Σε ζήτημα αιχμής για την Ελλάδα αναδεικνύεται η Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων, περιλαμβανομένης της αναβάθμισης οικιών. Με έμφαση στον περιορισμό της σπατάλης πόρων αλλά και στην μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, βρίσκεται σε εξέλιξη ο Β’ Κύκλος του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον II», το οποίο θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020.

Τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Οικονομίας προωθούν με ταχείς ρυθμούς τη νέα φάση του προγράμματος το οποίο φορά στο σύνολο των 13 Περιφερειών της χώρας, με δημόσια δαπάνη 275,01 εκ. € (η συνολική δημόσια δαπάνη του προγράμματος ανέρχεται σε 778,01 εκ. €).

Μόλις χθες, δημοσιοποιήθηκαν στοιχεία για τη β΄φάση και ανακοινώθηκε η ενεργοποίηση της πλατφόρμας για το “Εξοικονόμηση ΙΙ” που θα «ανοίξει» στις 15 Ιουλίου για αιτήσεις ένταξης. Μετά και την πρόσφατη έκδοση του Οδηγού Εφαρμογής του Προγράμματος, αναρτήθηκε την Παρασκευή (28.6.2019) στη Διαύγεια έγγραφο (ΑΔΑ: 9ΘΛΛ4653Π8-ΟΥΗ) στο οποίο αποτυπώνονται αναλυτικά όλα όσα πρέπει να γνωρίζει κάποιος για τον Β΄Κύκλο του προγράμματος. Το Documento παρουσιάζει δέκα ερωτήσεις και απαντήσεις για το «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον II»:

1. Ποιες κατοικίες είναι επιλέξιμες;

Επιλέξιμη κατοικία είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα. Επισημαίνεται ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες του κτηρίου που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτηρίου).

Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

-Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του προσώπου που τη χρησιμοποιεί.

- Υφίσταται νόμιμα. Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης της κατοικίας δε διαθέτει οικοδομική άδεια ή αυτή δεν ανταποκρίνεται στην τρέχουσα κατάσταση της κατοικίας, θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει ότι η εν λόγω κατοικία υφίσταται νόμιμα.

- Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), το οποίο έχει εκδοθεί μετά την 26.11.2017, σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ.

-Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.

2. Πώς νοείται η χρήση κύριας κατοικίας;

Απ.: Η κύρια κατοικία δηλώνεται στη φορολογική δήλωση (Έντυπο Ε1). Εάν το ακίνητο χρησιμοποιείται για εκμετάλλευση ή δωρεάν παραχώρηση και άρα δεν δηλώνεται ως κατοικία από τον αιτούντα, η χρήση του ως κύρια κατοικία προκύπτει από το έντυπο Ε1 του χρήστη της κατοικίας. Η ενοικίαση/παραχώρηση προκύπτει από το έντυπο Ε2 του αιτούντα.

3. Η αμοιβή ποιου είδους μελετών και εγκρίσεων καλύπτεται από το Πρόγραμμα;

Απ.: Από το Πρόγραμμα καλύπτεται η αμοιβή για τυχόν εκδόσεις αδειών/εγκρίσεων ή εκπόνησης μελετών (στα πλαίσια έκδοσης αδειών/εγκρίσεων) που απαιτούνται από την κείμενη νομοθεσία για την υλοποίηση παρεμβάσεων, όπως για παράδειγμα η έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, αρχιτεκτονική μελέτη (όταν απαιτείται έγκριση Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, π.χ. για διατηρητέα κτίρια και παραδοσιακούς οικισμούς), εκπόνηση Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης (όταν το έργο αφορά σε ριζική ανακαίνιση), μελέτη εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου, μέχρι ποσού 248 €, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. Σε περίπτωση πολυκατοικίας η αμοιβή για τις μελέτες αυτές ορίζεται μέχρι του ποσού των 248 € συν 62 € για κάθε επιπλέον του πρώτου διαμερίσματος, με μέγιστο συνολικό ποσό 620 €, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.

4. Ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα και ποιες οι επιδοτήσεις;

Απ.: Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρους κυριότητας/επικαρπίας/ψιλής κυριότητας) σε επιλέξιμη κατοικία ενεργειακής κατηγορίας Δ και κάτω, και πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια των παρακάτω κατηγοριών:

Κατηγορία 1

Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων δεν ξεπερνά τις 10.000 € ή τις 20.000€ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 60% επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 70%.

Δηλαδή ένας πολίτης με τρία εξαρτώμενα τέκνα, για επιλέξιμο προϋπολογισμό 10.000€ θα λάβει επιχορήγηση 7.000€ και, εφόσον το επιθυμεί, άτοκο δάνειο 3.000 €.

Κατηγορία 2

Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 10.000 και 15.000 € ή 20.000 και 25.000€ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 50% επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 70%. Δηλαδή ένας πολίτης με τρία εξαρτώμενα τέκνα, για επιλέξιμο προϋπολογισμό 10.000€ θα λάβει επιχορήγηση 6.500 € και, εφόσον το επιθυμεί, άτοκο δάνειο 3.500 €.

Κατηγορία 3

Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 15.000 και 20.000 € ή 25.000 και 30.000€ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 40% του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 70%.

Κατηγορία 4

Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 20.000 και 25.000 ή 30.000 και 35.000 € αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 35% του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 70%.

Κατηγορία 5

Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 25.000 και 30.000 € ή 35.000 και 40.000 € αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 30% του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 50%.

Κατηγορία 6

Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 30.000 και 35.000 € ή 40.000 και 45.000 € αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 25% του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 50%.

Κατηγορία 7

Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων είναι μεγαλύτερο των 35.000 και 45.000 € αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή δεν χορηγείται επιχορήγηση αλλά δάνειο στο 100% του επιλέξιμου προϋπολογισμού και επιδότηση επιτοκίου (άτοκο δάνειο). Δεν είναι δυνατή η υπαγωγή στην 7η κατηγορία χωρίς την επιλογή δανείου.

5. Πόσες αιτήσεις μπορεί να υποβάλει ο κάθε ενδιαφερόμενος;

Απ.: Κάθε Ωφελούμενος μπορεί να υποβάλει μόνο μια αίτηση. Επιτρέπεται η υποβολή αιτήσεων για περισσότερες ιδιοκτησίες από το ίδιο πρόσωπο, εάν οι επιπλέον της μιας αίτησης αποτελούν μέρος αίτησης / αιτήσεων που αφορά σε πολυκατοικία. Για παράδειγμα, ένας ωφελούμενος μπορεί να υποβάλει μία αίτηση για μια μονοκατοικία και 4 αιτήσεις ως μέρος αιτήσεων που αφορούν σε 4 διαφορετικές πολυκατοικίες. Επίσης, για κάθε επιλέξιμη κατοικία πρέπει να υποβληθεί μία μόνο αίτηση. Η καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα περισσότερων της μίας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία από το ίδιο πρόσωπο ή άλλο συγκύριο οδηγεί, άνευ ετέρου, στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων και στην περίπτωση αίτησης που έχει συμπεριληφθεί σε απόφαση υπαγωγής, η τελευταία θα ανακληθεί. Στο ανωτέρω πλαίσιο δεν μπορούν να υποβληθούν περισσότερες της μίας αίτησης για την ίδια πολυκατοικία.

6. Έχω κάνει αίτηση στον Α’ Κύκλο του «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ». Μπορώ να υποβάλλω αίτηση στον Β’ Κύκλο για άλλο ακίνητο;

Απ. Όχι. Κάθε Ωφελούμενος εντός του Προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ΄Οίκον ΙΙ» της προγραμματικής περιόδου 2014-2020 (Α’ & Β’ Κύκλος) μπορεί να υποβάλλει μόνο μια αίτηση. Επιτρέπεται η υποβολή αιτήσεων για περισσότερες ιδιοκτησίες από το ίδιο πρόσωπο εάν οι επιπλέον της μιας αίτησης αποτελούν μέρος αίτησης/αιτήσεων που αφορά σε πολυκατοικία.

