Πρόσφατα η κυβέρνηση με το Ν.4389/16 κατήργησε το Ν.4273/14 που αφορούσε τη δημιουργία νέας καθετοποιημένης εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας, γνωστότερης ως «Μικρή ΔΕΗ».
Προσωπικά ανήκω σ’ αυτούς που χειροκρότησαν αυτή της την απόφαση που ακύρωσε και τυπικά ένα καταστροφικό σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης. Ένα σχέδιο που αν υλοποιούνταν θα διέλυε τη ΔΕΗ και θα παρέδιδε σε ιδιωτικά χέρια που καραδοκούσαν να ενθυλακώσουν δημόσια περιουσία αντί πινακίου φακής: 3 λιγνιτικές μονάδες συνολικής ισχύος 900 MW (Αμύνταιο Ι, ΙΙ, Μελίτη Ι), την άδεια κατασκευής της
μονάδας Μελίτη ΙΙ (450 MW), 6 υδροηλεκτρικούς σταθμούς ισχύος 902,6 MW (Θησαυρός, Πλατανόβρυση, Πουρνάρι Ι και ΙΙ, Άγρας, Εδεσσαίος), 1 μονάδα Φ.Α. ισχύος 476,3 MW (Κομοτηνή) και πάνω απ’ όλα μια σειρά «χρυσοφόρα» λιγνιτωρυχεία με τουλάχιστον 320 εκ. τόνους κάρβουνο αξίας πολλών δεκάδων δισ. €! (Αμυνταίου – Κλειδί – Κομνηνά – Μελίτη – Βεύη). Κατά την άποψή μου αυτή την απόφαση κάθε καλοπροαίρετος και αντικειμενικός κριτής πρέπει να την πιστώσει στα θετικά της κυβέρνησης.
Όμως για να κάνεις τελική κρίση για την ορθότητα των αποφάσεών της και κατά πόσο αυτές προασπίζουν το δημόσιο συμφέρον πρέπει να δεις το σύνολο του και εάν αυτές οδηγούν σε διαφορετικό δρόμο απ’ αυτόν που οδηγούμασταν από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Κοιτώντας, λοιπόν, το σύνολο των αποφάσεών της μπορεί μεν να κατήργησε τη μικρή ΔΕΗ, επέλεξε όμως να λύσει το «πρόβλημα» που υποτίθεται θα έλυνε η δημιουργία της «Μικρής ΔΕΗ», χρησιμοποιώντας ένα άλλο εργαλείο τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ.
Επιτρέψτε μου όμως πριν αναφερθώ στα ΝΟΜΕ να κάνω μια μικρή αναφορά σ’ αυτό που αποκάλεσα «πρόβλημα» και το οποίο δεν είναι άλλο από τις αδικαιολόγητες διαμαρτυρίες των κρατικοδίαιτων επενδυτών ότι δήθεν δεν μπορούν να αναπτυχθούν στην λιανική αγορά ρεύματος (εμπορία) λόγω του ότι η ΔΕΗ έχει αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης του λιγνίτη και των νερών και κατ’ επέκταση ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Τι είναι τα ΝΟΜΕ: Τα ΝΟΜΕ είναι οικονομικά προϊόντα ενέργειας μέσω των οποίων επιχειρείται να μεταφερθεί η «υπεραξία» που αποκτά η ΔΕΗ (κάτι που δεν υφίσταται) από την αξιοποίηση του λιγνίτη σε τρίτους προμηθευτές.
Ο μηχανισμός για να επιτευχθεί αυτή η απαίτηση, περιλαμβάνει την πώληση ενέργειας από τη ΔΕΗ σε φθηνότερη τιμή απ’ αυτήν που μπορούν να αγοράσουν από τη χονδρεμπορική αγορά.
Η τιμή θα προκύπτει από δημοπρασίες με κατώτατη τιμή από τις οποίες θα αποκλείεται η ΔΕΗ και η οποία, θα βασίζεται στο μεταβλητό και μόνο κόστος!!!
