Την πρόταση για επιβολή πλαφόν στις ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου αναμένεται να επαναφέρει στις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όπου θα συμμετάσχει στη διήμερη σύνοδο κορυφής,( 30-31 Μαίου), των ηγετών των 27 χωρών-μελών, με επίκεντρο τις εξελίξεις στον πόλεμο της Ουκρανίας, την ενέργεια, την άμυνα και την επισιτιστική ασφάλεια
Σύμφωνα με πληροφορίες πρωθυπουργός θα επαναλάβει τη θέση του για το πλαφόν στο φυσικό αέριο, προκειμένου να βρεθεί μία λύση και στο πρόβλημα των υψηλών τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, όπως προανήγγγειλε στην ομιλία του στο Νταβός, την περασμένη εβδομάδα
«Δεν θέλω να βρεθούμε σε μία κατάσταση, όπου θα δαπανούμε πόρους, επιδοτώντας τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος από τον εθνικό προϋπολογισμό και η ΕΕ δεν θα μας υποστηρίζει. Είναι πολύ σημαντικό να επενδύεις στο μέλλον και το πρόγραμμα «Repower EU» είναι μία πολύ σημαντική πρωτοβουλία ως χρηματοδοτικό εργαλείο για την ενεργειακή μετάβαση, αλλά πρέπει επίσης να δούμε τι θα κάνουμε αύριο, σε ένα μήνα, σε τρεις μήνες, τι θα κάνουμε τον χειμώνα σχετικά με το πώς θα στηρίξουμε τις κοινωνίες μας»., δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
‘Οπως επίσης τόνισε «θα πρέπει να διαφοροποιηθούμε από το ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά θα πρέπει να αναγνωρίσουμε πως για την ώρα δεχόμαστε πίεση καταβάλλοντας στη Ρωσία υπέρογκα ποσά για την τιμή του φυσικού αερίου. Εξ ου και είμαι από τους εισηγητές της ιδέας της επιβολής ενός πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στην διεθνή χονδρική αγορά και μάλιστα θα το επαναφέρω σε επίπεδο ΕΕ».
Ο πρωθυπουργός έδειξε τον προβληματισμό του για τις υψηλές τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου εν όψει και της επόμενης χειμερινής περιόδου που αναμένεται εξίσου δύσκολη. Όπως είπε θα προχωρήσει η διαφοροποίηση της προμήθειας από το ρωσικό αέριο και αυτό θα γίνει σε συνεργασία με τις ΗΠΑ, που είναι μεγάλοι προμηθευτές φυσικού αερίου.
Σχετικά με το πρόγραμμα «Repower EU» , το οποίο περιλαμβάνεται στην ατζέντα της συνόδου κορυφής, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο ‘Ελληνας πρωθυπουργός θα δώσει έμφαση στην ένταξη της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας- Αιγύπτου στο ελληνικό σκέλος, καθώς και στις επενδύσεις για την αποθήκευση ενέργειας, καθώς επιδίωξη της Αθήνας είναι να αυξηθούν από το 1,5GW που ήταν ο αρχικός στόχος για το 2030 στα 3,5 GW ως το τέλος της δεκαετίας. Πάντως, παρά τον πολύ μεγάλο αριθμό των αιτήσεων που έχουν κατατεθεί για έργα αποθήκευσης ενέργειας, ακόμα δεν έχει ψηφιστεί στο νομοθετικό πλαίσιο εγκατάστασης και λειτουργίας τους, το οποίο αποτελεί τμήμα του νομοσχεδίου για την απλούστευση της αδειοδοτικής διαδικασίας των ΑΠΕ.
Οσον αφορά στο ακανθώδες ζήτημα για την επιβολή ευρωπαϊκού εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, που θα μπορούσε να συνδυαστεί με το έκτο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, ως χθες το απόγευμα το θέμα δεν είχε συμπεριληφθεί στην ατζέντα, λόγω της διαφωνίας της Ουγγαρίας, χωρίς να αποκλείεται όμως να υπάρξουν εξελίξεις.
Η Ουγγαρία έχει δηλώσει ότι θα προβάλλει βέτο σε μία τέτοια απόφαση, επειδή σήμερα όλο το πετρέλαιο που προμηθεύεται προέρχεται από τη Ρωσία και είναι πολύ δύσκολο και κοστοβόρο να αντικατασταθεί δεδομένου ότι η χώρα δεν βρέχεται από θάλασσα και θα χρειαστεί μεγάλες επενδύσεις για να αναπτύξει νέες υποδομές πρόσβασης σε πετρέλαιο, ενώ εν τω μεταξύ θα αυξηθεί σημαντικά η τιμή του πετρελαίου.
Η ΕΕ, που έχει ήδη δώσει στη Τσεχία και την Σλοβακία μεταβατική περίοδο κάποιων ετών για την εφαρμογή του σχεδιαζόμενου εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, αναζητά εδώ και καιρό μία συμβιβαστική φόρμουλα για την Ουγγαρία, η οποία παράλληλα έχει ζητήσει υψηλότατα κονδύλια από την ΕΕ για την ανάπτυξη υποδομών πετρελαίου προσιτές από τρίτες πηγές εφοδιασμού. Την Παρασκευή σε συνάντηση των εκπροσώπων των χωρών-μελών συζητήθηκε σχέδιο για την επιβολή εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέσω τάνκερ στα λιμάνια της Ευρώπης, αλλά τη συνέχισης της ροής ρωσικού αργού μέσω του αγωγού που τροφοδοτεί την Ουγγαρία, την Τσεχία και τη Σλοβακία. Από άλλες χώρες όμως, τέθηκε ζήτημα ανταγωνισμού εντός ΕΕ, αν τα τρία αυτά κράτη συνεχίσουν να παίρνουν φθηνό πετρέλαιο από τη Ρωσία, ενώ οι υπόλοιπες χώρες θα πρέπει να αγοράζουν σε υψηλότερες τιμές, δεδομένου ότι οι αναλυτές εκτιμούν ότι ένα ευρωπαϊκό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο θα πιέσει προς τα πάνω τις ήδη αυξημένες τιμές. Αξίζει να σημειωθεί ότι ακριβώς η προοπτική του ευρωπαϊκού εμπάρκο στο ρωσικό αργό σε συνδυασμό με τις εποχικές ανοδικές τάσεις της ΗΠΑ ώθησαν τις τιμές του brent σε νέα ύψη την Παρασκευή.
Στη σύνοδο κορυφής, που ως πρώτο θέμα έχει τις εξελίξεις στην Ουκρανία, αναμένεται να απευθυνθεί ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι μέσω τηλεδιάσκεψης
«Μία από τις πιο πιεστικές ανησυχίες μας είναι να βοηθήσουμε το ουκρανικό κράτος, μαζί με τους διεθνείς εταίρους μας, στις ανάγκες ρευστότητάς του. Θα συζητήσουμε επίσης πώς να οργανώσουμε καλύτερα την υποστήριξή μας για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, καθώς θα απαιτηθεί μεγάλη παγκόσμια προσπάθεια για την ανοικοδόμηση της χώρας», αναφέρει χαρακτηριστικά η επιστολή - πρόσκλησης του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ -Μισέλ προς τον Ελληνα πρωθυπουργό για τη συνάντηση κορυφής
Η ατζέντα της συνόδου κορυφής περιλαμβάνει επίσης θέματα άμυνας και επισιτιστικής ασφάλειας.