Στην εναρκτήρια συνεδρία, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥ Ελλάδος, κ. Παναγιώτης Παπάζογλου, παρουσίασε, σε αποκλειστικότητα, τα ευρήματα της έρευνας που διεξάγει η ΕΥ σε παγκόσμια κλίμακα, με τίτλο: “EY Attractiveness Survey, Ελλάδα 2020”, με θέμα την ελκυστικότητα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού. Στη φετινή έκδοση της έρευνας, αποτυπώθηκαν οι απόψεις της επενδυτικής κοινότητας για τα πλεονεκτήματα, τις αδυναμίες και τις ευκαιρίες της χώρας ως επενδυτικού προορισμού, λαμβάνοντας υπόψη και την πρόσφατη υγειονομική κρίση.
Ελλάδα: Τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη ως προς την πρόθεση για ξένες επενδύσεις
Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα, το 2019, απέσπασε το 0,34% των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) στην Ευρώπη, η χώρα κατάφερε να βελτιώσει την κατάταξή της, καταλαμβάνοντας την 29η θέση, από την 35η που κατείχε έναν χρόνο πριν, και την 32η κατά μέσο όρο τη δεκαετία 2009-2018. Παράλληλα, επιβεβαιώνεται η ανοδική δυναμική της Ελλάδας, όπως αναδείχθηκε από την περσινή έκδοση της έρευνας, καθώς το 69% των επιχειρήσεων εκτιμούν ότι η εικόνα της χώρας θα βελτιωθεί κατά την επόμενη τριετία, ενώ ένα 28% σκοπεύουν να επενδύσουν στη χώρα τον επόμενο χρόνο – ποσοστά μακράν υψηλότερα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες διεξήχθη η έρευνα. Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό είναι, επίσης, ότι 62% των επιχειρήσεων, σε σχέση με 50% πέρυσι, θεωρούν ότι η χώρα μας ακολουθεί σήμερα μια πολιτική για τις επενδύσεις, η οποία την καθιστά ελκυστική.
Παρόλα αυτά, οι επενδυτές θεωρούν ότι η Ελλάδα μπορεί να βελτιώσει περαιτέρω τη θέση της, με τη στήριξη της καινοτομίας και της υψηλής τεχνολογίας (πρώτη επιλογή φέτος, με ποσοστό 38% από 25% πέρυσι), την περαιτέρω μείωση της φορολογίας (στη δεύτερη θέση, με 36% από 49%), τη βελτίωση της διαδικασίας απονομής δικαιοσύνης (33%) και την ενίσχυση της παιδείας και των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού (31%). Χαρακτηριστικό είναι ότι δύο στους τρεις επενδυτές δηλώνουν ότι θα ήταν πιο πρόθυμοι να επενδύσουν στη χώρα, αν αντιμετωπιστούν τα αρνητικά σημεία που σήμερα λειτουργούν αποτρεπτικά.
Τα πλεονεκτήματα και οι αδυναμίες της Ελλάδας για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων
Σε συζήτηση που ακολούθησε, με συντονιστή τον δημοσιογράφο, κ. Χρήστο Κώνστα, συμμετείχαν οι Κώστας Φραγκογιάννης, Υφυπουργός Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία και Εξωστρέφεια, Χριστόφορος Πισσαρίδης, Regius Professor, London School of Economics, Professor of European Studies, University of Cyprus, Παναγιώτης Παπάζογλου, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥ Ελλάδος, Πάνος Κουάνης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος ΕΚΟΜΕ και Ζαχαρίας Ραγκούσης, Διευθύνων Σύμβουλος PFIZER HELLAS.
