Τα απογοητευτικά οικονομικά στοιχεία, αρχικά λόγω της Κίνας και έπειτα από το βρετανικό δημοψήφισμα και την εκλογή Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες, οδήγησαν τις μεγαλύτερες περιουσίες του πλανήτη σε ημερήσιες αυξομειώσεις 4,8 τρισ. δολαρίων στη διάρκεια του έτους. Σύμφωνα με τον Bloomberg Billionaires Index, μέχρι το τέλος της διαπραγμάτευσης τις 27 Δεκεμβρίου, οι περιουσίες ενισχύθηκαν κατά 5,7% κατά 4,4 τρισ. δολάρια.

«Σε γενικές γραμμές, οι πελάτες κατάφεραν να ξεπεράσουν τη μεταβλητότητα», εξήγησε ο Simon Smiles, επικεφαλής επενδύσεων για πελάτες τεράστιας καθαρής αξίας στην UBS Wealth Management. «Το 2016 αποδείχθηκε τελικά εντυπωσιακή χρονιά για επικίνδυνα περιουσιακά στοιχεία. Αυτό είναι τρομερό, δεδομένου του πώς ξεκίνησε», ανέφερε.

Πρώτος στα κέρδη ήρθε ο Γουόρεν Μπάφετ, ο οποίος πρόσθεσε 11,8 δισ. δολάρια στη διάρκεια του έτους, καθώς η επενδυτική του εταιρία Berkshire Hathaway είδε τις επενδύσεις στους τομείς αεροπορικών και τραπεζικών εταιριών να αυξάνονται μετά την απροσδόκητη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Μπάφετ, ο οποίος υποσχέθηκε να δώσει το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του σε φιλανθρωπίες, δώρισε τον Ιούλιο μετοχές της Berkshire Hathaway αξίας 2,6 δισ. δολαρίων.

Ο Αμερικανός επενδυτής ανέκτησε τη θέση του δεύτερου πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο δύο ημέρες αφότου η νίκη του Τραμπ πυροδότησε το ράλι που ενίσχυσε τον πλούτο του Μπάφετ κατά 19% για το έτος, σε 74,1 δισ. δολάρια.

«Το 2016 έχει κινηθεί με βάση τα γεγονότα, με τις παγκόσμιες ειδήσεις να κινούν περισσότερο τις τιμές αντί για τα θεμελιώδη», επεσήμανε ο Michael Cole, πρόεδρος της Ascent Private Capital Management. «Η άποψη πως ο Τραμπ θα έρθει και θα μεταρρυθμίσει μεγάλα κομμάτια της οικονομίας, κινεί την αγορά αυτή τη στιγμή», πρόσθεσε.

Σε ό,τι αφορά στα προσωπικά κέρδη φέτος, οι Αμερικανοί κυριάρχησαν αφού κατέλαβαν τις τέσσερις από τις πέντε πρώτες θέσεις στο δείκτη με τις μεγαλύτερες ανόδους, περιλαμβανομένων του Bill Gates, συνιδρυτή της Microsoft και πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο με 91,5 δισ. δολάρια, και του Harold Hamm που δραστηριοποιείται στο πετρέλαιο.

Οι πλουσιότεροι Αμερικανοί ήταν σε μεγάλο βαθμό αντίθετοι σε μια προεδρία Τραμπ στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, με τον Mark Cuban, ιδιοκτήτη των Dallas Mavericks, να προειδοποιεί το Μάιο μιλώντας στα μέσα ενημέρωσης ότι οι μετοχές θα μπορούσαν να υποχωρήσουν μέχρι και 20% αν κερδίσει ο Τραμπ την εκλογική μάχη.

Διαχείριση πλούτου

Οι δισεκατομμυριούχοι της χώρας, περιλαμβανομένου και του Μπάφετ, ήταν υπέρ της αντιπάλου του Ντόναλντ Τραμπ, Χίλαρι Κλίντον. Κι όμως είχαν κέρδη από την νίκη του, όταν προσέθεσαν 77 δισ. δολάρια στις περιουσίες τους από το μετεκλογικό ράλι που πυροδοτήθηκε από τις προσδοκίες πως οι κανονισμοί θα χαλαρώσουν και η αμερικανική βιομηχανία θα ωφεληθεί.

