«Απαγορευτικό» έβγαλε η ΑΑΔΕ στην φάμπρικα της αθρόας εισαγωγής συναλλάγματος από τους εφοπλιστές, χωρίς τα νόμιμα παραστατικά, γεγονός που εγείρει υποψίες για τεράστια έκτασης φοροδιαφυγή. Σύμφωνα με εγκύκλιο του επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) κ. Γ. Πιτσιλή, οι εφορίες καλούνται να προχωρήσουν σε εξονυχιστικό έλεγχο στο εισερχόμενο ναυτιλιακό συνάλλαγμα, που, είτε με τη μορφή μερισμάτων, είτε με τη μορφή δωρεών που επικαλούνται τα φυσικά πρόσωπα, δηλαδή οι μέτοχοι και οι ιδιοκτήτες των ναυτιλιακών εταιρειών , προκειμένου να καλύψουν δαπάνες και τεκμήρια ύψους πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Όπως διαπιστώνει η φορολογική αρχή, πολλοί είναι εκείνοι που δηλώνουν μεγάλο ύψος μερισμάτων από ναυτιλιακές εταιρείες, χωρίς ωστόσο να συνοδεύονται από τα απαραίτητα παραστατικά για να τα δικαιολογήσουν.
Για τη δικαιολόγηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης καθώς και για τη δικαιολόγηση των αντικειμενικών δαπανών και υπηρεσιών, αλλά και των δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, οι φορολογούμενοι, κάτοικοι Ελλάδας, που αποκτούν μερίσματα που καταβάλλονται από ελληνικές ή αλλοδαπές πλοιοκτήτριες εταιρείες με ελληνική ή ξένη σημαία ή εταιρείες χαρτοφυλακίου (holding companies) που κατέχουν άμεσα ή έμμεσα τις μετοχές ή μερίδια των πλοιοκτητριών εταιρειών, υποβάλλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος, ή υπόκεινται στους κατά καιρούς ελέγχους της φορολογίας εισοδήματος. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα ισχύοντα, τα ποσά από την εισαγωγή συναλλάγματος επιτρέπεται να καταβάλλονται σε νομικά πρόσωπα συμφερόντων του δικαιούχου. Όταν το μέρισμα καταβάλλεται μέσω της διαχειρίστριας εταιρείας, η εισαγωγή των χρηματικών κεφαλαίων πιστοποιείται με το αντίγραφο της μοναδικής βεβαίωσης εισαγωγής στο όνομα της διαχειρίστριας εταιρείας, η δε καταβολή του μερίσματος στον δικαιούχο μέτοχο αποδεικνύεται με πίστωση του τραπεζικού λογαριασμού, είτε του ίδιου του δικαιούχου, είτε κάποιου νομικού προσώπου συμφερόντων του ή με οποιοδήποτε τραπεζικό παραστατικό (επιταγή ή έμβασμα). Αξίζει να σημειωθεί ότι το βάρος της απόδειξης της σχέσης του δικαιούχου – φυσικού προσώπου με το νομικό πρόσωπο φέρει αποκλειστικά ο δικαιούχος και όχι η φορολογική αρχή, είτε με υπεύθυνη δήλωσή του είτε με βεβαίωση του νομικού προσώπου που λαμβάνει το μέρισμα.
Στην βεβαίωση λήψης του μερίσματος, που εκδίδει η διαχειρίστρια εταιρεία στην Ελλάδα, αναγράφονται τα στοιχεία του φορολογούμενου ως μετόχου της πλοιοκτήτριας εταιρείας ή της εταιρείας χαρτοφυλακίου, ανάλογα με την περίπτωση, το καταβληθέν σε αυτόν μέρισμα, το όνομα του πλοίου (αριθμός και λιμένας νηολόγησης, αριθμ. ΙΜΟ) και η επωνυμία και έδρα της πλοιοκτήτριας εταιρείας. Σε αυτήν την περίπτωση, η βεβαίωση της λήψης του μερίσματος που εκδίδει η διαχειρίστρια, αντικαθιστά την βεβαίωση της πλοιοκτήτριας εταιρείας ή της εταιρείας χαρτοφυλακίου.
