Ίσως και εντός της εβδομάδας, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας καταθέτει προς κύρωση στη Βουλή τις συμβάσεις παραχώρησης έρευνας κι εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές «Δυτικά» και «Νοτιοδυτικά» της Κρήτης, «Ιόνιο» και «Οικόπεδο 10» (κόλπος Κυπαρισσίας).
Οι πολυεθνικές εταιρείες-κολοσσοί που ήλθαν στην Ελλάδα και χτύπησαν… στους διαγωνισμούς τις περιοχές κάτω από την Κρήτη (Total και ExxonMobil) καθώς και το «Ιόνιο» (Repsol), αν μη τι άλλο δείχνουν τις αυξημένες πιθανότητες εντοπισμού αξιοσημείωτων κοιτασμάτων στο ελληνικό υπέδαφος. Σχετικές επισημάνσεις για τις γεωλογικές ομοιότητες με τα κοιτάσματα του Ζορ της Αιγύπτου, της Κύπρου και εκείνα του Ισραήλ γίνονται και από τη διεθνή κι εγχώρια επιστημονική κοινότητα. Αλλά και εκπρόσωποι των προαναφερόμενων πετρελαϊκών ομίλων έχουν τονίσει το ενδιαφέρον τους για την έναρξη των ερευνητικών διαδικασιών.
Πέραν αυτού του γεγονότος, η εγκατάσταση των Total και ExxonMobil δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης σηματοδοτεί και το γενικότερο γεωστρατηγικό παιχνίδι στην ευρύτερη περιοχή, με το Παρίσι και την Ουάσιγκτον να θέλουν μέσω των συγκεκριμένων πετρελαϊκών ομίλων να πάρουν θέση στις κινήσεις που γίνονται για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Οι συμβάσεις της Κρήτης
Οι συμβάσεις παραχώρησης «Δυτικά Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης», όπως κι εκείνη του «Οικοπέδου 10» υπογράφηκαν στις 27 Ιουνίου. Στις δύο πρώτες, μετά από διεθνή διαγωνισμό που ξεκίνησε το 2017, μισθώτρια κοινοπραξία είναι αυτή των εταιρειών Total - ExxonMobil - ΕΛΠΕ. Μισθώτρια εταιρεία της θαλάσσια περιοχής «Οικόπεδο 10», που είναι ανοικτά του Κυπαρισσιακού Κόλπου, είναι η «Eλληνικά Πετρέλαια».
Η έκταση των συμβατικών περιοχών είναι για το «οικόπεδο» «Δυτικά Κρήτης» στα 20.058,4 km2 και για «Νοτιοδυτικά Κρήτης» στα 19.868,37 km2.
Το χρονοδιάγραμμα των ερευνών καλύπτει οκτώ χρόνια με δυνατότητα παράτασης. Το στάδιο αυτό διαιρείται στις κάτωθι τρεις διαδοχικές ερευνητικές φάσεις:
• Πρώτη Φάση: 3 έτη
• Δεύτερη Φάση: 3 έτη
• Τρίτη Φάση: 2 έτη
Το πρόγραμμα των ελαχίστων εργασιών κατά φάση περιλαμβάνει:
Α' φάση:
• Πρόσκτηση 3250 χλμ. 2D σεισμικών δεδομένων
• Επιφανειακή γεωχημική έρευνα (SGE)
Β' φάση:
• Πρόσκτηση 1500 τετραγωνικών χλμ. 3D σεισμικών δεδομένων
Γ’ φάση:
• Μία γεώτρηση - 4.000 μ. (συμπεριλαμβανομένου του βάθους νερού)
Κατά την έναρξη κάθε φάσης, ο ανάδοχος καταθέτει εγγυητικές επιστολές όπως και σε κάθε πιθανή παράταση.
Τόσο κατά τη φάση έρευνας όσο και κατά τη φάση εκμετάλλευσης, ο ανάδοχος υποχρεούται να εκπαιδεύσει και να παρέχει τεχνική υποστήριξη στο προσωπικό του Δημοσίου και της ΕΔΕΥ. Για τον σκοπό αυτό καταβάλλει το ποσό των 140.000 ευρώ ετησίως για κάθε εκμετάλλευση.
