Aνάμεσα στις ελάχιστες πετρελαικές εταιρίες- μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού- που κατάφεραν μία πετυχημένη έκδοση μετοχών και εισαγωγή σε Χρηματιστήριο τα τελευταία χρόνια κατατάσσει το Reuters την Energean Oil and Gas, σε άρθρο του για την απροθυμία της διεθνούς αγοράς να συμμετέχει σε IPO (δημόσια προσφορά) για μετοχές ευρωπαϊκών εταιριών πετρελαίου και αερίου.
Οπως επισημαίνει το άρθρο η Energean ήταν μία εκ των ελάχιστων πετρελαϊκών εταιριών που κατάφεραν την εισαγωγή των μετοχών τους στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου τα τελευταία χρόνια, ποντάροντας στην παραγωγή φυσικού αερίου από ισραηλινά κοιτάσματα και στις μακροπρόθεσμες συμβάσεις πώλησης του αερίου. Η τιμή της μετοχής της Energean έχει κερδίσει πάνω από 90% από τότε που εισήχθη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, τον περασμένο χρόνο.
Η περίπτωσή της όμως φαίνεται να αποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα, καθώς σε αντίθεση με ότι συνέβαινε στο παρελθόν οι επενδυτές σήμερα εμφανίζονται πολλοί επιφυλακτικοί στις νέες εκδόσεις μετοχών από πετρελαικές εταιρίες, θέτοντας το ερώτημα ποιός θα είναι ο ρόλος της εταιρίας αυτής στην νέα οικονομία χαμηλού άνθρακα, όπως διαμορφώνεται μετά τη συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα.
Ετσι, ενώ αρκετές ευρωπαϊκές εταιρίες του κλάδου περιμένουν στo “pipeline” για να εισέλθουν στο Χρηματιστήριο ή να εκδώσουν νέες μετοχές βρίσκουν “κλειστές” ή πολύ επιφυλακτικές της αγορές, λόγω της πτώσης των διεθνών τιμών του πετρελαίου και της τάσης για απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα.
Εταιρίες όπως, η Okea της Νορβηγίας και οι βρετανικές Neptune, Chrysaor, Siccar Point και η Spirit Energy, είτε προετοιμάζονται ενεργά, είτε αναμένεται να σχεδιάσουν μια δημόσια προσφορά στο προσεχές μέλλον. Στην ίδια κατηγορία βρίσκεται και η γερμανο-ρωσική Wintershall Dea, η οποία πρόσφατα συγχωνεύτηκεμε την ισραηλινή Ithaca Energy.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της εταιρείας παροχής συμβουλών στον τομέα της Ενέργειας Wood Mackenzie, εταιρίες πετρελαίου και φυσικού αερίου συνολικής αξίας περίπου 41 δισεκατομμυρίων δολαρίων θεωρούνται ως υποψήφιες για IPO , μέσα στα επόμενα χρόνια,
Ιστορικά, οι τιμές των μετοχών των εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου ανεβαίνουν μετά από κατάρρευση των διεθνών τιμών του αργού, καθώς οι επενδυτές στοιχηματίζουν στην ανάκαμψη των τιμών.
Αυτή τη φορά όμως η κατάσταση είναι διαφορετική. Η άνοδοςτων διεθνών τιμών που ακολούθησε την κατάρρευση του 2014, τη χειρότερη εδώ και δεκαετίες, ήταν αργή και καθόλου ομαλή, εν μέσω της αυξανόμενης παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ και της ευρύτερης αβεβαιότητας σχετικά με τη μακροπρόθεσμη ζήτηση πετρελαίου, καθώς μεγάλες οικονομίες μεταβαίνουν σε καθαρότερες μορφές ενέργειας.
«Οι δημόσιες εγγραφές τείνουν να γίνονται όταν οι αγορές είναι ζεστές και οι αποτιμήσεις είναι υψηλές - αυτό δεν ισχύει για τον τομέα της ενέργειας σήμερα», δήλωσε στο Reuters ο Bertrand Born, διαχειριστής χαρτοφυλακίου για παγκόσμιες μετοχές στο γερμανικό διαχειριστή κεφαλαίων DWS.