Ο Υφυπουργός Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία και Εξωστρέφεια, κ. Κώστας Φραγκογιάννης, αναφέρθηκε στον ρόλο που διαδραμάτισε το Υπουργείο Εξωτερικών για την προμήθεια υγειονομικού υλικού κατά την περίοδο της καραντίνας, υπογραμμίζοντας την κινητοποίηση των διπλωματικών αρχών σε όλο τον κόσμο σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, τον ΕΟΔΥ και τον ΙΦΕΤ: «Το ελεύθερο εμπόριο απειλήθηκε από τις επιτακτικές ανάγκες της κρίσης του COVID-19, οδηγώντας σε νέους κανόνες υγειονομικού ενδιαφέροντος, υψηλότατα μεταφορικά, δεσμεύσεις εμπορευμάτων, απαγορεύσεις, ακόμη και κατασχέσεις», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ως παράδειγμα πολιτικής που θα δώσει νέα ώθηση στην ελληνική οικονομία, ο Υφυπουργός Εξωτερικών ανέφερε τη στρατηγική του reshoring και κάτω από ποιους όρους μπορεί αυτό να γίνει πραγματικότητα: «Η αυτάρκεια της χώρας και η ασφάλεια στην αλυσίδα παραγωγής είναι το πρώτο προφανές συμπέρασμα - σταθμός στη νέα κανονικότητα, υγειονομική, τεχνολογική και βιομηχανική», ανέφερε σχετικά, εξηγώντας ότι το reshoring αφορά στη μετατόπιση μέρους της παραγωγικής διαδικασίας αυτών των κλάδων από χώρες του εξωτερικού στον ελληνικό οικονομικό χώρο.
Τέλος, ο κ. Φραγκογιάννης μίλησε για το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Ελλάδας, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Η εικόνα της Ελλάδας και η τοποθέτηση της (positioning) στην αντίληψη της διεθνούς κοινότητας έχει ήδη αλλάξει. Η χώρα σήμερα διατηρεί τη διαχρονική της ταυτότητα για την ιστορία και τον πολιτισμό της, τη φήμη για τη φυσική της ομορφιά και, μαζί, τον ελληνικό τρόπο ζωής. Η αποτελεσματική διαχείριση, όμως, της επιδημικής κρίσης, η χρηστή διοίκηση και η αποδοτικότητα των μέτρων που ελήφθησαν, έχουν δημιουργήσει πλεόνασμα αξιοπιστίας και την πεποίθηση ότι κάτι έχει ήδη αλλάξει για τα καλά».
Ο Καθηγητής, κ. Χρ. Πισσαρίδης, σχολιάζοντας τη βελτίωση της θέσης της Ελλάδας στην κατάταξη ως προς τις ξένες επενδύσεις στην Ευρώπη, καθώς και την επίδοση της Ελλάδας σε σχέση με τα υπόλοιπα κράτη – μέλη ως προς το ποσοστό για άμεσες επενδύσεις στο μέλλον, ανέφερε: «Η κατάταξη της Ελλάδας, παρά τη βελτίωση, είναι ακόμη χαμηλά. Άρα, χρειάζεται κάτι περισσότερο να κάνει η χώρα, με έμφαση κυρίως στην ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης και τη μείωση της γραφειοκρατίας στις αδειοδοτήσεις επενδύσεων».