Ο νέος πρόεδρος και μεγιστάνας ακινήτων στην Νέα Υόρκη, δημιουργεί ένα υπουργικό συμβούλιο φορτωμένο χρήμα και εταιρικές γνωριμίες, αλλά χωρίς εμπειρία στη διακυβέρνηση: μια μίξη που ο δισεκατομμυριούχος Ray Dalio εκτίμησε την περασμένη εβδομάδα ότι θα εξαπολύσει τα «ζωώδη ένστικτα» του καπιταλισμού και θα οδηγήσει τις αγορές ακόμη υψηλότερα. Ο Dalio είναι ο 63ος πιο πλούσιος άνθρωπος του κόσμου, με 14,1 δισ. δολάρια.

Ο Γάλλος Bernard Arnault ήταν ο μοναδικός μεταξύ των πέντε κροίσων με τις καλύτερες επιδόσεις που δεν είναι Αμερικανός. Ο δισεκατομμυριούχος προσέθεσε 7,1 δισ. δολάρια στην περιουσία του, η οποία άγγιξε τα 38,9 δισ.

Ο Gates παρέμεινε ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο για όλη τη διάρκεια του έτους. Ο Amancio Ortega, ο πιο πλούσιος στην Ευρώπη και ιδρυτής της αλυσίδας ενδυμάτων Zara, ήταν στη δεύτερη θέση στο δείκτη για το μεγαλύτερο μέρος της χρονιάς, μέχρι που την θέση του πήρε ο Μπάφετ τον Νοέμβριο. Ο Ortega, του οποίου η περιουσία μειώθηκε κατά 1,7 δισ. δολάρια το 2016, είναι πλέον ο τρίτος πλουσιότερος με 71,2 δισ. δολάρια.

Ο Harold Hamm, του οποίου η περιουσία μεγάλωσε λόγω της ισχυροποίησης της τιμής του πετρελαίου και των προσδοκιών ότι η διακυβέρνηση Τραμπ θα εξαλείψει τους κανονισμούς στα ορυκτά καύσιμα, πρόσθεσε 8,4 δισ. δολάρια διπλασιάζοντας και παραπάνω την αξία του σε 15,3 δισ.

Οι δισεκατομμυριούχοι Charles και David Koch είδαν μείωση δύο δισ. δολαρίων ο καθένας, αφότου η Koch Industries ανακοίνωσε στον ιστότοπό της ότι τα ετήσια έσοδά της εκτιμώνται «μέχρι και 100 δισ. δολάρια», έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για «μέχρι και 115 δισ.» Εκπρόσωπος της εταιρίας διευκρίνισε πως τα έσοδα του ομίλου κυμαίνονταν βάσει των τιμών των εμπορευμάτων.

Οι περιουσίες όσων δραστηριοποιούνται στον τομέα της τεχνολογίας ήρθαν δεύτερες στην κατάταξη, με 55 δισεκατομμυριούχους να προσθέτουν 50 δισ. δολάρια στην αξία τους φέτος, παρά τις ανησυχίες ότι ο Τραμπ ίσως εισάγει πολιτικές που θα μπορούσαν να πλήξουν τις εταιρίες τους.

«Πιστεύω ότι πρέπει πρώτα να δούμε ποιες θα είναι οι πολιτικές της κυβέρνησης», σχολίασε ο συνιδρυτής της Google, Sergey Brin, το Δεκέμβριο. «Σίγουρα ελπίζω ότι θα είναι υπέρ της επιστήμης, υπέρ της τεχνολογίας και όλων των πραγμάτων από τα οποία αυτός ο κόσμος έχει πραγματικά να ωφεληθεί», ανέφερε.

Ο Jeff Bezos, ο ιδρυτής της Amazon που διπλασίασε την περιουσία του το 2015, ήρθε πρώτος σε κέρδη μεταξύ των στελεχών στον τομέα της τεχνολογίας για άλλη μια φορά φέτος, μετρώντας κέρδη 7,5 δισ. δολαρίων το 2016 χάρη στην εύρωστη ανάπτυξη πωλήσεων στην λιανική εταιρία ηλεκτρονικού εμπορίου. Ακολουθεί ο Mark Zuckerberg του Facebook, ο οποίος πρόσθεσε 5,4 δισ. δολάρια.

Κρυμμένος πλούτος

Μεγάλο μέρος των κερδών της βιομηχανίας τεχνολογίας πήγαν σε ιδρυτές κορυφαίων startups, όπως ο Travis Kalanick της Uber και ο Evan Spiegel της Snap. Οι δισεκατομμυριούχοι των λεγόμενων «μονόκερων», που περιλαμβάνουν τον Martin Lorentzon του Spotify που θεωρήθηκε δισεκατομμυριούχος για πρώτη φορά το 2016, εξασφάλισαν μια σειρά χρηματοδοτικών γύρων-μαμούθ, ενώ δοκίμασαν και τις περιουσίες τους στις δημόσιες αγορές.

Οι περισσότερες περιουσίες εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών δεν έλαβαν την τόνωση που είχαν οι άλλες από την εκλογή Τραμπ, ενώ παράλληλα χτυπήθηκαν και από τις διακυμάνσεις στις τιμές των εμπορευμάτων και από την άνοδο του δολαρίου. Εννέα από τους δέκα που σημείωσαν τις μεγαλύτερες πτώσεις το 2016 ήταν εκτός των ΗΠΑ, ενώ τη μεγαλύτερη υποχώρηση εμφάνισε ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος της Κίνας, ο Wang Jianlin, ο οποίος έχασε 5,8 δισ. δολάρια. Ο Wang κλείνει το έτος ως ο 21ος πλουσιότερος του κόσμου με 30,6 δισ. δολάρια.

Ο Νιγηριανός Aliko Dangote, ο πλουσιότερος άνθρωπος στην Αφρική, έχασε 4,9 δισ. δολάρια ή το ένα τρίτο του πλούτου του, εξαιτίας του συνδυασμού των μειούμενων τιμών του πετρελαίου με την υποτίμηση του νάιρα τον Ιούνιο. Αυτή η μίξη παραγόντων τον «έσπρωξε» στο Νο.112 με 10,4 δισ. δολάρια. Τον Ιούνιο, ο Dangote ήταν ο 46ος πλουσιότερος του κόσμου.

Πτώση 20% εμφάνισε ο πλούτος του πρίγκιπα Alwaleed Bin Talal Al Saud της Σαουδικής Αραβίας, που μειώθηκε κατά 4,9 δισ. δολάρια. Ο πρίγκιπας γνωστοποίησε τον Νοέμβριο ότι όλα του τα μερίδια σε εισηγμένες, περιλαμβανομένης της Citigroup, είναι πιθανώς προς πώληση, ανακαλώντας την μακροπρόθεσμη πολιτική του πως κάποιες από τις πιο σημαντικές του εκμεταλλεύσεις είναι «για πάντα».

"Κινεζική «βουτιά"

Η δημιουργία πλούτου στην Κίνα άγγιξε αρνητικό έδαφος για πρώτη φορά από τη γένεση του σχετικού δείκτη του Bloomberg πριν από πέντε χρόνια, με τους πλουσιότερους της χώρας να χάνουν 11 δισ. δολάρια το 2016 λόγω της βουτιάς στον Shanghai Shenzhen CSI 300 και μιας πτώσης 7% στην αξία του γουάν έναντι του δολαρίου.

Ο ιδρυτής της Alibaba, Jack Ma, κλείνει το έτος με 33,3 δισ. δολάρια, αφού πρόσθεσε 3,6 δισ. δολάρια το 2016. Τους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους κέρδιζε και έχανε τη θέση του πλουσιότερου ατόμου στην Ασία, πριν την εξασφαλίσει για τα καλά το Μάιο μετά το χρηματοδοτικό γύρο-ρεκόρ που κατέγραψε θυγατρική της Alibaba, ύψους 4,5 δισ.

Η Κίνα έχει 31 δισεκατομμυριούχους στο δείκτη, με 262 δισ. δολάρια συνολικά, ενώ έρχεται μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες που μετρούν 179 δισεκατομμυριούχους που ελέγχουν 1,9 τρισ. δολάρια και τη Γερμανία με 39 άτομα που έχουν 281 δισ. Οι Ρώσοι δισεκατομμυριούχοι επίσης άρχισαν να ξεπερνούν τις αρνητικές επιπτώσεις των δυτικών κυρώσεων, αντιστρέφοντας τις πτώσεις του 2014 και 2015 –αξίας 63 δισ. δολαρίων- και προσθέτοντας 49 δισ. δολάρια το 2016.

Τι φέρνει το μέλλον

Οι διαχειριστές των περιουσιών των πιο πλούσιων ανθρώπων στον κόσμο προετοιμάζονται για μια παρομοίως φρενήρη αρχή του 2017, καθώς οι τεράστιες αλλαγές που έφεραν οι ψηφοφόροι φέτος αρχίζουν να παίρνουν μορφή.

«Να περιμένετε το απροσδόκητο», σχολίασε η Sabine Kaiser της SKadvisory που διαχειρίζεται οικογενειακές περιουσίες. «Δεν πιστεύω ότι οι πλούσιοι ανησυχούν υπερβολικά, αλλά μετά το Brexit και τον Τραμπ, έχουν αποδεχθεί την μεταβλητότητα στην αγορά», ανέφερε.