Πολλά ερωτήματα σε σχέση με τη σχέση κόστους/οφέλους των υποδομών που προτείνει ο ΔΕΣΦΑ για την εξυπηρέτηση της Υπόγειας Αποθήκης της Νότιας Καβάλας θέτει η ΡΑΕ σε σχετική διαβούλευση. Τα προτεινόμενα έργα, σύμφωνα με την τοποθέτηση της ΡΑΕ, προϋποθέτουν σημαντική επαύξηση του Συστήματος Μεταφοράς, με κόστος της τάξης των 300-700 εκατ. €, τα οποία θα επιβαρύνουν τα τέλη χρήσης δικτύου που πληρώνει ο καταναλωτής.

Η διαβούλευση που αφορά στην εισήγηση του ΔΕΣΦΑ για το Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ 2022-2031 καθώς και στο  Πλαίσιο  Κανονισμού Τιμολόγησης για την Υπόγεια Αποθήκη της Νότιας Καβάλας ολοκληρώνεται στις 14 Μαρτίου

Σύμφωνα με τις μελέτες, το σύστημα με θετική σχέση κόστους/οφέλους για τον καταναλωτή, ενδεχομένως στο μέλλον να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί διότι δεν θα είναι κατάλληλο για τη μεταφορά υδρογόνου και άλλων ανανεώσιμων αερίων. 

Η Αρχή στην εισαγωγική της τοποθέτηση επισημαίνει ότι το μέλλον του φυσικού αερίου στην Ευρώπη παραμένει έως σήμερα συγκεχυμένο: Aπό τη μία πλευρά υπάρχει η Πράσινη Συμφωνία με τις  όποιες νέες υποδομές αερίου να πρέπει να είναι κατάλληλες και για τη μεταφορά υδρογόνου/ανανεώσιμων αερίων. Από την άλλη πρόσφατη εξουσιοδοτική πράξη της ΕΕ δίνει τη δυνατότητα στο φυσικό αέριο να θεωρηθεί – υπό προϋποθέσεις- πράσινη μορφή ενέργειας και να επιλεγεί για χρηματοδότηση από την Κοινότητα και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Πάντως το κείμενο που έθεσε χθες σε διαβούλευση η ΡΑΕ δεν μοιάζει να λαμβάνει υπόψη τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται για την ασφάλεια εφοδιασμού της ΕΕ, μετά την επίθεση που εξαπέλυσε η Ρωσία στην Ουκρανία και το ενδιαφέρον για υποδομές αποθήκευσης αερίου.

Στις νέες επενδύσεις φυσικού αερίου, που καλείται να εγκρίνει η ΡΑΕ περιλαμβάνονται  αγωγοί,  νέοι πλωτοί τερματικοί σταθμοί Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (FSRUs, Αλεξανδρούπολης, ΔΙΩΡΥΓΑ Gas, ARGO) και παράλληλα κατασκευάζονται ή σχεδιάζονται μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο. Η Αρχή σημειώνει επίσης ότι “τα Προγράμματα Ανάπτυξης των Δικτύων Διανομής είναι αρκετά φιλόδοξα στην εξάπλωση του δικτύου σε νέες περιοχές, ακόμα και στη νότια Ελλάδα, παρά τις μελέτες που αναδεικνύουν τις αντλίες θερμότητας ως πιο οικονομικές”

Αποθήκη Νέας Καβάλας

Η υιοθέτηση του νέου συστήματος «εισόδου-εξόδου» (entry-exit) σε εφαρμογή των Ευρωπαϊκών Κανονισμών, είναι πιθανό να οδηγήσει σε υπερδιαστασιολόγηση των αγωγών αερίου, αναφέρει η ΡΑΕ και επισημαίνει ότι στο market test που διεξήγαγαν από κοινού ΤΑΡ και  ΔΕΣΦΑ το 2019 “το ενδιαφέρον περιορίστηκε στο μη δεσμευτικό στάδιο, καθώς προϋπόθεση για την ικανοποίηση των αιτημάτων ήταν έργα αναβάθμισης του ΕΣΦΑ ύψους  394 εκ. €”.

