Σε δομικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα τείνει να μετατραπεί το ενεργειακό κόστος για την εγχώρια βιομηχανία και ειδικά την ενεργοβόρα, την ώρα που άλλες χώρες της Ευρώπης, όπωςη Γερμανία, η Δανία κλπ ανακοινώνουν σειρά μέτρων για να διατηρήσουν χαμηλό το κόστος φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού για τις βιομηχανικές τους μονάδες.  

Το θέμα που έχει τεθεί πολλές φορές από την ΕΒΙΚΕΝ, την ένωση που εκπροσωπεί τις ενεργοβόρες βιομηχανίες της χώρας, τέθηκε χθες και από τον ΣΕΒ, κατά τη συνάντηση που είχε η Επιτροπή Ενέργειας του Συνδέσμου με τον υπουργό Περιβάλλοντος - Ενέργειας Κώστα Σκρέκα.

Τη κρισιμότητα της κατάσταση υπογραμμίζει και το γεγονός ότι χθες ανακοινώθηκαν οιπροτάσεις της ειδικής επιτροπής που έχει συσταθεί στη Γερμανία για το θέμα αυτό, οι οποίεςσυστήνουν την επιβολή πλαφόν στα 7 σεντς ανά KWh στην τιμή του φυσικού αερίου για τιςμεγάλες βιομηχανίες από 1/1/23 ως το τέλος Απριλίου 2024. Εξάλλου πρόσφατα η Κομισιόν  ενέκρινε το πακέτο ενίσχυσης της Δανίας, ύψους 3,4 δισ. ευρώ για τη στήριξη τωνεπιχειρήσεων έντασης ενέργειας.

Ας σημειωθεί ότι το γερμανικό πακέτο προβλέπει, μεταξύ άλλων,  πλαφόν και στην τιμή τουαερίου για τους οικιακούς καταναλωτές στα 12 σεντς/KWh από τον Μάρτιο 2023 ως το τέλοςτου 2024 τουλάχιστον.  

Ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Παπαλεξόπουλος κατά τη συζήτηση που είχε χθες με τον κ. Σκρέκα υπογράμμισε τον κρίσιμο ρόλο της βιομηχανίας ως πυλώνα ανάπτυξης, επενδύσεων και απασχόλησης, τονίζοντας ότι η ενεργειακή κρίση έχει φέρει στο προσκήνιο  την υπαρξιακή κρίση που διέρχεται η ευρωπαϊκή παραγωγή.: Μια κρίση, η οποία ξεπερνάει τις μεγάλες και άμεσες προκλήσεις και έχει επιδεινώσει τα ήδη υφιστάμενα δομικάπροβλήματα ενέργειας στην Ευρώπη, όπου το κόστος φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας είναι σήμερα πολλαπλάσιο του αντίστοιχου των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα εργοστάσια στην Ευρώπη να κλείνουν και άλλες εταιρίες να μεταφέρουν την παραγωγή τους σε τρίτες χώρες.   

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο  η ενεργειακή κρίση δημιουργεί αντικειμενικές δυσκολίες στην ομαλή λειτουργία τηςπαραγωγής στην Ελλάδα, απειλώντας τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις όλων των κλάδων.  Η διαπίστωση αυτή έρχεται σεμία στιγμή που όπως έχει επισημάνει η ΕΒΙΚΕΝ, στο τέλος του 2022 λήγουν τα περισσότερα διμερή συμβόλαια τωνμεγάλων βιομηχανικών καταναλωτών με τη ΔΕΗ. Οι διαπραγματεύσιες για την ανανέωσή τους δεν έχουν καλά -καλάξεκινήσει και ακόμα δεν έχει υπάρχει φως από την κυβέρνηση και τις άλλες αρμόδιες αρχές της αγοράς ηλεκτρισμούγια τα διμερή συμβόλαια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με μονάδες ΑΠΕ ή και άλλους παραγωγούς, πράγμα πουαφήνει μετέωρη τη βιομηχανία.   

Η σύναψη διμερών συμβάσεων ήταν και ένα από τα 5 βασικά αιτήματα που έθεσε η Επιτροπή του ΣΕΒ στον υπουργό. ¨Οπως τονίστηκε,  ο τρόπος λειτουργίας της αγοράς ενέργειας πρέπει να διευκολύνει τη σύναψη διμερών συμβάσεωνκαι να μην ανατρέπει στην πράξη το σχεδιασμό και τις συμφωνίες μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών ενέργειας. Η ευθυγράμμιση με τους κανονισμούς της ΕΕ για την εξαίρεση των διμερών συμβάσεων από τα ανώτατα όρια εσόδωντων ηλεκτροπαραγωγών, θα δημιουργήσει αμοιβαία οφέλη για όλους τους συμβαλλόμενους.

