Σε τιμές που θα προσεγγίζουν στα επίπεδα του περυσινού καλοκαιριού συν ένα περιθώριο έως 30%, που θα λειτουργεί εν είδει πλαφόν για τη λιανική αγορά, επιχειρείται να διαμορφωθούν οι χρεώσεις για το  ηλεκτρικό ρεύμα από τον Ιούλιο και για ένα διάστημα 12 μηνών,  όπως ανέφεραν έγκυρες πηγές, προσθέτοντας ότι η χρηματιστηριακή τιμή θα συνεχίσει να διαμορφώνεται ελεύθερα αλλά οι  προμηθευτές θα πληρώνουν το μεσοσταθμικό κόστος και θα αποζημιώνονται για τη διαφορά μεταξύ της τιμής αγοράς και αυτής στην οποία θα πωλούν στον καταναλωτή.

Όσο για τους παραγωγούς προβλέπεται η θέσπιση έκτακτου τέλους 90% επί των υπερεσόδων τους (windfall profits), αναδρομικά από το δεύτερο εξάμηνο ή από τον Οκτώβριο του 2021  ως τον Ιούνιο του 2022, ενώ προβλέπεται και μία αποζημίωση για το πραγματικό τους κόστος, καθώς οι προμηθευτές δεν θα αγοράζουν πλέον στη τιμή Αγοράς Επόμενης Ημέρας.

Πρόκειται για τους βασικούς άξονες του  νέου μηχανισμού που  ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο οποίος θα εξειδικευτεί σήμερα το πρωί από τους αρμόδιους υπουργούς Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστα Σκρέκα και  Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα.

Το Εθνικό Σχέδιο Στήριξης, στο οποίο αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός περιλαμβάνει και σειρά άλλων μέτρων, όπως επιστροφή του 60% των πρόσθετων επιβαρύνσεων στους λογαριασμούς ρεύματος αναδρομικά από τον Δεκέμβριο ως τον Μάιο μέχρι του ποσού των 600 ευρώ, επιδότηση λογαριασμών για Μάιο και Ιούνιο κλπ.

Στόχος του νέου μηχανισμού είναι να απορροφήσει το 70% έως 80% της αύξησης στην τιμή της κιλοβατώρας για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τους αγρότες.

Οπως διευκρίνιζαν καλά ενημερωμένες  πηγές το νέο σύστημα προβλέπει ένας είδος πλαφόν στη λιανική για κάθε κατηγορία καταναλωτή, που θα διαμορφώνεται περίπου 30% πάνω από τις τιμές του περυσινού καλοκαιριού. ‘Ετσι, αν η τιμή πέρυσι το καλοκαίρι ήταν περίπου 110 -115 ευρώ/MWh με το νέο σύστημα θα φθάνει ως 145-150 ευρώ/MWh. O προμηθευτής δεν θα αγοράζει την ηλεκτρική ενέργεια στην τιμή της Αγοράς Επόμενης Ημέρας αλλά στο μεσοσταθμικό κόστος της, που με τα σημερινά δεδομένα υπολογίζεται σε περίπου 160 ευρώ/MWh συν ένα περιθώριο κέρδους γύρω στα 10 ευρώ. Η διαφορά ανάμεσα στην υψηλότερη τιμή, στην οποία  ο προμηθευτής θα αγοράζει την ενέργεια και στη χαμηλότερη τιμή που θα την πουλά στους πελάτες του, θα καλύπτεται από το Πρόγραμμα Στήριξης. Παράλληλα προβλέπεται  και μία στήριξη για τους παραγωγούς ηλεκτρισμού, οι οποίοι θα αποζημιώνονται για το πραγματικό τους κόστος συν ΄ένα εύλογο περιθώριο κέρδους.

Ο νέος μηχανισμός θα κοινοποιηθεί στις Βρυξέλλες αλλά δεν χρειάζεται έγκριση για να τεθεί σε εφαρμογή, καθώς η οδηγία για το Target Model στο άρθρο 5 παράγραφος 7 επιτρέπει την παρέμβαση στις τιμές σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, δήλωσαν οι ίδιες πηγές.