“Mία ανοδική τάση της τιμής του πετρελαίου δεν είναι αρκετή πια. Πρέπει να προσφέρετε στους επενδυτές τουλάχιστον μερική, αν όχι ολοκληρωμένη, ασφάλεια απόδοσης της επένδυσής τους, ανεξάρτητα από τις χρηματιστηριακές τιμές του προιόντος ", τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της Energean Μάθιος Ρήγας."Δεν αρκεί να λέει κάποιος ότι έχει αυτόν τον εκπληκτικό γεωλόγο ή τη γνώση για ένα πιθανό κοίτασμα…. Οταν μία ενεργειακή εταιρία συνεχίζει να επενδύει μόνον στο πετρέλαιο, αυτό σήμερα, από της σκοπιά Περιβάλλον-Κοινωνία-Διακυβέρνηση, είναι αυτοκτονικό.”κατέληξε ο κ. Ρήγας .
Ενδεικτικό των δύσκολων συνθηκών που αντιμετωπίζουν πια οι πετρελαϊκές εταιρίες είναι ότι η νορβηγική Okea μείωσε την τιμή προσφοράς ανά μετοχή στη δημόσια προσφορά που είχε ανακοινώσει και αποφάσισε να καθυστερήσει την εισαγωγή στο χρηματιστήριο του Όσλο.
Ο Sam Laidlaw, εκτελεστικός πρόεδρος της πετρελαϊκής Neptune, στην οποία μετέχουν τα funds Carlyle Group και CVC Capital Partners, δήλωσε ότι δεν τον πιέζει ο χρόνος για το IPO.
Πολλές από τις εταιρίες που είναι υποψήφιες για IPO, συμπεριλαμβανομένης και της Neptune, ουσιαστικά στήθηκαν μετά το πετρελαϊκό κραχ του 2014, από ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια που επιδίωξαν να αγοράσουν φθηνά και να πουλήσουν υψηλά όταν θα ανέκαμπτε η τιμή του πετρελαίου.
Αλλά σχεδόν πέντε χρόνια μετά, ούτε οι τιμές του αργού επέστρεψαν στα επίπεδα προ της πτώσης του 2014 αλλά ούτε και οι δυσκολίες έχουν παρέλθει για τον κλάδο.
Το πρώτο τρίμηνο του 2019, οι ευρωπαϊκές δημόσιες εγγραφές υποχώρησαν στο χαμηλότερο επίπεδο από την εποχή της οικονομικής κρίσης του 2008, καθώς η αβεβαιότητα σχετικά με την Brexit και η εμπορική διαμάχη ΗΠΑ-Κίνας περιόρισαν ακόμα περισσότερο το ενδιαφέρον.
Για να πετύχουν οι εταιρείες θα πρέπει να προσφέρουν στους επενδυτές κάτι το μοναδικό, λέει ο Jon Clark, εκ των υψηλά ιστάμενων στελεχών της EY, εκτιμώντας ότι “το ευρωπαϊκό τοπίο για τα IPO πετρελαίου και φυσικού αερίου μοιάζει να μετατοπίζεται από την πείνα στη νηστεία και γι’αυτό οι πιθανοί υποψήφιοι θα πρέπει να σκεφτούν πώς θα τοποθετηθούν καλύτερα”
Πέρα από τις αποδόσεις, τα περιβαλλοντικά, τα κοινωνικά αλλά και τα ζητήματα, που σχετίζονται με τη διακυβέρνησηδημιουργούν μία ολοένα και πιο έντονη ανησυχία για τους διαχειριστές κεφαλαίων και τους πελάτες τους.
Σε αντίθεση με οποιαδήποτε άλλη εποχή, οι επενδυτές είναι πιθανό να αμφισβητήσουν το ρόλο μίας πετρελαϊκής εταιρίας κατά τη μετάβαση στην οικονομία χαμηλότερου άνθρακα.
"Το κλίμα στην αγορά δεν είναι πια τόσο θετικό όσο ήταν κάποτε για τις επενδύσεις σε περιουσιακά στοιχεία, που σχετίζονται με το πετρέλαιο και τοφυσικό αέριο ... Κινούμαστε προς μια οικονομία χαμηλότερου άνθρακα", δήλωσε ο Les Thomas, διευθύνων σύμβουλος της Ithaca, του ισραηλινού ομίλου Delek.