Ακολούθως, ο κ. Πισσαρίδης αναφέρθηκε στο πώς αποτυπώνεται, στις προτάσεις της Επιτροπής του προς την Κυβέρνηση, το γεγονός ότι οι επενδυτές εκτιμούν πως, για να βελτιώσει τη θέση της, η Ελλάδα πρέπει να επικεντρωθεί στη στήριξη της καινοτομίας και της υψηλής τεχνολογίας, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Επειδή εκεί που υστερεί σημαντικά η Ελλάδα είναι στην παραγωγικότητα στις επιχειρήσεις, χρειάζονται επενδύσεις και οι επενδύσεις φέρνουν υποχρεωτικά καινοτομία, όπως στην τεχνολογία 5G και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
Τέλος, ο κ. Πισσαρίδης αναφέρθηκε στο ποιες είναι οι προτεραιότητες των προτάσεων της Επιτροπής ειδικών προς την Κυβέρνηση, λέγοντας: «Αν και έχουν γίνει πολλά τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, οι επενδύσεις δεν έχουν έρθει ακόμη. Νομίζω ότι πρέπει να αποκτηθεί η «ιδιοκτησία» των επενδύσεων, κάτι το οποίο συμβαίνει σήμερα, καθώς και το σχέδιο αυτό πρέπει να αποτελεί ένα συνολικό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα και με σαφείς προτεραιότητες».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥ Ελλάδος, κ. Παναγιώτης Παπάζογλου, σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας της ΕΥ, σημείωσε ότι οι αλλαγές που έχει εισαγάγει η Πολιτεία, φαίνεται να βελτιώνουν την αντίληψη των ξένων επενδυτών για τη χώρα μας, καθώς εμφανίζεται σαφώς αυξημένο το ποσοστό όσων θεωρούν ότι η Ελλάδα ακολουθεί μία ελκυστική πολιτική προσέλκυσης επενδύσεων, ενώ υπογράμμισε τη σημασία των πολιτικών για την κλιματική αλλαγή και της ύπαρξης ενός σταθερού πολιτικού περιβάλλοντος, ως παραγόντων ενίσχυσης του θετικού κλίματος. Συμπλήρωσε, επίσης, ότι παρά τη στάση αναμονής που δημιούργησε η πανδημία, «η διάθεση των επενδυτών παραμένει θετική», καθώς η επιτυχής διαχείριση της υγειονομικής κρίσης συντέλεσε στην περαιτέρω βελτίωση της εικόνας της χώρας μας στα μάτια των επενδυτών.
Αναφερόμενος δε στις νέες τάσεις που δημιουργούνται στο επενδυτικό περιβάλλον από την πανδημία και πώς αυτές επηρεάζουν την Ελλάδα, ο κ. Παπάζογλου στάθηκε ιδιαίτερα στην τάση για περιφερειοποίηση των εφοδιαστικών αλυσίδων, η οποία παρατηρείται ως απόρροια της κρίσης, τονίζοντας ότι η διαδικασία αναθεώρησης των υπαρχόντων μοντέλων, σε συνδυασμό με τη γεωγραφική θέση της Ελλάδας και την ανοδική δυναμική του τομέα των logistics στη χώρα, φαίνεται να δημιουργούν ένα νέο πεδίο ευκαιριών για την ανάδειξή της σε πρωτεύοντα περιφερειακό διαμετακομιστικό κόμβο.
Ως προς τους βασικούς τομείς της οικονομίας στους οποίους επικεντρώνεται το ενδιαφέρον των επενδυτών, ο κ. Παπάζογλου ανέφερε: «Είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό το γεγονός ότι, την τελευταία τριετία, η χώρα κατάφερε να βελτιώσει ποιοτικούς δείκτες, όπως η συμμετοχή της ψηφιακής τεχνολογίας στο σύνολο των ΑΞΕ, συγκλίνοντας έτσι με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και τις τάσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό, σε συνδυασμό με την εντυπωσιακή άνοδο των προγραμματιζόμενων επενδύσεων στη βιομηχανία και την κάμψη της πάγιας αντίληψης ότι ο τουρισμός αποτελεί τον αποκλειστικό καταλύτη ανάπτυξης της χώρας, αποτελούν θετικές ενδείξεις ότι η Ελλάδα κινείται αργά, αλλά σταθερά, προς τον εκμοντερνισμό του παραγωγικού της μοντέλου και τη διαφοροποίηση του μίγματος της εθνικής οικονομίας, ανάγκη την οποία έχουμε υπερθεματίσει στο παρελθόν».
