Στα 400 εκατ. ευρώ ετησίως επί 10 χρόνια εκτιμούν οι μεγάλες βιομηχανίες το επιπλέον κόστος για την αγορά ηλεκτρισμού από την εφαρμογή του προτεινόμενου Μόνιμου Μηχανισμού Επάρκειας Ισχύος και ζητούν να παραταθεί η διακοψιμότητα, επισημαίνοντας ότι το σχέδιο δεν δίνει την απαιτούμενη έμφαση στο σκέλος της Ζήτησης, σε βαθμό μάλιστα που ξεφεύγει του πνεύματος των Κατευθυντηρίων Γραμμών της ΕΕ.
Πρόκειται για τις βασικές θέσεις που διατυπώνει η ΕΒΙΚΕΝ, η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας σε επιστολή της προς τον υπουργό Περιβάλλοντος- Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη, με κοινοποίηση στον αναπληρωτή υπουργό Βιομηχανίας Στέργιο Πιτσιόρλα και τον πρόεδρο της ΡΑΕ Νίκο Μπουλαξή, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για τον Μόνιμο Μηχανισμό, ο οποίος θα περιλαμβάνει και τα περίφημα “λιγνιτικά ΑΔΙ”.
“ Ο μηχανισμός δεν απαντά στα πραγματικά προβλήματα και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η αγορά” αναφέρει το κείμενο της ΕΒΙΚΕΝ, τονίζοντας ότι πριν προκριθεί ένας μηχανισμός που “θα δεσμεύει την αγορά με ένα τόσο μεγάλο κόστος της τάξης των 400 εκατ. ευρώ ετησίως και για τόσο μεγάλη χρονική διάρκεια (10 έτη)” θα έπρεπε να υπάρξει σχετική τεκμηρίωση για την αναγκαιότητά του και σαφής περιγραφή του προβλήματος , αλλά και των εναλλακτικών λύσεων.
Ας σημειωθεί ότι ο εν λόγω μηχανισμός αποτελεί ένα σύστημα αμοιβής των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων ανεξαρτήτως τεχνολογίας για την ισχύ που διαθέτουν.
Η ΕΒΙΚΕΝ προειδοποιεί ότι η αύξηση του κόστους ηλεκτρισμού στην προμήθεια θα δυσχεράνει το άνοιγμα της αγοράς, που αποτελεί δέσμευση της χώρας.
Τονίζει δε, ότι πρέπει μέσα στο 2019 να λειτουργήσουν οι νέες αγορές ηλεκτρισμού και ιδιαίτερα η αγορά εξισορρόπησης, η οποία θα λύσει το πρόβλημα της μη ανάκτησης του σταθερού κόστους των μονάδων παραγωγής από την αγορά, μέσω της αμοιβής των υπηρεσιών εφεδρείας. Στο σημείο αυτό πάντως η ΕΒΙΚΕΝ, επικαλούμενη την ευρωπαϊκή εμπειρία, μιλά για αύξηση του κόστους προμήθειας.
“Το προφανές θα ήταν να αξιολογήσουμε την αγορά υπό τη νέα της δομή, πριν προκρίνουμε την έγκριση ενός μόνιμου μηχανισμού επάρκειας ισχύος δεκαετούς διάρκειας, που θα αυξήσει σημαντικά το κόστος προμήθειας στην αγορά ” αναφέρει η επιστολή.
Υποστηρίζει ότι το σχέδιο που έθεσε προς διαβούλευση το ΥΠΕΝ έρχεται σε αντίθεση με τη γενική προσέγγιση της Κομισιόν, όπως αυτή αποτυπώνεται στους ήδη εγκεκριμένους ανάλογους μηχανισμούς άλλων χωρών, ιδιαίτερα όσον αφορά στο σκέλος της Ζήτησης.