Επειδή απ’ αυτή την παράγραφο χωρίς ίχνος υπερβολής διακυβεύεται το μέλλον της ΔΕΗ, έχω χρέος να πω πως η κατώτατη τιμή δημοπράτησης που ορίζει η παράγραφος 2 του άρθρου 139 είναι ληστρική και εάν και εφόσον η απόφαση του κ. Υπουργού είναι πάνω σ’ αυτή την παραδοχή, τότε θα είναι η χαριστική βολή για τη ΔΕΗ. Η διατύπωση «μεταβλητό κόστος ορυχείων» υπονοεί ότι θα πουλάμε ενέργεια χωρίς να εισπράττουμε απόδοση, αποσβέσεις και χρηματοοικονομικό κόστος!!!
Ένας πωλητής προϊόντος αυτό θα το κάνει για ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα αν θέλει να ξεφορτωθεί μικρές ποσότητες προϊόντος που περισσεύουν. Όταν το κάνει σε ορίζοντα τεσσάρων ετών όπως ζητάει ο νόμος τότε πολύ απλά δεν επιβιώνει. Είναι γνωστό ότι οι θεσμοί εκβίασαν την κατάσταση : ή ΝΟΜΕ ή μικρή ΔΕΗ. Και έκαναν τους όρους των ΝΟΜΕ τόσο αποκρουστικούς για να μας υποχρεώσουν να πάμε στη «Μικρή ΔΕΗ».
Με βάση τα παραπάνω το ότι δεν πήγαμε στη μικρή ΔΕΗ μπορεί μεν να είναι σωστή απόφαση αλλά πριν το τέλος του έργου δεν πρέπει να πανηγυρίζεται σαν πολιτική επιτυχία, γιατί από τη στιγμή που και αυτή η κυβέρνηση (κάτω από την πίεση των τοκογλύφων εκβιαστών) δέχθηκε ως υπαρκτό το ¨πρόβλημα¨ των ιδιωτών και μπήκε στη
λογική να τους το λύσει η εναλλακτική λύση της μικρής ΔΕΗ, τα ΝΟΜΕ εάν και εφ’ όσον έχουν κατώτατη τιμή που δεν αντανακλούν το πλήρες κόστος της ΔΕΗ θα παραδώσει τη ΔΕΗ αλυσοδεμένη στους ιδιώτες πιστωτές της.
Κλείνοντας για να απαντήσω στο ερώτημα του άρθρου ¨ΝΟΜΕ η Μικρή ΔΕΗ¨ δεν ούτε ΝΟΜΕ ούτε Μικρή ΔΕΗ για να επιλυθεί το «πρόβλημα» των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας. Δεν χρειάζονταν γιατί το πρόβλημα τους είναι ανύπαρκτο.
Είναι ανύπαρκτο γιατί άνετα μπορούν να δραστηριοποιηθούν στην λιανική αφού το περιθώριο κέρδους είναι ήδη τεράστιο και φτάνει μέχρι και 35 € η MWH!!
Το πραγματικό τους πρόβλημα είναι η απληστία και ότι ποτέ δεν ήθελαν και ούτε θέλουν να πάρουν το παραμικρό ρίσκο.
Ήδη χωρίς τα ΝΟΜΕ και αυτό είναι η μεγαλύτερη απόδειξη ότι τα περιθώρια κέρδους είναι τεράστια, έχει αρχίσει το πλιάτσικο της ΔΕΗ.Την λεηλατούν παίρνοντας της τους καλύτερους πελάτες. Είναι φανερό λοιπόν ότι με τέτοια περιθώρια κέρδους (εξαιτίας των ιδιαίτερα χαμηλών τιμών στην χονδρεμπορική αγορά) δεν χρειάζονταν ούτε «Μικρή ΔΕΗ» ούτε προϊόντα ΝΟΜΕ για να ανοίξει η λιανική αγορά.