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΚΟΜΕ, κ. Πάνος Κουάνης, περιέγραψε, από την πλευρά του, πώς μια νεοσύστατη Ανώνυμη Εταιρεία του Δημοσίου κατάφερε, μέσα σε 2,5 χρόνια από την έναρξη της λειτουργίας της, να ανατρέψει τα δεδομένα στον τομέα της οπτικοακουστικής παραγωγής, χάρη στην επιτυχημένη εφαρμογή των επενδυτικών της κινήτρων. Αναφερόμενος στα αριθμητικά δεδομένα, ο κ. Κουάνης είπε ότι το ΕΚΟΜΕ έχει προσελκύσει μέχρι σήμερα πάνω από 80 εκ. ευρώ επενδεδυμένα κεφάλαια στην Ελλάδα για την παραγωγή 88 οπτικοακουστικών έργων (από τα οποία 44 εγχώρια και 44 διεθνή), τα οποία μεταφράζονται σε πάνω από 25.000 θέσεις απασχόλησης και σε πάνω από 100 τοποθεσίες γυρισμάτων ανά την επικράτεια.
Ακολούθως, ο κ. Κουάνης αναφέρθηκε στη λειτουργία των χρηματοδοτικών κινήτρων του ΕΚΟΜΕ υπό τις παρούσες συνθήκες, εστιάζοντας στις ενέργειες και τις δράσεις του φορέα εν μέσω πανδημίας, προκειμένου να κρατήσει «ζωντανό» το ενδιαφέρον των επενδυτών, καθώς και στις άμεσες μεταρρυθμίσεις που προωθεί το ΕΚΟΜΕ για να κάνει ακόμη πιο ανταγωνιστική την Ελλάδα στο πεδίο των οπτικοακουστικών παραγωγών. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στην τροποποίηση του νόμου που υιοθετεί τα χρηματοδοτικά εργαλεία και ο οποίος αυτές τις ημέρες πρόκειται να ψηφιστεί από τη Βουλή των Ελλήνων.
Καθόσον αφορά στις προοπτικές του τομέα, με τα νέα ανταγωνιστικότερα κίνητρα και το πιο ευέλικτο πλαίσιο για τις επενδύσεις στην οπτικοακουστική παραγωγή στην Ελλάδα που επιφέρει το νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο κ. Κουάνης είπε ότι «αναμένουμε ακόμη πιο θεαματικά αποτελέσματα και προσέλκυση ακόμη μεγαλύτερων επενδυτικών σχεδίων στη χώρα».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Pfizer Hellas, κ. Ζαχαρίας Ραγκούσης, αναφέρθηκε στα διδάγματα από την κρίση της πανδημίας και στις νέες προτεραιότητες που προκύπτουν διεθνώς, με κυριότερη όλων τη μεγαλύτερη έμφαση στην υγεία, καθώς η κρίση υπογράμμισε τη σημασία της για τις κοινωνίες και τις οικονομίες σε όλο τον κόσμο. Ως παράδειγμα της άμεσης σχέσης υγείας και οικονομίας, ο κ. Ραγκούσης ανέφερε το silver economy, μια βασική στρατηγική για την οικονομία και την ανάπτυξη της χώρας, περιγράφοντας ειδικότερα τον ρόλο του τομέα της υγείας σε αυτή την εθνική στρατηγική.
Επίσης, υπογράμμισε τον αναπτυξιακό χαρακτήρα του φαρμακευτικού κλάδου και της έρευνας και καινοτομίας στην Ελλάδα και τη σημασία του κατάλληλου πλαισίου και κινήτρων για την περαιτέρω αύξηση των ξένων επενδύσεων στον χώρο αυτό.
Τέλος, ο κ. Ραγκούσης εξήγησε τους λόγους, για τους οποίους η Pfizer επέλεξε την Ελλάδα για τη δημιουργία ενός παγκόσμιου Κέντρου Ψηφιακής Τεχνολογίας με εφαρμογή στην υγεία, στη Θεσσαλονίκη, καθώς και σε ποιο στάδιο βρίσκεται αυτή η σημαντική επένδυση.