Για παράδειγμα η Γερμανία εφαρμόζει μηχανισμό διασφάλισης εφεδρικής ισχύος και όχι επάρκειας ισχύος με διαφοροποιημένους όρους συμμετοχής της ζήτησης, ώστε να διασφαλίζεται η ισότιμη και ανταγωνιστική συμμετοχή της, παράλληλα με τον ισχύοντα μηχανισμό διακοψιμότητας (ΑBLAV). Στο Βέλγιο λειτουργεί μηχανισμός στρατηγικής εφεδρείας, με δύο διαφορετικά προϊόντα και ειδικές απαιτήσεις διαθεσιμότητας, ώστε να επιτρέπει τον απ’ ευθείας ανταγωνισμό μεταξύ παραγωγών και ζήτησης.
Η ΕΒΙΚΕΝ θεωρεί ότι ο υπό διαβούλευση μηχανισμός δεν είναι συμβατός με τις Κατευθυντήριες Γραμμές της Ευρωπαικής Επιτροπής για τις κρατικές ενισχύσεις και με την τελική έκθεση της Κομισιόν για τους μηχανισμούς επάρκειας ισχύος, καθώς αποτυγχάνει να προσφέρει επαρκή ενθάρρυνση στη Ζήτηση και να διασφαλίζει την ισότιμη συμμετοχή της σε σχέση με τους άλλους παραγωγούς. Στο πλαίσιο αυτό, η Ενωση επικαλείται την παρ. 220 των Κατευθυντηρίων Αρχών, σύμφωνα με την οποία “τα κράτη- μέλη θα πρέπει πρωτίστως να έχουν εξετάσει όλες τις πιθανές εναλλακτικές λύσεις, όπως η διαχείριση της ζήτησης, οι οποίες μπορούν να εξασφαλίσουν επάρκεια ισχύος στο σύστημα χωρίς να επιδρούν αρνητικά στην επίτευξη του στόχου της κατάργησης των επιδοτήσεων σε τομείς μη φιλικούς προς το περιβάλλον ή που ενέχουν σημαντική επιβάρυνση για τον καταναλωτή.
Στον προτεινόμενο μηχανισμό “απουσιάζει η επιβεβλημένη, κατά την άποψή μας, προσέγγιση των ειδικών όρων συμμετοχής της ζήτησης, καθώς η Ζήτηση είναι επιλέξιμη να συμμετάσχει υπό τους ίδιους όρους με τους άλλους παραγωγούς που προσφέρουν εφεδρική ισχύ” αναφέρει η ΕΒΙΚΕΝ. Τονίζει ακόμα ότι, ο υπό διαβούλευση μηχανισμός δεν λαμβάνει υπόψη ότι κύρια δραστηριότητα της Ζήτησης ηλεκτρισμού είναι να παράγει προϊόντα και στο πλαίσιο αυτό δεν μπορεί να αναλαμβάνει ρίσκα όπως η διακοπή του φορτίου της σε εικοσιτετράωρη συνεχή βάση ή και επιβαρύνσεων όπως το pay back obligation.
Στην ουσία ο προτεινόμενος μηχανισμός αποκλείει τη συμμετοχή ευέλικτων φορτίων ζήτησης, που δεν έχουν περιορισμό στη διάρκεια διακοπής. Εξαντλείται στα φορτία βασικού φορτίου, η συμμετοχή των οποίων θα είναι πολύ περιορισμένη ως προς την διάρκεια διακοπής.
Το συμπέρασμα είναι ότι ο υπό διαβούλευση μηχανισμός καθιστά ανέφικτη στην πράξη τη συμμετοχή της Ζήτησης υπό τις παρούσες συνθήκες της αγοράς, καθώς δεν δίνει κανένα ουσιαστικό κίνητρο, υποστηρίζει η ΕΒΙΚΕΝ και καταλήγει ότι πρέπει άμεσα και παράλληλα με την υπό διαβούλευση πρόταση να υποβληθεί στην Κομισιόν αίτημα για παράταση του μηχανισμού της διακοψιμότητας, οποίος είναι ο μόνος μηχανισμός στην πράξη, που διασφαλίζει ισότιμη συμμετοχή της ζήτησης στην αγορά μέχρι να ολοκληρωθεί η σύζευξη με τις γειτονικές αγορές ηλεκτρισμού και να διαμορφωθούν οι ώριμες συνθήκες που θα επιτρέψουν την ισότιμη συμμετοχή της Ζήτησης.
