Μετοχικό μερίδιο στον Euroasia Interconnector, την εταιρία που θα αναπτύξει και θα εκμεταλλεύεται την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου-Ισραήλ, διεκδικεί ο ΑΔΜΗΕ, ο οποίος κατέθεσε επίσημα πρόταση συμμετοχής στην Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου της εταιρίας Στόχος του ΑΔΜΗΕ είναι να αποκτήσει το 25% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας και να έχει τον έλεγχο υλοποίησης του έργου, σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου του ελληνικού Διαχειριστή κ. Μάνου Μανουσάκη.
Οι επαφές και οι συζητήσεις για τη συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ στο έργο έχουν ξεκινήσει εδώ και αρκετό καιρό. Πρόσφατα μάλιστα επισκέφθηκαν την Αθήνα, εκπρόσωποι του ισραηλινού Διαχειριστή Μεταφοράς ηλεκτρισμού, οι οποίοι συναντήθηκαν με τον υπουργό Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστα Σκρέκα και τη διοίκηση του ΑΔΜΗΕ και συζήτησαν το θέμα.
Τα προβλήματα του παρελθόντος στις σχέσεις του ΑΔΜΗΕ με την εταιρία του EuroAsia Interconnector δείχνουν ότι ανήκουν στο παρελθόν.
Η εταιρία διαχείρισης του έργου έχει λάβειέγκριση για χρηματοδότηση ύψους 658 εκατ. ευρώ από τον ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό μηχανισμό «Connecting Europe Facility» και επιπλέον 100 εκατ. ευρώ. από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Οι χρηματοδοτήσεις αυτές αφορούν το τμήμα της διασύνδεσης της Κύπρου με την Ελλάδα. Μάλιστα για το συγκεκριμένο τμήμα του έργου έχουν υποβληθεί δεσμευτικές προσφορές από την Nexans Norway AS και την Prysmian Powerlink s.r.l, στο πλαίσιο διαγωνισμού που διενήργησε η EuroAsia Interconnector. Aπό τον Μάρτιο του 2021, έχει επιλεγεί η Siemens AG για την κατασκευή των σταθμών μετατροπής (VSC Converter Stations).
Η ηλεκτρική διασύνδεση EuroAsia Interconnector θα είναι η μεγαλύτερη (μήκους 1.208 χλμ) και η βαθύτερη (έως και 3.000 μέτρα) ηλεκτρική διασύνδεση στον κόσμο, ισχύος 2.000 MW. Στόχος είναι η ασφάλεια εφοδιασμού ηλεκτρικής ενέργειας για τις τρεις χώρες (Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα), αλλά και η διασύνδεση της Κύπρου και του Ισραήλ με το ευρωπαϊκό δίκτυο.
Στην Κρήτη το καλώδιο θα καταλήγει στη Δαμάστα, Ηρακλείου Κρήτης, όπου έχουν ξεκινήσει τα έργα για την εγκατάσταση του σταθμού μετατροπής για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης- Αττικής.
Ο προϋπολογισμός του EuroAsia Interconnector ανέρχεται σε 2,5 δισ. ευρώ με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025.
Ο ΑΔΜΗΕ και η EuroAsia συνεργάζονται στενά για τη διαλειτουργικότητα της διασύνδεσης με το ελληνικό σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και έχουν υπογράψει σύμβαση για τη διασφάλιση της τεχνικής και επιχειρησιακής επάρκειας.
Οσον αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης- Αττικής, τη λεγόμενη “μεγάλη διασύνδεση”, ο κ. Μανουσάκης δήλωσε πρόσφατα ότι το έργο μπορεί να ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2024. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα ως το τέλος του καλοκαιριού θα έχουν ολοκληρωθεί οι χωματουργικές εργασίες στη Δαμάστα και θα ξεκινήσουν τα έργα θεμελίωσης του σταθμού μετατροπής. Παράλληλα θα ξεκινήσουν οι εργασίες εγκατάστασης υπόγειων καλωδίων μήκους 11 χλμ, τα οποία θα συνδεθούν με τα υποβρύχια καλώδια, που ξεκινούν από την Κορακιά και καταλήγουν στο σταθμό μετατροπής.
Η πόντιση του δεύτερου καλωδίου Κρήτης-Αττικής, συνολικού μ’ηκους 333 χλμ προγραμματίζεται ως το τέλος του 2022, ενώ στις αρχές του επόμενου έτους σχεδιάζεται η τοποθέτηση του δεύτερου τμήματος του πρώτου καλωδίου Μήλου- Κρήτης.
Ας σημειωθεί τέλος, ότι ο Διαχειριστής συνεχίζει κανονικά τα έργα που προβλέπει το υφιστάμενο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης, χωρίς μέχρι στιγμής να έχει θέσει στη ΡΑΕ ζήτημα αναπροσαρμογής του ρυθμιζόμενου εσόδου. Είναι πιθανόν πάντως να τεθεί θέμα αναθεώρησης του WACC από το 2024, οπότε προγραμματίζεται η έναρξη των έργων για τη διασύνδεση των Δωδεκανήσων και του Β. Αιγαίου.