Κανονισμούς που θα αποτρέπουν την αναπαραγωγή στρεβλώσεων του παρελθόντος, ευνοώντας τον κυρίαρχο παίκτη στην αγορά ηλεκτρισμού, δηλαδή τη ΔΕΗ μέχρι να μειωθεί το μερίδιό της τουλάχιστον στα επίπεδα που έχουν συμφωνηθεί, ζητεί ο Σύνδεσμος των Ανεξάρτητων Ηλεκτροπαραγωγών (ΕΣΑΗ), μέσω της δημόσιας διαβούλευσης για τους κώδικες του target model, του ευρωπαϊκού μοντέλου- στόχου για την ενιαία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο ΕΣΑΗ υπογραμμίζει ότι στο σχεδιασμό της νέας αγοράς επιβάλλεται να ληφθούν υπ όψη οι δομικές αδυναμίες που υπάρχουν σήμερα με κορυφαίο το γεγονός ότι η ΔΕΗ συνεχίζει να κατέχει πολύ υψηλά μερίδια στη λιανική αγορά, περίπου το 84% και υψηλά μερίδια στην παραγωγή, γύρω στο 63% και στο πλαίσιο αυτό ζητεί:
- Τη θέσπιση μέγιστου ορίου στις ποσότητες προθεσμιακών προϊόντων και διμερών συμβολαίων που θα μπορεί να συνάπτει η ΔΕΗ (ως ποσοστό του συνολικού φορτίου των πελατών της ) ώστε να διατηρήσει η Προημερήσια Αγορά ικανή ρευστότητα και να μην δημιουργηθούν καταστάσεις, κατά τις οποίες συγκεκριμένες μονάδες, αν και ενδεχομένως ακριβότερες θα λειτουργούν κατά προτεραιότητα, μέσω της εκ των προτέρων κατανομής τους από τη δεσπόζουσα επιχείρηση για την εξυπηρέτηση των προθεσμιακών και διμερών συμβολαίων. Στην αρχική φάση λειτουργίας των νέων αγορών προτείνεται η θέσπιση μηδενικού ορίου συμμετοχής στην προθεσμιακή αγορά για τα διμερή συμβόλαια του δεσπόζοντα παίκτη και σταδιακή αύξηση του ποσοστού με βάση τη μείωση του μεριδίου αγοράς στη λιανική, καθώς και την αλλαγή της δομής της αγοράς. Αν στην παρούσα φάση αποφασιστεί η δυνατότητα συμμετοχής του δεσπόζοντος παίκτη στην προθεσμιακή αγορά και με τα διμερή συμβόλαια, το ποσοστό θα πρέπει να μην υπερβαίνει το 5-10% ώστε οι επιπτώσεις να είναι ελεγχόμενες και να αποφευχθούν μη αναστρέψιμες βλάβες στον ανταγωνισμό μέχρι να αξιολογηθούν επαρκώς οι συνέπειες αυτής της ρύθμισης κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης λειτουργίας των αγορών.
- Η συμμετοχή των παραγωγών στην Προημερήσια την Ενδοημερήσια αλλά και της αγορά Εξισορρόπησης θα πρέπει να γίνεται σε επίπεδο μονάδων και όχι σε επίπεδο χαρτοφυλακίου. Αυτό επιβάλλεται διότι στην ελληνική αγορά το πλήθος των συμμετεχόντων που κατέχουν μονάδες παραγωγής είναι μικρό και αφετέρου μόνο η ΔΕΗ διαθέτει μεγάλο και διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο μονάδων. Στην περίπτωση που η συμμετοχή των μονάδων παραγωγής στις αγορές γινόταν σε επίπεδο χαρτοφυλακίου η ΔΕΗ θα είχε μη αποδεκτό πλεονέκτημα έναντι των υπολοίπων συμμετεχόντων.
Σε ότι αφορά την Προθεσμιακή Αγορά ο ΕΣΑΗ θεωρεί ότι είναι προφανές πως η συμμετοχή θα πρέπει να γίνεται σε επίπεδο χαρτοφυλακίου και όχι σε επίπεδο μονάδων.
-Διατήρηση του κεντρικού προγραμματισμού και της κεντρικής κατανομής των μονάδων παραγωγής στην Αγορά Εξισορρόπησης, όχι μόνο εξ αιτίας της ίδιας της δομής της αγοράς αλλά και για την ασφάλεια του συστήματος
- Συνέχιση της απαγόρευσης της υποβολής προσφορών κάτω του ελάχιστου μεταβλητού κόστους τόσο στην Προημερήσια όσο και στην Ενδοημερήσια Αγορά για όσο διάστημα η ΔΕΗ κατέχει υπερδεσπόζουσα θέση στην αγορά.
- Συνυπολογισμός του κόστους σβέσης των μονάδων στην αγορά εξισορρόπησης. Ο σχεδιαζόμενος κανονισμός προβλέπεται ότι το κόστος σβέσης των μονάδων δεν λαμβάνεται υπόψη κατά τη διαδικασία του Ενοποιημένου Προγραμματισμού και ότι δεν αποζημιώνονται οι παραγωγοί σε περίπτωση σβέσης μιας μονάδας μετά από εντολή κατανομής του ΑΔΜΗΕ. Ο ΕΣΑΗ υποστηρίζει ότι η πρόβλεψη αυτή θα ήταν κατανοητή για αγορές με αποκεντρωμένο προγραμματισμό και κατανομή, όμως στην ελληνική αγορά αναμένεται να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα ειδικά στις μονάδες που επιλέγουν έναν ευέλικτο τρόπο λειτουργίας και δεν παραμένουν συνεχώς συγχρονισμένες στο σύστημα ανεξαρτήτως της ζήτησης που υπάρχει.
- Δημιουργία επικουρικής υπηρεσίας για βραχυπρόθεσμη διαθεσιμότητα ευελιξίας (flexible ramping capacity). Ο ΕΣΑΗ επισημαίνει ότι το σχέδιο δεν περιέχει πρόβλεψη για τη δημιουργία της υπηρεσίας αυτής, η οποία επιβάλλεται λόγω της πολύ μεγάλης διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό προτείνει να δημιουργηθεί και να ενταχθεί στη λειτουργία της αγοράς επικουρικών υπηρεσιών.
- Η κάλυψη του κόστους των απωλειών του συστήματος μεταφοράς να περιληφθεί στη χρέωση της χρήσης συστήματος, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή πρακτική και όχι να γίνεται μέσω των προμηθευτών στον Λογαριασμό Προσαυξήσεων, όπως προβλέπει το προτεινόμενο σχέδιο του Κώδικα για την Αγορά Εξισορρόπησης.