Η επισιτιστική κρίση είναι, ίσως, ο χειρότερος εφιάλτης της ανθρωπότητας, όσο και αν κάποιοι δεν διανοούνται πως υπάρχει ως σενάριο και για τον …πολιτισμένο κόσμο. Στις μεγάλες οικονομικές κρίσεις, η επισιτιστική μπορεί να λειτουργήσει ως υποκατάστατο έως κυρίαρχη τάση που μπορεί να ξεφύγει εκτός ελέγχου με διαλυτικά αποτελέσματα για την κοινωνία.
Πίσω από την τιμή του αυτοκόλλητου για ένα καρβέλι ψωμί περιλαμβάνεται το κόστος όχι μόνο για βασικά συστατικά, αλλά και για την επεξεργασία, τη συσκευασία, τη μεταφορά, τους μισθούς, την αποθήκευση και τα εταιρικά σήματα.
Ένας δείκτης των Ηνωμένων Εθνών για τις παγκόσμιες τιμές των βασικών τροφίμων, όπως το σιτάρι, το κρέας και το φυτικό έλαιο, κορυφώθηκε τον Μάρτιο του 2022, αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς σιτηρών. Ο πόλεμος διέκοψε την παραγωγή σιτηρών και πετρελαίου στην περιοχή και είχε επίσης παγκόσμιο αντίκτυπο, επιδεινώνοντας τις επισιτιστικές κρίσεις σε μέρη της Ανατολικής Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.
Όμως, τα χειρότερα αποφεύχθηκαν, εν μέρει λόγω μιας συμφωνίας για εξαγωγή σιτηρών από την Ουκρανία. Οι τιμές του ευρωπαϊκού σιταριού έχουν μειωθεί περίπου 40% μέσα σε ένα χρόνο. Οι παγκόσμιες τιμές φυτικών ελαίων μειώνονται περίπου κατά 50%. Και, δεν τελειώσαμε… Ο δείκτης τιμών των τροφίμων των Ηνωμένων Εθνών ήταν 34% υψηλότερος τον Απρίλιο από τον μέσο όρο του 2019.
Εκτός από τις τιμές των βασικών προϊόντων, η Ευρώπη έχει βιώσει ιδιαίτερα σκληρές αυξήσεις στο κόστος κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων.
Οι τιμές της ενέργειας εκτινάχθηκαν στα ύψη επειδή ο πόλεμος ανάγκασε την Ευρώπη να αντικαταστήσει γρήγορα το ρωσικό φυσικό αέριο με νέες προμήθειες, αυξάνοντας το κόστος παραγωγής, μεταφοράς και αποθήκευσης τροφίμων.
Αν και οι τιμές χονδρικής ενέργειας έχουν υποχωρήσει πρόσφατα, οι λιανοπωλητές προειδοποιούν ότι υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση -ίσως έως και ένα χρόνο- προτού οι καταναλωτές δουν τα οφέλη από αυτό, επειδή οι συμβάσεις ενέργειας είχαν συναφθεί μήνες πριν, πιθανότατα αντανακλώντας αυτές τις υψηλότερες τιμές.
Και οι στενές αγορές εργασίας στην Ευρώπη με υψηλά ποσοστά κενών θέσεων εργασίας και χαμηλά επίπεδα ανεργίας αναγκάζουν τους εργοδότες, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών τροφίμων, να αυξήσουν τους μισθούς για να προσελκύσουν εργαζόμενους. Αυτό με τη σειρά του αυξάνει το κόστος για τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένου του τομέα των τροφίμων.
Μήπως πρέπει κάποια στιγμή να πάψουμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας και να αντιληφθούμε πως, μέσα στο περίφημο «καλάθι της νοικοκυράς», βρίσκεται ένα σοβαρό και άκρως επικίνδυνο πρόβλημα που απαιτεί ριζικές λύσεις;