Εκτός αγοράς κινδυνεύουν να βγούν μέσα σε 8 χρόνια, ως το 2030 χιλιάδες κτίρια στην Ελλάδα, περίπου 500.000 ίσως και περισσότερο, αν μέχρι τότε δεν αναβαθμιστούν ενεργειακά τουλάχιστον κατά μία κλάση, σύμφωνα με το σχέδιο αναθεώρησης της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων (EPBD), που παρουσίασε η Κομισιόν, προχθές.
Μάλιστα ως το 2033 θα πρέπει να έχει αναβαθμιστεί κατά μία κατηγορία μία ακόμα κλάση χιλιάδων κτιρίων, πράγμα που σημαίνει ότι μέσα σε μία δεκαετία οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να βάλουν γερά “το χέρι στην τσέπη”, προκειμένου να διατηρήσουν την αξία πώλησης/ενοικίασης των ακινήτων τους. Τα διάφορα προγράμματα τύπου “Εξοικονομώ” που αναμένεται να “τρέχουν” καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου αυτής, μπορεί να καλύπτουν ένα μέρος αλλά όχι το σύνολο της δαπάνης στην οποία θα υποχρεωθεί ο ιδιοκτήτης, τουλάχιστον με βάση τη δομή που τα προγράμματα αυτά έχουν σήμερα.
Στόχος της οδηγίας είναι η επίτευξη κτιρίων μηδενικών ρύπων ως το 2050 , πράγμα που πρακτικά σημαίνει ότι το σύνολο του κτιριακού δυναμικού της χώρας θα υποχρεωθεί σε πλήρη ενεργειακή αναβάθμιση.
Μετά από τις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσαν τα πρώτα προσχέδια της οδηγίας, απαλείφθηκε από το σχέδιο που ανακοίνωσε στις 15 Δεκεμβρίου η Επιτροπή η πρόβλεψη για απαγόρευση των μισθώσεων ή των πωλήσεων κτιρίων και διαμερισμάτων που δεν θα έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά σύμφωνα με τα κριτήρια της οδηγίας. Τίθεται όμως στην δικαιοδοσία της κάθε χώρας- μέλους να επιλέξει αν θα θέσει ως κριτήριο για την ενοικίαση ή την πώληση ενός ακινήτου την ενεργειακή του αναβάθμιση
Εκτιμάται ότι το τελικό σχέδιο μπορεί να οδηγήσει εκτός αγοράς το 15% των κτιρίων μετά την 1η Ιανουαρίου του 2027 και το 30% των κτιρίων μετά το τέλος του 2032.
Οι κυριότερες διατάξεις του σχεδίου οδηγίας που δόθηκε στη δημοσιότητα είναι οι εξής:
Από το 2030 όλα τα νέα κτίρια (ή από το 2027 αν η χρήσιμη επιφάνειά τους υπερβαίνει τα 2.000 τ.μ.) και τα δημόσια κτίρια από το 2027, θα πρέπει να είναι μηδενικής εκπομπής ρύπων.
Υποχρέωση για ενεργειακή αναβάθμιση έχουν πλέον όλα τα κτίρια που κατατάσσονται στις δύο χαμηλότερες ενεργειακές βαθμίδες, ιδιοχρησιμοποιούμενα ή ενοικιαζόμενα, όπως αυτές θα αναμορφωθούν ριζικά με τις νέες προδιαγραφές ενεργειακής βαθμολόγησης.
Το σχέδιο της Οδηγίας διακρίνει τρεις κατηγορίες κτιρίων:
α.) κτίρια και κτιριακές μονάδες ιδιοκτησίας δημοσίων φορέων,
β.) κτίρια και κτιριακές μονάδες μη κατοικιών, πλην αυτών που ανήκουν σε δημόσιους φορείς και τέλος
γ.) κτίρια και κτιριακές μονάδες κατοικιών.
Στο σχέδιο ορίζεται ότι:
Τα οικιστικά κτίρια και κτιριακές μονάδες καθώς και αυτά που ανήκουν σε δημόσιους φορείς, πρέπει να επιτυγχάνουν:
i) μετά την 1η Ιανουαρίου 2027, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης F· και
(ii) μετά την 1η Ιανουαρίου 2030, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Ε·
Τα κτίρια κατοικιών και οι κτιριακές μονάδες πρέπει να επιτυγχάνουν το αργότερο:
(i) μετά την 1η Ιανουαρίου 2030, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης F·
ii) μετά την 1η Ιανουαρίου 2033, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Ε·
Συνεπώς τα καταστήματα, γραφεία και λοιπά μη οικιστικά κτίρια που κατατάσσονται στην κατώτατη βαθμίδα (G) και θα πρέπει να αναβαθμιστούν μέχρι την 31.12.2026 τουλάχιστον στη βαθμίδα (Ε) ενώ οι κατοικίες μέχρι την 31.12.2029. Όλα αυτά υπολογίζονται μεσοσταθμικά στο 15% του κτιριακού αποθέματος.
Εν συνεχεία τα κτίρια καταστημάτων και γραφείων κλπ. που κατατάσσονται στην επόμενη βαθμίδα (F) θα πρέπει να αναβαθμιστούν και αυτά μέχρι και την 31.12.2029. και τα οικιστικά κτίρια μέχρι 31.12.2032, στην βαθμίδα (Ε). Όλα αυτά υπολογίζονται επίσης σε 15% του κτιριακού αποθέματος.
Συνολικά δηλαδή το 30% του κτιριακού δυναμικού που κατατάσσεται στις δύο χαμηλότερες ενεργειακές βαθμίδες (πάνω από ένα εκατομμύριο κτίρια για την Ελλάδα που διαθέτει 3.650.000 κτίρια) θα πρέπει να έχει αναβαθμιστεί στην βαθμίδα (Ε) μέχρι την 31.12.2032.
Η διαδικασία αυτή θα συνεχίζεται τα επόμενα χρόνια, με κάθε επόμενη ενεργειακή κλάση να αντιπροσωπεύει το 15% του συνόλου του κτιριακού δυναμικού, με πρωτοβουλία και ευθύνη των Κρατών-Μελών, έτσι ώστε έως το 2050 όλα τα κτίρια θα είναι μηδενικών εκπομπών.
Κάθε κράτος- μέλος θα αποφασίζει τις συνέπειες για τα κτίρια που δεν θα αναβαθμίζονται με βάση τα κριτήρια της οδηγίας.
