Θολό παρέμενε το τοπίο ως αργά χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες, με έγκυρες πηγές να δηλώνουν ότι δεν έχουν γεφυρωθεί οι διαφορές στα ενεργειακά, που αποτελούν και ένα από τα μεγάλα «αγκάθια» της διαπραγμάτευσης. Οι δανειστές φέρονται να επιμένουν στα πωλητήρια ακόμα και για ορισμένες από τις πιο σύγχρονες μονάδες της ΔΕΗ, ενώ ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, φαίνεται ότι προσπαθεί να περιορίσει το προς παραχώρηση χαρτοφυλάκιο και ταυτόχρονα να κερδίσει χρόνο, μεταφέροντας το χρονοδιάγραμμα της πώλησης όσο το δυνατόν πιο αργά.... για ευνόητους λόγους.
'Οπως αναφέρουν δε πολλοί παρατηρητές «λευκός καπνός» για τα ενεργειακά δεν θα βγει, όσο δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι κλείνει η συμφωνία σε όλα τα θέματα και κυρίως το εργασιακό και το ασφαλιστικό, καθώς ο κ. Σταθάκης δεν θα ήθελε να πάρει το βάρος μίας συναίνεσης στην πώληση μονάδων της ΔΕΗ χωρίς να υπάρχει η γενικότερη συμφωνία με τους θεσμούς.
Από την άλλη πλευρά πάντως δεν μπορούν να αποκλειστούν και ραγδαίες εξελίξεις αν υπάρξει πρόοδος.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στο τραπέζι των διαβουλεύσεων έχουν πέσει όλα τα πιθανά σχήματα, από την αναβίωση του μοντέλου της «μικρής ΔΕΗ», ως την πώληση δύο ή και τριών «πακέτων μονάδων», λιγνιτικά-υδροηλεκτρικά και φυσικού αερίου, με τη γραμμή άμυνας του υπουργείου να εστιάζεται κυρίως στη διάθεση λιγνιτικών μονάδων, με βάση και την απόφαση του Ευρωπαικού Δικαστηρίου για την άρση του μονοπωλίου της ΔΕΗ στον λιγνίτη. Στις αντιπροτάσεις της ελληνικής πλευράς έχει περάσει και το υδροηλεκτρικό της Μεσοχώρας, ένα αρκετά “ώριμο” έργο της ΔΕΗ, που δεν έχει τεθεί σε λειτουργία, λόγω των πολλών καθυστερήσεων και της μακρόχρονης δικαστικής εμπλοκής
Οι θεσμοί και κατά βάση οι εκπρόσωποι της Κομισιόν φέρονται να έχουν ζητήσει αναλυτικές πληροφορίες ξεχωριστά για κάθε μία από τις μονάδες της ΔΕΗ, προκειμένου το προς πώληση πακέτο ή πακέτα να αποτελούν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα του παραγωγικού χαρτοφυλακίου της επιχείρησης. Στο πλαίσιο αυτό στο στόχαστρο έχουν μπει και τα «φιλέτα», όπως η μονάδα Μελίτη 1 στη Φλώρινα, το υδροηλεκτρικό στο Νέστο και το σύγχρονο ηλεκτροπαραγωγικό εργοστάσιο φυσικού αερίου στη Μεγαλόπολη.
Πρόκειται για μονάδες, που δεν είχαν ενταχθεί στο μοντέλο της «μικρής ΔΕΗ», της προς πώληση θυγατρικής της ΔΕΗ με το 30% του παραγωγικού και εμπορικού χαρτοφυλακίου της εταιρίας, που προέβλεπε ο σχετικός νόμος της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, ο οποίος στη συνέχεια καταργήθηκε επί θητείας του κ. Πάνου Σκουρλέτη, στο υπουργείο Περιβάλλοντος – Ενέργειας.
Εξάλλου, η «Μελίτη 1» στη Φλώρινα έχει ενταχθεί στο λεγόμενο «πρότζεκτ Μελίτη», που προωθεί ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης σε συνεργασία με την κινεζική εταιρία CMEC. Το πρότζεκτ περιλαμβάνει ακόμα την άδεια κατασκευής της «Μελίτης ΙΙ», μονάδα που θα κατασκευάσει ο κινεζικός όμιλος – αν και εφόσον οριστικοποιηθεί η συγκεκριμένη συμφωνία- καθώς και ορυχεία λιγνίτη της περιοχής.
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες πάντως το προς πώληση χαρτοφυλάκιο θα οριστικοποιηθεί στην Αθήνα, με τη συμμετοχή της διοίκησης της ΔΕΗ και τελικά, η συνολική ισχύς που θα προσφερθεί θα είναι πιο κάτω από το 40% του λιγνιτικού και υδροηλεκτρικού δυναμικού της ΔΕΗ, το οποίο ζήτησαν αρχικά οι δανειστές.
Ας σημειωθεί ότι το μερίδιο της εταιρίας στην παραγωγή ηλεκτρισμού είναι σήμερα λίγο πάνω από το 50%, μεταξύ 53% και 54% και ο στόχος που έχει συμφωνηθεί από τον Αύγουστο του 2015 είναι να περιοριστεί κάτω από το 50% της αγοράς το 2020. Πολύ πιο δύσκολη μοιάζει η επίτευξη του στόχου της μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική αγορά απο το 88-89% που είναι σήμερα στο 50% το 2020 και γι' αυτό θα πρέπει να διaσφαλιστεί ότι η πώληση μονάδων θα οδηγήσει και σε μείωση του μεριδίου στη λιανική.
Εν τω μεταξύ η κυβέρνηση, που είχε επενδύσει πολλά στο σύνθημα της διατήρησης του δημόσιου χαρακτήρα της ΔΕΗ και της μη πώλησης μονάδων, φαίνεται να δέχεται χείρα βοηθείας από την αντιπολίτευση, καθώς την Τετάρτη η ΝΔ ανακοίνωσε το πρόγραμμά της για την ενέργεια, το οποίο προβλέπει πώληση μονάδων της ΔΕΗ, εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή για την εταιρία καθώς και ιδιωτικοποίηση του 66% του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΣΦΑ.
Πρόκειται ουσιαστικά για το ίδιο πρόγραμμα ΝΔ-ΠΑΣΟΚ της προηγούμενης διακυβέρνησης, που καταργήθηκε με την όνοδο των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στην εξουσία.
Αλλωστε το σημαντικότερο από τα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο κ. Σταθάκης, είναι πώς τελικώς θα περάσει το σχήμα αυτό από τα υπόλοιπα κυβερνητικά στελέχη, τους βουλευτές και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ,.
Το πολιτικό πρόβλημα της κυβέρνησης φαίνεται ότι έχει τεθεί στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, προκειμένου να βρεθεί μία συμβιβαστική φόρμουλα με τους δανειστές. Στο πλαίσιο αυτό, η προσπάθεια επικεντρώνεται στην αποφυγή της συμφωνίας για δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα και αν υπάρχουν προθεσμίες αυτές να τοποθετηθούν όσο πιο αργά γίνεται το 2018 ή και το 2019 και στη διαμόρφωση κάποιων διατυπώσεων στα άρθρα της συμφωνίας, που να αφήνουν κάποια «περιθώρια ανάσας» για την κυβέρνηση.
Το άλλο μεγάλο ζητούμενο είναι να μην χρειαστεί ψηφοφορία στη Βουλή για το θέμα, καθώς κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τη διαρροή βουλευτών της κυβερνητικής παράταξης, ιδιαίτερα βουλευτών που εκλέγονται στις περιοχές με τα μεγάλα λιγνιτικά και υδροηλεκτρικά συγκροτήματα της ΔΕΗ.
Αλλωστε αντιδράσεις έχον ήδη αρχίσει να διατυπώνονται, σε πρώτη φάση από τα ισχυρά συνδικάτα της ΔΕΗ.