Σημειώνεται ότι ο φορολογικός νόμος δίνει το δικαίωμα στον φορολογούμενο που προκύπτουν διαφορές μεταξύ τεκμαρτού προσδιοριζόμενου εισποδήματος (αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης ή τεκμήρια διαβίωσης) και τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων να καλύπτει αυτή τη διαφορά μεταξύ πραγματικού και πλασματικού εισοδήματος με χρηματικά ποσά τα οποία ωστόσο θα πρέπει να συνοδεύονται από νόμιμα παραστατικά. Παρά ταύτα οι φορολογικές αρχές τα τελευταία χρόνια βρέθηκαν αντιμέτωπες με πολλές τέτοιες περιπτώσεις φυσικών προσώπων που επικαλούνταν μερίσματα από αλλοδαπές ή ελληνικές πλοικτήτριες εταιρείες με ξένη ή ελληνική σημαία να μην διαθέτουν τα νόμιμα παραστατικά και να τα χρησιμοποιούν ως όχημα για φοροαπαλλαγές και κάλυψη συστημσατικής φοροδιαφυγής.
Παίρνεις μέρισμα; Απόδειξη
Από εδώ και στο εξής, σύμφωνα με την εγκύκλιο Πιτσιλή, για σκοπούς φορολογίας εισοδήματος, προκειμένου ο φορολογούμενος (φυσικό πρόσωπο) να δικαιολογήσει αντικειμενική δαπάνη (τεκμήρια διαβίωσης) ή δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, με μερίσματα που λαμβάνει από πλοιοκτήτριες εταιρείες, είτε απευθείας από αυτές, είτε μέσω διαχειρίστριας εταιρείας, είναι απαραίτητο να προσκομίζει στη Δ.Ο.Υ. τα απαραίτητα δικαιολογητικά, μεταξύ των οποίων και αντίγραφο της μοναδικής βεβαίωσης εισαγωγής συναλλάγματος και μόνο για το ποσό που θέλει να καλύψει. Επίσης, στην περίπτωση που τα εισαχθέντα μερίσματα αλλοδαπής πλοιοκτήτριας εταιρείας καταβάλλονται σε νομικό πρόσωπο συμφερόντων του δικαιούχου, ο φορολογούμενος, δικαιούχος, φέρει το βάρος απόδειξης της σχέσης αυτής. Το ποσό των μερισμάτων αποτελεί εισόδημα του φυσικού προσώπου και δηλώνεται στην ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
Ειδική αναφορά γίνεται και για τις δωρεές που εμβάζονται στους λογαριασμούς των εφοπλιστών ή των μετόχων σε εφοπλιστικές εταιρείες, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν αντιμετωπίζονται ως εισόδημα ή όχι. Στο σημείο αυτό, ο κ. Πιτσιλής εφιστά την προσοχή στις φορολογικές αρχές, η απόδειξη μιας τέτοιας έννομης σχέσης (δωρεάς) καθώς και η συνδρομή των πραγματικών περιστατικών, που είναι κρίσιμα για τον προσδιορισμό του ποσού που συνιστά άτυπη δωρεά, εναπόκεινται στην αρμοδιότητα των ελεγκτικών φορολογικών αρχών και θα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένα αποδεικτικά στοιχεία και με ενδελεχή εκτίμηση κάθε φορά των συγκεκριμένων πραγματικώνπεριστατικών.
Πηγές της ΑΑΔΕ εκτιμούν ότι θα πιαστούν στην «απόχη» της μεγάλα ψάρια, αν λάβει κανείς υπόψη ότι το ναυτιλιακό συναλλάγμα που εισέρρευσε στη χώρα μόνο για το 9μηνο του 20128 υπερβαίνει τα 12 δισ. ευρώ, ενώ τα τελευταία δέκα χρόνια ξεπερνά τα 120 δισ. ευρώ.