Oι αυξανόμενες ποσότητες φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας που δημοπρατεί η ΔΕΗ (ΝΟΜΕ) κάθε άλλο παρά μείωσαν το μερίδιο της εταιρίας στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού, όπως επιτάσσει το μνημόνιο, προκαλώντας νέο πονοκέφαλο όχι μόνον στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου αλλά και στη διοίκηση της ΔΕΗ, με τις φήμες που θέλουν τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρίας να “χρεώνεται” την αποτυχία αυτή να πληθαίνουν, μιλώντας ακόμα και για πιθανή απομάκρυνσή του.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, τον Δεκέμβιο του 2017 το μερίδιο της ΔΕΗ στη λιανική διαμορφώθηκε στο 85,4% έναντι περίπου 75% που ήταν ο μνημονιακός στόχος για το τέλος του 2017 ,με τη δέσμευση να πέσει κάτω από το 50% στο τέλος του 2019, ενώ ενδιάμεσα, δηλαδή στο τέλος του 2018 να έχει διαμορφωθεί στο 62%
Πολλοί θεωρούν ότι το μερίδιο της ΔΕΗ δεν μειώνεται, λόγω της εμπορικής της πολιτικής και πιο συγκεκριμένα της έκπτωσης του 15% που προσφέρει η εταιρία στους συνεπείς πελάτες, διατηρώντας χαμηλά τα τιμολόγια και μειώνοντας τα περιθώρια ανταγωνισμού των ιδιωτικών εταιριών. Πρόκειται για μία πολιτική που εφήρμοσε μεν ο κ. Παναγιωτάκης, είναι δύσκολο όμως να σκεφτεί κανείς ότι δεν είχε το πράσινο φως από την κυβέρνηση, ή ότι φέτος μία, όπως χαρακτηρίζεται προεκλογική χρονιά, η κυβέρνηση θα έπαιρνε το ρίσκο να αυξήσει η ΔΕΗ τα τιμολόγια. Μάλιστα ο ίδιος ο κ. Παναγιωτάκης δεν φαίνεται διατεθειμένος να αλλάξει την εμπορική του πολιτική.
Από την άλλη πλευρά η τριετής θητεία του στο τιμόνι της ΔΕΗ λήγει στις 30 Μαρτίου, οπότε αναμένεται να έχουν ανακοινωθεί και τα αποτελέσματα της ΔΕΗ για το 2017, που ίσως και να αποτελέσουν τη θρυαλλίδα για εξελίξεις στην κορυφή της πυραμίδας της εταιρίας.
Το βασικό εργαλείο στο οποίο έχουν συμφωνήσει οι δανειστές με την κυβέρνηση για να μειωθεί το μερίδιο της ΔΕΗ είναι οι δημοπρασίες, ΝΟΜΕ, η ποσότητα μάλιστα των οποίων θα αυξάνεται, όσο δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι.
Οι επιδόσεις του 2017, χρονιά κατά την οποία το μερίδιο της ΔΕΗ αυξήθηκε, κάθε άλλο παρά πείθουν για την αποτελεσματικότητα του ΝΟΜΕ. Βέβαια το 2017 ήταν και η χρονιά της πρώτης πλήρους εφαρμογής της χρέωσης προμήθειας, μίας χρέωσης υπέρ του Ειδικού Λογααριασμού ΑΠΕ, που επιβάρυνε όλους τους προμηθευτές και επικρίθηκε ότι περιόρισε την ευελιξία των παρόχων ηλεκτρισμού στη διαμόρφωση των τιμολογίων τους.
Για το 2018 έχουν προβλεφθεί αυξημένες ποσότητες ΝΟΜΕ, που ενδεχομένως να αυξηθούν περισσότερο, λόγω της μεγάλης απόκλισης των μεριδίων της ΔΕΗ από τους στόχους. Επίσης έχουν ληφθεί μέτρα από τη ΡΑΕ με στόχο να περιοριστούν οι εξαγωγές μέσω ΝΟΜΕ και η φθηνή ενέργεια να διοχετευτεί στην εσωτερική αγορά για να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός. Είναι αμφίβολο όμως αν και τα μέτρα αυτά θα πετύχουν τον στόχο.
Έτσι στις 1.126 MWh/h που είχαν αρχικά προγραμματιστεί να διατεθούν μέσω ΝΟΜΕ το 2018 έχουν ήδη προστεθεί 594 MWh/h για τις δυο πρώτες δημοπρασίες, ενώ τον Ιούνιο είναι πολύ πιθανόν η ΡΑΕ να αναπροσαρμόσει εκ νέου προς τα πάνω την ποσότητα που θα διατεθεί στις δύο επόμενες δημοπρασίες. Ας σημειωθεί ότι η πρώτη δημοπρασία ΝΟΜΕ για το 2018 έχει προγραμματιστεί για τις 7 Φεβρουαρίου και ο ΛΑΓΗΕ, στην εισήγηση που κατέθεσε στη δημόσια διαβούλευση, η οποία λήγει στις 24 Ιανουαρίου, προτείνει τη διάθεση 500 MWh/h, Στις 18 Απριλίου ακολουθεί η επόμενη δημοπρασία για 499 MWh/h.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι απώλειες της ΔΕΗ από τα ΝΟΜΕ το 2017 ήταν 30 εκατ. ευρώ και ακόμη και αν διπλασιαστούν το 2018 θεωρούνται διαχειρίσιμες.
Από την άλλη πλευρά, η δέσμευση για τα ΝΟΜΕ, με βάση το μνημόνιο, λήγει στο τέλος του 2019. Μέχρι τότε, μπορεί να έχουν πουληθεί οι 3 λιγνιτικοί σταθμοί της ΔΕΗ και η άδεια για την κατασκευή του τέταρτου σταθμού.
Αν η πώληση των λιγνιτικών μονάδων έχει ολοκληρωθεί θα είναι δύσκολο να επιβληθεί εκ νέου το μέτρο των ΝΟΜΕ στη ΔΕΗ. Το παζλ δυσκολεύει ακόμα περισσότερο αν στην εξίσωση προστεθούν τα μερίδια λιανικής, των οποίων η εξέλιξη δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα ακολουθήσει τους σχεδιασμούς.
Το πιθανότερο είναι ότι η κυβέρνηση και η διοίκηση της ΔΕΗ θα δεχθούν πιέσεις για αύξηση των τιμολογίων, που δύσκολα θα αποδεχθούν.