Με στόχο το δεύτερο εξάμηνο του 2024 να γίνουν οι δημοπρασίες δέσμευσης χωρητικότητας στον λεγόμενο “Κάθετο Διάδρομο” φυσικού αερίου, από την Ελλάδα προς το Βορρά, δηλαδή τις χώρες των Βαλκανίων ως την ανατολική και κεντρική Ευρώπη, ο ΔΕΣΦΑ έχει ήδη προχωρήσει στη σχετική συνεργασία με τους αντίστοιχους Διαχειριστές των γειτονικών χωρών, προκειμένου να ολοκληρωθούν έγκαιρα όλες οι σχετικές διαδικασίες.

Στο πρότζεκτ, που στηρίζεται από την ΕΕ στο πλαίσιο της απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο και στην τροφοδοσία της νότιας και κεντρικής Ευρώπης από εναλλακτικές πηγές, εκτός του ΔΕΣΦΑ, μετέχουν οι Διαχειστές της ΒουλγαρίαςBulgartransgaz, της ΡουμανίαςTransgaz,  της ΟυγγαρίαςFGSZ, εκπρόσωποι  του αγωγού Ελλάδας Βουλγαρίας IGB και της Gastrade, της εταιρίας στην οποία ανήκει το FSRU της Αλεξανδρούπολης, ο πλωτός σταθμός αποθήκευσης επαναεριοποίησης υγροποιημένου αερίου.

Ο  “Κάθετος Διάδρομος”  θα τροφοδοτείται με LNGαπό διάφορε πηγές, το οποίο θα αεριοποιείται στην Ελλάδα κατ΄αρχήν στο  FSRU της Αλεξανδρούπολης, το οποίο προγραμματίζεται να λειτουργήσει τον Ιανουάριο 2024. Μέσω του αγωγού IGB και των τοπικών κατά χώρα αγωγών, οι οποίοι όμως θα πρέπει να διασυνδεθούν μεταξύ τους, το αέριο αυτό αναμένεται να φθάνει ως τη Ρουμανία, τη Μολδαβία, την Ουκρανία, ακόμα και την Αυστρία.

Ας σημειωθεί ότι στην Ελλάδα σχεδιάζονται άλλα τέσσερα FSRU από τη MotorOil στους Αγίους Θεοδώρους, την Elpedison στη Θεσσαλονίκη, μία δεύτερη μονάδα από την Gastrade, το “ΑΣΦΑ Θράκη”, και από την Mediterranean Gas στο Βόλο.

Στην τρέχουσα φάση, οι Διαχειριστές των ενδιαφερόμενων χωρών προσπαθούν να συντονίσουν τις εργασίες που πρέπει να γίνουν σε γραφειοκρατικό, τεχνικό και λειτουργικό επίπεδο, προκειμένου να διασυνδεθούν οι επιμέρους εθνικοί αγωγοί. Προς την κατεύθυνση αυτή, τον Σεπτέμβριο στη Θεσσαλονίκη, ο ΔΕΣΦΑ διοργάνωσε συνάντηση των επικεφαλής της Gastrade, της ICGB, της Bulgartransgaz, της Transgaz και της FGSZ με την παρουσία του EUSTREAM ως παρατηρητή και συμφωνήθηκε να συσταθούν  ομάδες εργασίας για την προώθηση του σχεδίου. Μάλιστα εντός των επόμενων ημερών έχει προγραμματιστεί να γίνει στη Σόφια η πρώτη συνάντηση της ομάδας εργασίας

Κορυφαία ζητήματα στην ατζέντα είναι τόσο τα οικονομικά, για τη χρηματοδότηση των απαραίτητων επενδύσεων, οι οποίες πάντως δεν είναι ιδιαίτερα υψηλές, όσο και τεχνικά- διαδικαστικά, καθώς οι Διαχειριστές θα πρέπει να διαμορφώσουν κανόνες λειτουργίας των δικτύων κατά τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν οι διαδικασίες αυτές ολοκληρωθούν εγκαίρως, τότε από το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους θα μπορέσει να ενεργοποιηθεί ο ευρωπαϊκός μηχανισμός CAM (Capacity Allocation Mechanism), δηλαδή οι δημοπρασίες δέσμευσης δυναμικότητας στα συγκεκριμένα δίκτυα.

Ας σημειωθεί ότι ήδη έχουν υπογραφεί MOU μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων, ωστόσο ο συντονισμός τόσο πολλών εταιριών από διαφορετικές χώρες μπορεί στην πράξη να αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση.