Σοβαρές αιχμές κατά των χειρισμών του υπουργείου Περιβάλλοντος -Ενέργειας αφήνουν οι Αζέροι για την υπόθεση του ΔΕΣΦΑ και ζητούν συνάντηση με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, δείχνοντας πλέον εμφανώς ότι επιδιώκουν να παρακάμψουν τον υπουργό Πάνο Σκουρλέτη.
«Λαμβάνοντας υπόψη τις μη εποικοδομητικές θέσεις υψηλόβαθμων αξιωματούχων (σ.σ. της ελληνικής πλευράς) το Αζερμπαϊτζάν εμμένει στο αίτημα για συνάντηση μόνον με τον πρωθυπουργό και ελπίζει ότι η συνάντηση αυτή θα πραγματοποιηθεί» φέρεται να δηλώνει στον έγκυρο ιστότοπο «News.Az», που συχνά μεταφέρει απόψεις της κυβέρνησης του Μπακού, ανώνυμη πηγή. «Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει συμφωνία για τη συνάντηση επειδή ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται σε επίσκεψη στη Νέα Υόρκη. Η επίσκεψη ολοκληρώνεται στις 26 Σεπτεμβρίου. Το Αζερμπαϊτζάν σκοπεύει να συζητήσει τις δυσκολίες στην ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ και ο πρόεδρος της Socar Ροβνάγκ Αμπντουλάγιεφ θα είναι ο επικεφαλής της αζέρικης αντιπροσωπείας.
Η αζέρικη πλευρά ενδιαφέρεται μόνον για ένα ερώτημα: Θέλει η ελληνική κυβέρνηση να δεί τη Socar σαν μεγάλο επενδυτή στην ελληνική οικονομία; H SOCAR ενδιαφέρεται για την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ. Ωστόσο, σαν αποτέλεσμα των μη εποικοδομητικών βημάτων που έκαναν ορισμένα άτομα, οι συνθήκες έχουν μεταβληθεί. Συνεπώς, τα περιουσιακά στοιχεία του ΔΕΣΦΑ μειώθηκαν. Θέλουμε συνομιλίες σε υψηλό επίπεδο για τις αλλαγές αυτές» πρόσθεσε η ίδια πηγή.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το ΥΠΕΝ προσπαθεί τουλάχιστον από προχθές να επικοινωνήσει με την αζέρικη πλευρά αλλά δεν είχε λάβει καταφατική απάντηση, ως χθες το μεσημέρι τουλάχιστον.
Το ραντεβού με τον πρωθυπουργό ίσως όμως να είναι μία απάντηση της κρατικής εταιρίας αερίου του Αζερμπαϊτζάν στα γεγονότα των τελευταίων ημερών. Από την αναγκαστική παραίτηση του διευθύνοντος συμβούλου του ΔΕΣΦΑ Κωνσταντίνου Ξιφαρά, ο οποίος είχε τη συναίνεση της αζέρικης εταιρίας, ως την εισήγηση του ΔΕΣΦΑ – με την υπογραφή του εκτελεστικού προέδρου Σωτήρη Νίκα-για αύξηση των τιμολογίων του Διαχειριστή κατά 23,2%, έναντι 68% που προσδοκούσαν οι Αζέροι, βάσει της παλαιάς μεθόδου υπολογισμού, την οποία άλλαξε ο κ. Σκουρλέτης τον Ιούλιο, προκαλώντας τη ρήξη με τη Socar. Αλλά και συνάντηση της ηγεσίας του υπουργείου με τα υψηλόβαθμα στελέχη της Snam, δεν φάνηκε να έχει τα αποτελέσματα που θα ήθελε η ελληνική πλευρά.
Η Snam, η εταιρία που διαχειρίζεται το ιταλικό δίκτυο αερίου και έχει συμφωνήσει να αγοράσει το 17% του ΔΕΣΦΑ αν ευοδωθεί το deal με τους Αζέρους, έδειξε πως δεν θα ήθελε να προχωρήσει χωρίς τη Socar. Aλλωστε οι Ιταλοί είναι συνεταίροι με τη Socar στον αγωγό αερίου ΤΑΡ.
Η εμπλοκή στην πώληση του ΔΕΣΦΑ μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα ακόμα και με τους δανειστές, οι οποίοι κατά τις πρόσφατες συνομιλίες που είχαν με τον κ. Σκουρλέτη ζήτησαν από τον υπουργό να προωθήσει την ιδιωτικοποίηση.
Εν τω μεταξύ λήγει σήμερα η δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ για τα τιμολόγια του ΔΕΣΦΑ.
Οι Αζέροι εκτιμούν ότι η αλλαγή της μεθοδολογίας που έγινε με τη νομοθετική παρέμβαση Σκουρλέτη μειώνει τα προσδοκώμενα έσοδα του Διαχειριστή καθώς απομειώνει την αξία των περιουσιακών στοιχείων του ΔΕΣΦΑ κατά 40-50%. Στο πλαίσιο αυτό ζητούν είτε ανάλογη μείωση του τιμήματος, είτε αλλαγή της μεθοδολογίας, διαφορετικά έχουν δηλώσει ότι η ιδιωτικοποίηση δεν έχει νόημα.
Το υπουργείο έχει δηλώσει ότι δεν μειώνεται το τίμημα των 400 εκατ. ευρώ για το 66% των μετοχών του ΔΕΣΦΑ, καθώς κάτι τέτοιο θα αποτελούσε λόγο ακύρωσης του διαγωνισμού, ούτε αλλάζει η νομοθετική ρύθμιση.
Φλερτ με τη Βουλγαρία
Σε διαβουλεύσεις με τη Σόφια για συμμετοχή στην επέκταση αποθηκευτικού χώρου φυσικού αερίου φέρεται να βρίσκεται η κρατική εταιρία αερίου του Αζερμπαϊτζάν Socar, ενώ την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται για την προετοιμασία μία τριμερούς συνάντησης ΕΕ-Βουλγαρίας- Ρωσίας με αντικείμενο τη δυνατότητα δημιουργίας ενός gas hub στη Βάρνα, όπως μεταδίδουν βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης.
Η «τριμερής», που προγραμματίζεται να διεξαχθεί πριν το τέλος Νοεμβρίου, θα διερευνήσει τη δυνατότητα της Ρωσίας να παραδίδει φυσικό αέριο στο υπό σχεδιασμό hub.
H Bουλγαρία, η οποία μετά το ναυάγιο του αγωγού South Stream κινδυνεύει να χάσει το στάτους της τράνζιτ- χώρας αερίου, προσπαθεί να πείσει τη Ρωσία να γίνει προμηθευτής στο hub, αλλά η Μόσχα μέχρι στιγμής έχει αποκρούσει κάθε απόπειρα προσέγγισης, υποστηρίζοντας άτι θα χρειαστούν ακράδαντες εγγυήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να δεσμευτεί σε ένα τέτοιο πρότζεκτ.
Η ρωσική πλευρά έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν θέλει να επαναλειφθούν τα γεγονότα που οδήγησαν στην ματαίωση του South Stream και έχει κατηγορήσει τη Βουλγαρία ότι δεν εξέδωσε τις απαραίτητες άδειες για να προχωρήσει ο αγωγός καθώς και την ΕΕ ότι πίεζε τη Βουλγαρία να καθυστερεί.
Παράλληλα, η Ρωσία έχει αντικαταστήσει τον South Stream με τον αγωγό Turkstream, η προοπτική κατασκευής του οποίου αναθερμάνθηκε μετά την επαναπροσέγγιση Ρωσίας- Τουρκίας. Πρόσφατα μάλιστα, η 'Αγκυρα χορήγησε την πρώτη άδεια για την κατασκευή της πρώτης γραμμής του αγωγού, στη διαδρομή από τη Ρωσία ως τα ευρωπαϊκά παράλια της Τουρκίας στη Μαύρη Θάλασσα.
Ο αρχικός σχεδιασμός των Ρώσων προβλέπει τρεις ακόμα γραμμές για τη μεταφορά του αερίου ως τα ελληνο-τουρκικά σύνορα, με σκοπό στη συνέχεια την κατασκευή «εθνικών» αγωγών, που θα προωθούν το αέριο στην Ευρώπη.
Μάλιστα έχει υπογραφεί και ένα Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ της ΔΕΠΑ, της Gazprom και της ιταλικής Edison για τη μεταφορά του αερίου ως την Ιταλία μέσω της Ελλάδας, χωρίς να προσδιορίζεται η ενδιάμεση χώρα, αν θα είναι δηλαδή η Τουρκία ή η Βουλγαρία.
Εν τω μεταξύ η Βουλγαρία έχει ήδη αρχίσει διαπραγματεύσεις με τη Socar για την προμήθεια αερίου από το 2020 και μετά, πιθανότατα μέσω του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού IGB και του αγωγού ΤΑΡ, ενώ στις συνομιλίες έχει τεθεί και το θέμα της συμμετοχής των Αζέρων σε επένδυση σε αποθηκευτικούς χώρους αερίου, στο πλαίσιο της δημιουργίας του gas hub.
