Συνάντηση γνωριμίας με τους θεσμούς χαρακτηρίστηκε για τους περισσότερους υπουργούς το χθεσινό “tête-à-tête” με τους εκπροσώπους των δανειστών, όμως για τον υπουργό Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη η “γνωριμία” αυτή περιελάμβανε και το φάκελο των καυτών ανοικτών ζητημάτων στον τομέα της Ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των επόμενων βημάτων όσον αφορά στη ΔΕΗ, που είναι και το πιο επείγον πρόβλημα.
Από σήμερα οι συζητήσεις συνεχίζονται εξ αποστάσεως, αφού το επιτελείο των θεσμών αναχωρεί, με τα τεχνικά κλιμάκια να συνεχίζουν τις πυρετώδεις διαβουλεύσεις, εν όψει της οριστικοποίησης των πρώτων μέτρων για τη ΔΕΗ, που θα ανακοινώσει ο υπουργός στη Βουλή κατά τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης.
Οι εισηγήσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι πολλές, καθώς αρκετά από τα μέτρα που συζητούνται, ιδίως αυτά που μπορούν να προσφέρουν άμεσα την ένεση ρευστότητας που χρειάζεται η ΔΕΗ όπως πχ η αύξηση των τιμολογίων ηλεκτρισμού, έχουν πολιτικό κόστος ή μπορεί να επιφέρουν “παράπλευρες” απώλειες στην εφαρμογή τους (επιδείνωση ληξιπρόθεσμων). Νόμισμα με δύο πλευρές είναι και η απόφαση για την καταβολή στη ΔΕΗ των ΥΚΩ του 2011, ένα ποσό, το οποίο σύμφωνα με τη ΡΑΕ ανέρχεται σε 195 εκατ. ευρώ,(η ΔΕΗ διεκδικεί περισσότερα), το οποίο όμως η κυβέρνηση πρέπει να αποφασίσει από ποιό κονδύλι θα διατεθεί, πράγμα που προϋποθέτει την έγκριση του υπουργού Οικονομικών και την εύρεση του ισοδυνάμου, μίας άλλης δαπάνης του προϋπολογισμού που θα πρέπει να κοπεί.
Η τιτλοποίηση των ληξιπρόθεσμων, που έχει δρομολογηθεί, αν υλοποιηθεί με βάση τις κατά καιρούς εξαγγελίες, θα αποφέρει σε κάποιους μήνες ζεστό χρήμα στη ΔΕΗ, χρειάζεται όμως να συμπληρωθεί με ακόμα πιο τολμηρά μέτρα για να βελτιωθεί η εισπραξιμότητα και αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Παράλληλα, πρέπει να επανεξεταστούν και τα θεσμικά. Ο κ. Χατζηδάκης έχει επαναφέρει στο προσκήνιο, με επανειλημμένες δηλώσεις του, το πρόβλημα που δημιουργεί η δέσμευση προς τους δανειστές για τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική στο 50% από περίπου 90% που ήταν το 2015 και πάνω από 70% που είναι σήμερα, χωρίς αντάλλαγμα για την εταιρία. Δεδομένου πάντως ότι η εν λόγω δέσμευση περιλαμβάνεται στο 3ο Μνημόνιο και στον εφαρμοστικό νόμο που ψηφίστηκε το 2015 τόσο από την τότε κυβέρνηση όσο και από τη ΝΔ και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, οι όποιες τροποποιήσεις απαιτούν συνεννόηση με τους θεσμούς. Το ίδιο ισχύει και για τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, μέτρο που ούτως ή άλλως έληγε στο τέλος του 2019. Η αποτυχία της δημοπρασίας που έγινε προχθές, Τετάρτη 17 Ιουλίου, κατά την οποία έμεινε αδιάθετη ποσότητα 214MWh/h με τις τιμές να μην ξεπερνούν την τιμή εκκίνησης των 58,12 ευρώ/MWh, προμηνύει το πρόωρο τέλος του μέτρου, το οποίο πέρα από τις ζημίες που επέφερε στη ΔΕΗ τα χρόνια που εφαρμόστηκε, απέτυχε και στον στόχο του, το άνοιγμα της αγοράς.
Από την άλλη πλευρά, η εφαρμογή του πανευρωπαϊκού μοντέλου στόχου, του target model, αναβάλλεται συνεχώς, και πλέον έχει μετατεθεί για τα μέσα του 2020.
Ταυτόχρονα, ο υπουργός θα πρέπει να ανακοινώσει στις προγραμματικές το επόμενο βήμα όσον αφορά στην λιγνιτική αποεπένδυση της ΔΕΗ μετά το ναυάγιο του διαγωνισμού και πιο συγκεκριμένα αν θα πωληθούν πακέτα λιγνιτικών μονάδων, με ή χωρίς υδροηλεκτρικούς σταθμούς. Στη δημόσια συζήτηση έχει τεθεί και η είσοδος στρατηγικού επενδυτή στον ΔΕΔΔΗΕ αλλά και η υπό κατασκευή λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ στην Πτολεμαϊδα, καθώς παράγοντες της αγοράς θέτουν έναν προβληματισμό αν θα πρέπει η εν λόγω επένδυση να ολοκληρωθεί, δεδομένου του συνεχώς αυξανόμενου κόστους των ρύπων και της ευρωπαϊκής πολιτικής για την αποανθρακοποίηση.
Στα ζητήματα αυτά, τα περισσότερα από τα οποία αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, καλείται η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας να δώσει απαντήσεις, ανακοινώνοντας τα μέτρα που δρομολογεί.