7. Μπορεί κάποιος να συμμετάσχει τόσο στο Πρόγραμμα “Εξοικονόμηση κατ' οίκον II”, όσο και το Πρόγραμμα Επιδότησης Εγκατάστασης Θέρμανσης της Εταιρείας Διανομής Αερίου Αττικής (ΕΔΑ Αττικής), το οποίο καλύπτει δαπάνες που απαιτούνται για τη μετατροπή της υπάρχουσας εγκατάστασης θέρμανσης άλλης μορφής ενέργειας σε αντίστοιχη χρήσης Φυσικού Αερίου;

Απ.: Η αρχή της μη διπλής χρηματοδότησης αποτελεί αρχή του ενωσιακού δικαίου ως απόρροια της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης του ενωσιακού προϋπολογισμού. Η αρχή αυτή ειδικά για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα περιγράφεται καταρχήν σε ευρωπαϊκούς Κανονισμούς αλλά και στο εσωτερικό κανονιστικό και εφαρμοστικό πλαίσιο που εξειδικεύει αυτούς τους Κανονισμούς στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2014 – 2020. Επίσης, τα δύο Προγράμματα παρουσιάζουν αλληλοεπικάλυψη επιλέξιμων εργασιών, με κοινό αντικείμενο τις εργασίες για την εσωτερική εγκατάσταση Φυσικού Αερίου. Ο συνδυασμός των δύο Προγραμμάτων επομένως δεν είναι επιτρεπτός, διότι έχουν εν γένει ως αντικείμενο κοινές κατηγορίες δαπάνης, οι οποίες μάλιστα είναι δύσκολο να ανιχνευθούν διακριτά από τα αντίστοιχα παραστατικά –τιμολόγια.

8. Πώς θα ξέρω ότι είμαι στην ενεργειακή κατηγορία Δ και ότι μπορώ να συμμετέχω στο πρόγραμμα;

Απ.: Οι κατοικίες με ανεπαρκή θερμομόνωση είναι πολύ ενεργοβόρες και εφόσον δεν έχει γίνει ριζική ανακαίνιση, θα βρίσκονται με μεγάλη πιθανότητα σε κατηγορία μικρότερη ή το πολύ ίση της Δ. Σε κάθε περίπτωση η ενεργειακή κατηγορία θα προκύψει από την ενεργειακή επιθεώρηση και θα καταγράφεται στο Πιστοποιητικό Ενεργειακή Απόδοσης που θα εκδοθεί από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή.

9. Σε περίπτωση που θέλουν να συμμετέχουν στο Πρόγραμμα όλοι οι ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων μιας πολυκατοικίας και να πραγματοποιήσουν παρεμβάσεις στις κατοικίες τους, αλλά όχι κοινόχρηστες παρεμβάσεις στην πολυκατοικία, μπορεί να υποβληθεί αίτηση για πολυκατοικία;

Απ.: Όχι, για να υποβληθεί αίτηση για πολυκατοικία πρέπει να πραγματοποιούνται και κοινόχρηστες παρεμβάσεις στην πολυκατοικία. Σε διαφορετική περίπτωση θα υποβάλλονται ξεχωριστές αιτήσεις για μεμονωμένα διαμερίσματα.

10. Ποιες παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης θεωρούνται κοινόχρηστες;

Απ.: Κοινόχρηστες θεωρούνται οι παρεμβάσεις που αφορούν στο εξωτερικό κέλυφος της πολυκατοικίας καθώς και στους κοινόχρηστους χώρους ή εγκαταστάσεις, πχ. αναβάθμιση συστήματος κεντρικής θέρμανσης.