Το Ελληνικό Δημόσιο θα εισπράξει σε κάθε περιοχή:
• κατά τη φάση έρευνας:
- 1.500.000 ευρώ με την υπογραφή της Σύμβασης (Signature Bonus)
- στρεμματικές αποζημιώσεις (surface fees) περί τα 2.500.000 ευρώ κατά τις τρεις φάσεις έρευνας (σε διάρκεια 8 ετών)
• κατά τη φάση εκμετάλλευσης:
- καθ’ όλη τη διάρκεια αποδίδονται στο Δημόσιο μισθώματα (royalties)
- καταβάλλονται 200 ευρώ / km2 της περιοχής εκμετάλλευσης ανά έτος
- επιπλέον ποσά ανάλογα με την παραγωγή μετρούμενη σε βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου (μπόνους παραγωγής)
Ιόνιο
Η θαλάσσια περιοχή του Ιονίου παραχωρήθηκε κατόπιν διαγωνισμού που εκκινήθηκε το 2017 στην κοινοπραξία των εταιριών Repsol - ΕΛ.ΠΕ. Η έκταση της συμβατικής περιοχής ανέρχεται σε 6.671,13 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Διαρκεί 8 έτη με δυνατότητα παράτασης. Το στάδιο αυτό διαιρείται σε διαδοχικές ερευνητικές φάσεις που ορίζονται για τη συμβατική περιοχή ως εξής:
• Πρώτη φάση: 3 έτη
• Δεύτερη φάση: 2 έτη
• Τρίτη φάση: 2 έτη
Οι σημαντικές ερευνητικές εργασίες κατά φάση έχουν ως εξής:
Α' φάση:
• Πρόσκτηση 1600 χλμ. 2D σεισμικών δεδομένων.
• Επανεπεξεργασία 500 χλμ. 2D σεισμικών δεδομένων
• Λοιπές γεωφυσικές έρευνες
• Γεωλογικές εργασίες.
• Περιβαλλοντικές μελέτες
Β' φάση:
• Σεισμική έρευνα 3D
• Γεωλογικές εργασίες.
• Περιβαλλοντικές μελέτες
Γ' φάση:
• Γεωλογικές εργασίες.
• Περιβαλλοντικές μελέτες
• Ερευνητική γεώτρηση μέχρι το βάθος των 1.400 μ. κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας
Κατά την έναρξη κάθε φάσης ο ανάδοχος καταθέτει εγγυητικές επιστολές, όπως σε κάθε πιθανή παράταση. Το ελληνικό Δημόσιο θα εισπράξει:
Κατά τη φάση έρευνας:
• 500.000 ευρώ με την υπογραφή της σύμβασης (Signature Bonus)
• Στρεμματικές αποζημιώσεις (surface fees) περίπου 850.000 ευρώ συνολικά κατά τις τρεις φάσεις έρευνας (σε διάρκεια 8 ετών).
• Ο ανάδοχος υποχρεούται να εκπαιδεύσει και να παρέχει τεχνική υποστήριξη στο προσωπικό του Δημοσίου (ΕΔΕΥ), για το σκοπό αυτό καταβάλλει το ποσό των 100.000 ευρώ ετησίως για όσο διαρκεί η έρευνα.
Κατά τη φάση εκμετάλλευσης:
1. Καθ’ όλο το στάδιο εκμετάλλευσης αποδίδονται στο Δημόσιο μισθώματα (royalties).
2. Καταβάλλονται 200 ευρώ/τετρ. χλμ. της περιοχής εκμετάλλευσης ανά έτος.
3. Επιπλέον ποσά ανάλογα με την παραγωγή μετρούμενη σε βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου (μπόνους παραγωγής).
4. Ο ανάδοχος υποχρεούται να εκπαιδεύσει και να παρέχει τεχνική υποστήριξη στο προσωπικό του Δημοσίου/ΕΔΕΥ, για το σκοπό αυτό καταβάλλει το ποσό των 140.000 ευρώ ετησίως για όσο διαρκεί η εκμετάλλευση.