Εν αντιθέσει με αυτούς η ΔΕΗ δεν έχει τα περιθώρια των εναλλακτικών προμηθευτών γιατί το συνολικό της κόστος υπερβαίνει το κόστος της χονδρεμπορικής αγοράςμε το οποίο αυτοί προμηθεύονται την ενέργεια που πωλούν στους πελάτες τους.
Εάν δε, υλοποιηθούν τα όσα συμφωνήθηκαν και μάλιστα χωρίς την ανάκτηση του πλήρους κόστους, τα προϊόντα ΝΟΜΕ θα αυξήσουν περαιτέρω το ήδη μεγάλο περιθώριο κέρδους των εναλλακτικών προμηθευτών και θα τους κάνουν ακόμα πιο επιθετικούς στην αναζήτηση πελατών εφόσον πλέον θα έχουν «κλειδώσει» χαμηλή τιμή χονδρεμπορικής σε βάθος χρόνου.
Τούτων δοθέντων, εάν τα πράγματα μείνουν έτσι όπως είναι σήμερα, ακόμα και χωρίς τα ΝΟΜΕ, η απώλεια κυρίως των καλών πελατών της ΔΕΗ θα αυξηθεί και κατ’ επέκταση η ήδη μεγάλη οικονομική επιβάρυνση της ΔΕΗ θα μεγεθυνθεί επικίνδυνα.
Αν δε, λάβει κανείς υπόψη του ότι από τις 48 TWh που εγχέονται στο διασυνδεδεμένο σύστημα η ΔΕΗ πρέπει ως το 2020 να χάσει τις 24 και επίσης ότι από τις 48 TWh μόνο οι 33 ενδιαφέρουν τον ανταγωνισμό γιατί είναι οι καλοπληρωτές με μεγάλα περιθώρια κέρδους (οι υπόλοιπες TWh καταναλώνονται από κατηγορίες που ούτε καν νοιάζονται γι’ αυτούς οι εναλλακτικοί πάροχοι (ΥΤ 6,9 TWh, Δημόσιος Τομέας 2,8 TWh, Αγροτικά 2,3 TWh, ευάλωτοι 2,5 TWh) αντιλαμβάνεται ότι τις 24 TWh η ΔΕΗ θα τις χάσει από την γκάμα των 33 TWh που είναι οι καλοπληρωτές!!! Θα μείνει δηλαδή με όλα τα προβληματικά τιμολόγια και μόνο το 1/3 των «καλών» πελατών.
Αν σε αυτό προσθέσει κανείς και το ότι η ΔΕΗ καλείται να παραδώσει σε τρίτους 24 TWh της παραγωγής της όταν η παραγωγή της από λιγνίτες και νερά είναι σε ιστορικά χαμηλά και η συνολική παραγωγή της στο διασυνδεδεμένο είναι της τάξης των 25 TWh αντιλαμβάνεται για τι αρμαγεδδώνα μιλούμε!!.
Όλα αυτά χωρίς ίχνος υπερβολής ισοδυναμούν με τη διάλυση της ΔΕΗ με ότι αυτό συνεπάγεται για την ελληνική οικονομία, τις πολύπαθες περιοχές των Ν.Κοζάνης–Φλώρινας-Αρκαδίας αλλά και τους εργαζόμενους της. Μόνιμους και εργολαβικούς.
Υ.Γ. Μαθαίνω, διαβάζω ότι το έλλειμμα που παρουσιάζει (για μια φόρα ακόμα) ο ειδικός λογαριασμός των χρυσοπληρωμένων κατόχων των ΑΠΕ ετοιμάζονται να το επιμερίσουν στους προμηθευτές. Δηλαδή να το φορτώσουν στη ΔΕΗ. Με λίγα λόγια να της αρπάξουν άλλα 270 εκ. κύριοι της Κυβέρνησης αν συμβεί κι αυτό καλύτερα να μας πείτε που να πάμε να τους παραδώσουμε τα κλειδιά της ΔΕΗ.
Άρθρο του Μέλου του Δ.Σ. της ΔΕΗ,
Νίκου Φωτόπουλου στην σημερινή "Εφημερίδα των Συντακτών