Οι αποφάσεις που θα επιβαρύνουν τον έλληνα καταναλωτή για αρκετά επόμενα χρόνια χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Ακόμα και αν οι τεχνικές μελέτες δείχνουν την ανάγκη ενίσχυσης του Συστήματος στο πλαίσιο του entry-exit, πρέπει να εκτιμάται το πραγματικό οικονομικό όφελος των επενδύσεων, τονίζει η ΡΑΕ

Τιμολόγηση

Η ΡΑΕ ζήτησε από το ΤΑΙΠΕΔ  Μελέτη Κόστους-Οφέλους, προκειμένου να αποτιμηθεί η συμβολή της Εγκατάστασης Αποθήκευσης Νέας Καβάλας στην ελληνική αγορά φυσικού αερίου και βάσει της μελέτης έθεσε σε διαβούλευση το σχέδιο απόφασης με το προτεινόμενο Πλαίσιο Κανονισμού Τιμολόγησης.

Η Αρχή ενημέρωσε το ΤΑΙΠΕΔ ότι η χορήγηση Όρων Σύνδεσης της ΥΑΦΑ στο ΕΣΦΑ (firm capacity) και η απρόσκοπτη λειτουργία της Αποθήκης προϋποθέτουν σημαντική επαύξηση του Συστήματος Μεταφοράς, κόστους της τάξης των 300-700 εκατ. €, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα μελέτης υδραυλικών προσομοιώσεων του ΔΕΣΦΑ.

Ο Διαχειριστής πρότεiνε:

 Να συμπεριληφθεί η επαύξηση της δυναμικότητας του ΕΣΦΑ, εκτιμώμενου κόστους 422 εκ. Ευρώ, για την ανάπτυξη της υπόγειας αποθήκης της Νότιας Καβάλας. Η εκτιμώμενη επίπτωση στο μεσοσταθμικό κόστος χρήσης του ΕΣΦΑ από την επαύξηση ανέρχεται σε περίπου 0,3 €/MWh, επί ενός μεσοσταθμικού κόστους χρήσης χωρίς την επαύξηση ίσο με 2,1 €/MWh.

Όπως προκύπτει από τη Μελέτη, τα οφέλη λειτουργίας της ΥΑΦΑ υπερβαίνουν τα κόστη μόνο στην περίπτωση του σεναρίου μερικής επαύξησης του Συστήματος.

Στο πλαίσιο αυτό,  η Αρχή επισημαίνει τα ακόλουθα:

1. Το κόστος των 422 εκ. ευρώ αφορά την κατασκευή αγωγού ο οποίος δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά υδρογόνου. Καθώς η ΡΑΕ, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις, θα απαιτεί στο εξής όλοι οι νέοι αγωγοί που κατασκευάζονται να είναι «hydrogen-ready», το κόστος της επαύξησης θα είναι τελικά μεγαλύτερο των 422 εκ. ευρώ. Επίσης, η εκτίμηση αυτή κρίνεται συντηρητική, καθώς δεν λαμβάνει υπόψη τις αυξημένες τιμές χάλυβα και λοιπών πρώτων υλών.
2. Στο κόστος δεν έχει περιληφθεί το απαραίτητο για τη λειτουργία της ΥΑΦΑ cushion gas, (αποθεματικό αερίου) το οποίο εκτιμάται σε 47-60 εκ. € (συντηρητική εκτίμηση με τις πολύ χαμηλές τιμές φυσικού αερίου του έτους 2020).
3. Επίσης, σύμφωνα με ενημέρωση του ΤΑΙΠΕΔ προς τη ΡΑΕ :
   • Ο διαχειριστής της αποθήκης δεν θα έχει πρόσβαση στις επίγειες (onshore) εγκαταστάσεις (περιοχή ΣΙΓΜΑ), οπότε θα χρειαστεί επιπλέον επένδυση σε νέα κτίρια και εξοπλισμό onshore εγκαταστάσεων. Αυτό αυξάνει το εκτιμώμενο κόστος της αποθήκης στα €293 εκατ. (μη περιλαμβανομένου του cushion gas).
   • Λόγω της ανάγκης σφράγισης παλαιών γεωτρήσεων και διάνοιξης 5 νέων γεωτρήσεων, το εκτιμώμενο κόστος εγκατάστασης της ΥΑΦΑ αναπροσαρμόζεται στα 314 εκατ. € (μη συμπεριλαμβανομένου του κόστους του cushion gas).
   • Εφαρμόζοντος τη μεθοδολογία της Μελέτης του ΔΕΣΦΑ για την αναγωγή του κόστους της ΥΑΦΑ σε τιμές 2021, προκύπτει κόστος επένδυσης – ανηγμένο σε τιμές 2021 – 311 εκ. €.