότησης της χώρας μετά την ολοκλήρωση των απαιτήσεων του 3ου Μνημονίου. Η εξασφάλιση μιας "προληπτικής γραμμής" με ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης θα συμβάλει στην καλλιέργεια ενός "κλίματος σταθερότητας" για την χρηματοδότηση της Ελληνικής Οικονομίας, προστατεύοντάς την από τις απότομες διακυμάνσεις των ομολογιακών αγορών.

Σε περίπτωση κατά την οποία δεν εξασφαλισθεί η σχετική "προληπτική γραμμή" αυξάνονται σημαντικά οι πιθανότητες για μεγάλες διακυμάνσεις των Ελληνικών Ομολογιών, των ρυθμών Ανάπτυξης, των επιτοκίων δανειοδότησης, εισροών καταθέσεων κλπ.

ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ:

Απρόβλεπτες οι σχέσεις με την Τουρκία… Πιθανώς να υπάρξουν "εντάσεις" στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών για ποικίλους λόγους, κυρίως όμως όλγω των προσπαθειών της Ελλάδας να προχωρήσουν οι διαγωνισμοί για γεωτρήσεις σε υποθαλάσσιες περιοχές αμφισβητούμενες από τους Τούρκους.

Για το 2018 προβλέπονται αρκετές "αναταράξεις" μέσα στην ΕΕ από το "προσφυγικό", που πιθανόν σε κάποιο βαθμό να επηρεάσουν και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Οι προσπάθειες επίλυσης των διμερών σχέσεων με τα Σκόπια δεν φαίνεται ότι θα επηρεάσουν ιδιαίτερα την οικονομική πορεία της Ελλάδας… Τα Σκόπια μάλλον επιθυμούν να προχωρήσει μια "λύση" που θα εξασφαλίζει μακροπρόθεσμα τη "βιωσιμότητα" της μικρής γειτονικής χώρας.

ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ

Όλες οι προβλέψεις συγκλίνουν στην άποψη ότι η Ανάπτυξη στις ΗΠΑ θα συνεχισθεί και κατά το 2018, αλλά με συγκρατημένες προσδοκίες μεγάλης ανόδου των Χρηματιστηριακών Δεικτών. Ήδη η εντυπωσιακή άνοδος των Μετοχικών Δεικτών θεωρείται ότι μπορεί να οδηγήσει σε "διορθώσεις", αλλά η Ανάπτυξη φαίνεται ότι έχει "στέρεους πυλώνες".

Βραχυχρόνια η επίτευξη συμφωνίας για την αύξηση της "οροφής" για το Ομοσπονδιακό Χρέος θα παίξει σημαντικό ρόλο τόσο για τις Μετοχές όσο και για τις Ομολογίες. Στις 18 Ιανουαρίου 2018 είναι πιθανόν να υπάρξει μια συμφωνία στο Κογκρέσο, αλλά γενικότερα για το συνεχώς Ομοσπονδιακό Χρέος θα υπάρξουν "πιέσεις" για συνεχή υποχώρηση του "πράσινου νομίσματος" κατά το τρέχον έτος.

Σύμφωνα με τον οργανισμό Conference Board Economic Forecast οι προβλέψεις του για την πορεία της Οικονομίας των ΗΠΑ είναι αύξηση του ΑΕΠ κατά +2.8% για το 2018 από +2.3% το 2017 και με περιορισμένη επιβράδυνση +2.2% το 2019.

Η Ανάπτυξη θα υποστηριχθεί κυρίως από την Κατανάλωση, ενώ την ταχύτερη άνοδο προβλέπεται να έχουν οι Επενδύσεις Παγίου Κεφαλαίου, με εκτιμώμενη ετήσια άνοδο +6.1%, η μεγαλύτερη των τελευταίων ετών. Στον τομέα των Κατοικιών προβλέπεται σοβαρή επιβράδυνση μέσα στο 2018, αλλά με επιτάχυνση το 2019, όταν πλέον η μείωση των φορολογιών θα δώσει μεγαλύτερες δυνατότητες στους κατόχους μετοχών να κάνουν νέες επενδύσεις.

Ισχυρό χαρτί" της Οικονομίας των ΗΠΑ κατά το 2018 θα είναι η εντυπωσιακή μείωση των φορολογιών των κερδών των επιχειρήσεων (από το 35% στο 21%) που ανα΄μένεται αφενός να εισχύσει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των αμερικανικών επιχειρήσεων και αφετέρου η αγορά και το Χρηματιστήριο των ΗΠΑ να γίνουν πιο ελκυστικά για επαναπατρισμό αμερικανικών κεφαλαίων στο εξωτερικό και για τοποθετήσεις σε Μετοχικές Αξίες.

Οι υψηλότερες Μερισματικές Αποδόσεις των εταιρειών κατά το 2018 - λόγω της αναπροσαρμογής σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα των επιχειρηματικών κερδών αναμένεται να αντισταθμίσουν εν μέρει τις πολύ μεγάλες Χρηματιστηριακές Αποδόσεις σε σχέση με τις πραγματικές αυξήσεις του όγκου των κερδών (κέρδη μετά από πληθωρισμό) των προηγουμένων ετών.

Μέσα στη νέα χρονιά ένα σημαντικό ερώτημα για τους Επενδυτές θα είναι εάν η αύξηση των διανεμητέων κερδών θα συμβάλλει στην αύξηση της Παραγωγικότητας μέσω νέων επενδύσεων πάγιου εξοπλισμού ή στην αύξηση της Ιδιωτικής Κατανάλωσης…

Μέσα στο 2018 το ζήτημα των προγραμματισμένων (τριών) νέων αυξήσεων των Κεντρικών Επιτοκίων θα παίξει (πιθανώς) σημαντικότερο ρόλο σε σχέση με 2017, καθώς μια ενδεχόμενη αύξηση της Ιδιωτικής Κατανάλωσης ενδέχεται να αυξήσει το ύψος του Πληθωρισμού, οπότε θα είναι αναπόφευκτη μεγαλύτερη αύξηση των Επιτοκίων, η οποία θα επιβράδυνε τους ρυθμούς Ανάπτυξης.

Τέλος, στην εξωτερική ισοτιμία του Δολαρίου αρκετές θα είναι οι επιδράσεις από την εξυγίανση του Ενεργητικού της Federal Reserve, που πολύ πιθανόν να οδηγήσει σε επαναπροσδιορισμό της ισοτιμίας του Ευρώ έναντι του Δολαρίου.

ΥΓ: Το ανωτέρω άρθρο - ανάλυση σε καμμιά περίπτωση δεν αποτελεί «προτροπή» κλπ για τοποθετήσεις σε μετοχές ή άλλου είδους χρηματοοικονομικές κλπ επενδύσεις και προϊόντα που εγκυμονούν Επενδυτικούς Κινδύνου