Θέμα ημερών είναι όπως δηλώνουν κύκλοι προσκείμενοι στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας, οι ανακοινώσεις για την ΛΑΡΚΟ, η οποία οδηγείται σε καθεστώς εκκαθάρισης εν λειτουργία, αφού η νικελοβιομηχανία είναι πρακτικά χρεοκοπημένη, με οφειλές της τάξης των 340 εκατ. ευρώ προς τη ΔΕΗ, που είναι και μέτοχός της, συν 60 εκατ. ευρώ προς τους προμηθευτές και επιπλέον 50 εκατ. ευρώ σε τράπεζες.
Στα χρέη αυτά δεν συνυπολογίζεται η υποχρέωση επιστροφής στο δημόσιο παράνομων κρατικών ενισχύσεων 135,8 εκατ. ευρώ, βάσει σχετικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Μάλιστα η επί χρόνια μη συμμόρφωση της ΛΑΡΚΟ στην απόφαση αυτή οδήγησε πρόσφατα την Κομισιόν να ζητήσει από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο την επιβολή κυρώσεων στο ελληνικό δημόσιο, με τη μορφή ημερήσιου προστίμου, επειδή δεν έχει ανακτήσει τις παράνομες ενισχύσεις. Η εταιρία, η οποία το 2018 είχε αρνητική καθαρή θέση 308 εκατ. ευρώ και σωρευτικές ζημιές 148 εκατ. ευρώ έχει σταματήσει και πάλι να πληρώνει τη ΔΕΗ, η οποία στο τελευταίο δοικητικό της συμβούλιο αρνήθηκε να εγκρίνει ευνοικά τιμολόγια για τη βιομηχανία, καθώς η εταιρία έχει χάσει κάθε ρύθμιση πληρωμών του παρελθόντος και η συνέχιση της προβληματικής αυτής κατάστασης θα μπορούσε να δημιουργήσει ακόμα και νομικές εμπλοκές για τα στελέχη της ΔΕΗ.
Από το 1963 οπότε ιδρύθηκε, η ΛΑΡΚΟ έχει περάσει τα περισσότερα από τα 56 χρόνια της ιστορίας της σε κατάσταση διαρκούς χρεοκοπίας. Παρά την εφαρμογή κατά καιρούς διαφόρων “συνταγών εξυγίανσης”, όπως μετοχοποίηση χρεών, ένταξη στις προβληματικές επιχειρήσεις, σπάσιμο σε «παλιά» και «νέα» εταιρεία, αλλεπάλληλες ρυθμίσεις χρεών που συνοδεύονταν από αθετήσεις διακανονισμών), η επιχείρηση αντί να εξυγιανθεί, περιέρχεται συνεχώς σε κατάσταση χρεοκοπίας.
Ο λόγος, όπως υποστηρίζουν στελέχη του υπουργείου, είναι ότι δεν αντιμετωπίζεται ο πυρήνας του προβλήματος, το γεγονός δηλαδή πως οι παραγωγικές εγκαταστάσεις είναι απαρχαιωμένες, το κόστος παραγωγής ελέω κρατικής διαχείρισης είναι ανεξέλεγκτο και πολλαπλάσιο των εσόδων με αποτέλεσμα η εταιρεία να συσσωρεύει διαρκώς ζημιές εκατοντάδων εκατομμυρίων.
Ας σημειωθεί ότι τα έσοδα της ΛΑΡΚΟ, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ενεργοβόρος βιομηχανία της χώρας, καθορίζονται από την διεθνή τιμή του νικελίου στο LME, το Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων του Λονδίνου, με αποτέλεσμα όταν οι διεθνείς τιμές είναι πεσμένες, να μην υπερκαλύπτουν το κόστος παραγωγής και τις πολλές ανελαστικές δαπάνες που διατηρεί η εταιρία. Οι όποιες προσπάθειες, μέχρι σήμερα, για την αποτελεσματική μείωση του κόστους δεν έχουν καρποφορήσει τα αναμενόμενα.
ΚΟΣΤΟΣ ΜΙΣΦΟΔΟΣΙΑΣ
Στο πλαίσιο αυτό, ένα από τα σημαντικά προβλήματα είναι το κόστος μισθοδοσίας : Παρά τις γραπτές εντολές του Υπουργείου Οικονομικών, του Ιανουαρίου 2012 η ΛΑΡΚΟ δεν εφάρμοσε το Ενιαίο Μισθολόγιο για τη συγκράτηση του λειτουργικού κόστους.
Με βάση στοιχεία του 2016, για 1.195 εργαζόμενους (δεν περιλαμβάνονται οι εργαζόμενοι σε εργολάβους), το εργατικό κόστος (περιλαμβανομένου του πριμ παραγωγικότητας που καταβάλλεται είτε η εταιρεία έχει κέρδη είτε ζημίες), ανήλθε σε € 52.1 εκατ., ποσό που αντιστοιχεί στο 31% των πωλήσεων του 2016 (€164.7 εκατ) και στο 26% του πρόσφατου (ιστορικού) μέσου όρου πωλήσεων, των περίπου €200 εκατ/έτος.
Σύμφωνα με πληροφορίες η ΛΑΡΚΟ καταβάλλει ακόμη επιδόματα γαλοπούλας και οβελία στους εργαζόμενους, 40 και 100 ευρώ , αντίστοιχα, πέραν των πριμ παραγωγής και του επιδόματος ετοιμότητας.
Το πριμ παραγωγής , κατά τις ίδιες πηγές, κυμαίνεται μεταξύ 4 και 6 εκατ. ευρώ το χρόνο και καταβάλλεται κάθε χρόνο, ακόμη και στις ζημιογόνες χρήσεις που είναι οι περισσότερες. Για παράδειγμα, το 2007 με κύκλο εργασιών 550 εκατ. και κέρδη 23 εκατ. το πριμ παραγωγής ήταν 6,2 εκατ. Το 2017, χρονιά που ο τζίρος έπεσε στα 180 εκατ. ευρώ και οι ζημιές έφθασαν στα 67 εκατ. καταβλήθηκε πριμ ύψους 4 εκατ. ευρώ. Αν αθροιστούν όλα τα παραπάνω, συν τα διάφορα άλλα ισχύοντα επιδόματα (γάμου, τέκνων κλπ) τότε ο μηνιαίος μισθός ενός εργοδηγού με 30ετή προϋπηρεσία διαμορφώνεται στα 4.363 ευρώ και του μηχανικού με 3ετή προϋπηρεσία φθάνει στα 3.673 ευρώ.