Η καταβολή της “13ης σύνταξης” αφορά όσους λαμβάνουν κύρια σύνταξη την 1η Μαΐου κάθε έτους όσο και όσους δικαιώνονται την καταβολή κύριας σύνταξης με ημερομηνία έναρξης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος που ανατρέχει στην ως άνω ημερομηνία. Επίσης, η 13η σύνταξη καταβάλλεται στους δικαιούχους επιδομάτων σύνταξης με αιτία την αναπηρία και στους ανασφάλιστους υπερήλικες.
Βάση υπολογισμού αποτελεί το ποσό της ακαθάριστης μηνιαίας κύριας σύνταξης ή του ακαθάριστου ποσού που χορηγείται από τον ΟΠΕΚΑ κάθε Μάιο του έτους χορήγησής της, ενώ ειδικά στην περίπτωση που το ίδιο πρόσωπο δικαιούται περισσότερες από μία κύριες συντάξεις ή/και επίδομα σύνταξης με αιτία την αναπηρία, το ποσό της 13ης σύνταξης υπολογίζεται επί του αθροίσματος τους.
Περαιτέρω, ορίζεται ότι η 13η σύνταξη δεν κατάσχεται στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, δεν συμψηφίζεται με χρέη προς το Δημόσιο εν γένει, τα ασφαλιστικά ταμεία και τα πιστωτικά ιδρύματα, υπόκειται στις κατά νόμο προβλεπόμενες κρατήσεις και καταβάλλεται εντός του μηνός Μάιου κάθε έτους.
Τέλος, δίνεται η δυνατότητα έκδοσης κοινής απόφασης των Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών, με την οποία θα μπορούν να αυξάνονται τα ποσοστά υπολογισμού της 13ης σύνταξης, να ανακαθορίζεται ο χρόνος καταβολής της και να ρυθμίζεται κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
Το ποσό της παροχής καθορίζεται ανάλογα με το ποσό της ακαθάριστης μηνιαίας κύριας σύνταξης ή του ακαθάριστου ποσού που χορηγείται από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ως εξής:
α) Για ποσό έως και 500,00 ευρώ, σε ποσοστό 100%.
β) Για ποσό από 500,01 έως και 600,00 ευρώ, σε ποσοστό 70%.
γ) Για ποσό από 600,01 έως και 1000,00 ευρώ, σε ποσοστό 50%.
δ) Για ποσό από 1.000,01 ευρώ και άνω, σε ποσοστό 30%.
Αν το ίδιο πρόσωπο δικαιούται περισσότερες από μία κύριες συντάξεις, ή και επίδομα σύνταξης με αιτία την αναπηρία το ποσό της 13ης σύνταξης καθορίζεται με βάση το άθροισμά τους.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, μετά τον Αύγουστο του 2018, η χώρα βρίσκεται σε μία νέα εποχή με άλλες δημοσιονομικές δυνατότητες και ευρέα περιθώρια οικονομικής και πολιτικής ελευθερίας. Έτσι, η καταβολή της 13ης σύνταξης θεσμοθετείται “ως μόνιμο μέτρο με σκοπό την ενίσχυση και την επαύξηση των εισοδημάτων των συνταξιούχων, των δικαιούχων επιδομάτων σύνταξης με αιτία την αναπηρία και των ανασφάλιστων υπερηλίκων”.
Το καθαρό κόστος ανέρχεται σε 830 εκατ. ευρώ.
O μειωμένος ΦΠΑ
Από τις 20 Μαίου θα εφαρμοστεί ο χαμηλότερος συντελεστής ΦΠΑ σε σειρά προϊόντων. Με την τροπολογία που κατατέθηκε μετατάσσονται σε χαμηλότερο συντελεστή Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), διάφορα αγαθά και υπηρεσίες.
Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, μετατάσσονται σε μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. (13%) από 24% που ισχύει σήμερα:
α) είδη λαδιών, παρασκευάσματα κρεάτων και ψαριών, κακάο, ζύμες, αλάτι, ξύδια κ λπ.,
β) η παροχή υπηρεσιών από οικοτροφεία, δομές για άτομα με ειδικές ανάγκες και δομές που παρέχουν κατάλυμα σε άτομα με νοητική υστέρηση, ψυχικές διαταραχές και χρήση ουσιών,
γ) η εκμετάλλευση καφενείων, καφετεριών, ζαχαροπλαστείων, εστιατορίων, ψητοπωλείων, οινομαγειρείων και λοιπών συναφών προς αυτές επιχειρήσεων, πλην των κέντρων διασκέδασης, με εξαίρεση τη διάθεση αλκοολούχων και μη αλκοολούχων ποτών, χυμών και ροφημάτων.
Επίσης, μειώνεται από δεκατρία τοις εκατό (13%) που είναι σήμερα σε έξι τοις εκατό (6%): ο συντελεστής του φόρου για την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο.
Τα ανωτέρω ισχύουν από 20.5.2019.
Από τις προτεινόμενες διατάξεις επέρχεται ετήσια απώλεια των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού. Για το έτος 2019 (σε επτάμηνη βάση) και για το έτος 2020 αναμένεται να ανέλθει στο ποσό των 441 εκατ. ευρώ περίπου και 667 εκατ. ευρώ περίπου, αντίστοιχα.