Ο τρόπος που έχει σχεδιαστεί  είναι τέτοιος που δεν παρεμβαίνει στον ανταγωνισμό και ειδικά στο διασυνοριακό εμπόριο ρεύματος- θέμα το οποίο “θα κτυπούσε” στην ευρωπαϊκή νομοθεσία-, αφού αφήνει ελεύθερη τη διαμόρφωση της τιμής στην Αγορά Επόμενης Ημέρας (DAM). Δεν αντιγράφει το ισπανικό μοντέλο αλλά προσιδιάζει περισσότερο με αυτό που είχε προτείνει η Γαλλία δηλαδή ο προμηθευτής να πληρώνει το μεσοσταθμικό κόστος και όχι  το οριακό κόστος, ενώ συνάδει και με την εργαλειοθήκη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Τα μέτρα

Το πακέτο που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός χθες, εκτός από τον νέο μηχανισμό που θα ισχύσει από τον Ιούλιο προβλέπει και σειρά άλλων μέτρων. Ειδικότερα:

-  H πολιτεία επιστρέφει στον ατομικό τραπεζικό λογαριασμό κάθε ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή πρώτης κατοικίας το 60% όλων των πρόσθετων επιβαρύνσεων που έχει υποστεί, αναδρομικά από τον Δεκέμβριο έως και τον Μάιο. Το όριο της έκτακτης αποζημίωσης θα είναι τα 600 ευρώ και δικαιούχοι είναι όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα έως και 45.000 ευρώ.

• Για τον Μάιο και τον Ιούνιο προβλέπεται κάλυψη  κατά 50% της όποιας αύξησης στην κατανάλωση πέραν των 300 KWh. Η νέα έκπτωση θα αφορά και τις μη κύριες κατοικίες για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης.
• Οι επιχειρήσεις παραγωγής ρεύματος θα κληθούν να καταβάλουν το δικό τους μέρισμα αλληλεγγύης στην κοινωνία. Με βάση το τελικό πόρισμα της Ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, που αναμένεται τις αμέσως επόμενες μέρες, στα πρόσθετα συγκυριακά υπερκέρδη τους θα επιβληθεί έκτακτο τέλος ύψους 90% για το διάστημα από τον Οκτώβριο του 2021 ( ή κατά ορισμένες πηγές από το δεύτερο εξάμηνο του 2021) ως τον Ιούνιο 2022.

Το συνολικό κόστος των μέτρων, συμπεριλαμβανομένου του νέου μηχανισμού, εκτιμάται στα 3,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το κόστος των επιστροφών στους λογαριασμούς καταναλωτών υπολογίζεται σε λίγο πάνω από τα 200 εκατ. ευρώ. Σημαντικό μέρος αυτού ποσού θεωρείται ότι θα καλυφθεί από το έκτακτο τέλος στα υπερέσοδα των παραγωγών, τα οποία με βάση τον αλγόριθμο της ΡΑΕ τοποθετούνται μεταξύ 150-200 εκατ. ευρώ, ανέφεραν έγκυρες πηγές.

Οπως τόνισε ο πρωθυπουργός στο χθεσινό διάγγελμα, η  ελληνική κυβέρνηση, με δική της πρωτοβουλία και ανεξάρτητα από τις ευρωπαϊκές αποφάσεις δρομολογεί από τον Ιούλιο ένα σύστημα που αποσυνδέει τις διεθνείς αυξήσεις στις τιμές του φυσικού αερίου από τους λογαριασμούς ρεύματος στη χώρα. “Δεν θα περιμένω το αργοκίνητο ευρωπαϊκό υπερωκεάνιο να αλλάξει κατεύθυνση” δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ.Μητσοτάκης, χαρακτηρίζοντας το όλο εγχείρημα μία σύνθετη άσκηση με πολλές τεχνικές και πολιτικές παραμέτρους.  Πρόκεται για μία διπλή κρατική παρέμβαση τόσο στη χονδρική όσο και στη λιανική αγορά ενέργειας, ένα έμμεσο πλαφόν, όπως είπε, τονίζοντας ότι σταθεροποιούνται οι  τιμές του καταναλωτή. Έτσι ουσιαστικά αναστέλλεται η ρήτρα αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς ρεύματος και  «κόβονται μαχαίρι» τα υπερέσοδα των εταιρειών ενέργειας.