Ακόμα, ο ΣΕΒ ζήτησε:  

Συμμετοχή στη διακοψιμότητα. Η βιομηχανία, ήδη, εφαρμόζει δράσεις ενεργειακής εξοικονόμησης και μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας συνεισφέροντας σημαντικά στην εθνική προσπάθεια ενώ προτίθεται να συμμετάσχει στο μηχανισμό βραχυπρόθεσμης διακοψιμότητας ηλεκτρικής ενέργειας. Τονίστηκε όμως η ανάγκηλειτουργίας του μηχανισμού με τρόπο που δεν πλήττει την εύρυθμη λειτουργία της.

 Υποδομές διασύνδεσης και ταχύτερη αδειοδότηση των έργων, που θα συμβάλει στη μείωση της εξάρτησηςαπό καύσιμα υψηλότερων ρύπων (πχ diesel/mazut) αλλά και στη μείωση του κόστους ενέργειας

 Πολυετείς διασυνοριακές συνδέσεις, καθώς το υφιστάμενο καθεστώς με διασυνοριακές διασυνδέσεις μικρήςχρονικής διάρκειας λειτουργεί αποτρεπτικά στη δημιουργία οικονομιών κλίμακας και την επιτάχυνση τωνεπενδύσεων. Προτάθηκε η θεσμοθέτηση διαδικασιών για πολυετή δικαιώματα (άνω των 5 ετών) στιςδιασυνοριακές διασυνδέσεις με άλλα κράτη, και  

 Ενεργειακή εξοικονόμηση παντού. Από τα  δημόσια κτίρια, τις εγκαταστάσεις επιχειρήσεων, τα νοικοκυριάκαι  τις μεταφορές, συμπληρωματικά της βιομηχανίας. Συζητήθηκαν προτάσεις που συμβάλλουν στηνεξοικονόμηση ενέργειας και στη διατήρηση χαμηλών τιμών όπως η τακτική συντήρηση συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, η τήρηση της λελογισμένης εσωτερικής θερμοκρασίας των κτιρίων/γραφείων, η απενεργοποίησησυστημάτων ψύξης/θέρμανσης σε κενούς χώρους.  

Τέλος, επισημάνθηκε ότι η  επιβολή τέλους 10ευρώ/MWh στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα επιβαρύνει σημαντικά το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας σε μια εποχή που οι επιχειρήσεις της χώρας παλεύουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές.

Το γερμανικό μοντέλο

Η πρόταση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων της Γερμανίας, που στα βασικά της σημεία, αναμένεται να υιοθετηθείαπό την κυβέρνηση του Βερολίνου προβλέπει την επιβολή πλαφόν στις τιμές του αερίου για νοικοκυριά και μεγάλεςβιομηχανίες, σταθερά μπόνους για εξοικονόμηση χρήσης αερίου και  μέτρα ελάφρυνσης του ενεργειακού κόστους για τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Οι επιχειρήσεις που θα κάνουν χρήση των μέτρων δεν θα μπορούν να μετεγκατασταθούν εκτός Γερμανίας και θα πρέπει να διατηρήοουν το 90% των θέσεων εργασίας. Τα μέτρα για τηβιομηχανία θα πρέπει να εφαρμοστούν από την 1/12023 και για τα περισσότρα η διάρκειά τους επεκτείνεται ως και τονΑπρίλιο του 2024

Σήμερα οι Γερμανοί υπολογίζεται ότι πληρώνουν για ένα μέσο ετήσιο συμβόλαιο προμήθειας αερίου περίπου  2-1/2 φορές περισσότερο, σε σχέση με πέρυσι, προ της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.  Το πλαφόν των 12 σεντς/kWh στην τιμή του αερίου για τα νοικοκυριά προτείνται να καλύπτει το 80% της βασικής κατανάλωσης των νοικοκυριώναπό τον Μάρτιο 2023 ως το τέλος Απριλίου 2024. Τον Οκτώβριο η μέση τιμή του αερίου για τα νοικοκυριά ήταν 18,6 σεντς/ kWh, σύμφωνα με το  Check24, που επικαλείται το Reuters. Με το συγκεκριμένο πλαφόν ένα μέσο νοικοκυριόμε ετήσια κατανάλωση αερίου 20.000 kWh υπολογίζεται ότι μπορεί να εξοικονομήσει περί τα  1. 056 ευρώ ετησίως.

Για τους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές το πλαφόν ορίζεται στα 7 σεντς/ kWh, με περίοδοεφαρμογής  από 1/1/2023 ως 30/4/2024 και προτείνεται να εφαρμοστεί στο 70% της βασικής κατανάλωσης αερίουπου είχαν το 2021 οι επιχειρήσεις. Οι εταιρίες που θα κάνουν χρήση του μέτρου θα πρέπει να παραμείνουν στιςυφιστάμενες εγκαταστάσεις τους στη Γερμανία και να διατηρήσουν το 90% των θέσεων εργασίας για ένα έτος.  

Επίσης για τα νοικοκυριά προβλέπεται μιά εφάπαξ καταβολή του λογαριασμού αερίου ενός μηνός, που θα πρέπει να γίνει ως τις 20 Δεκεμβρίου.  

Ας σημειωθεί ότι οι προτάσεις αυτές εντάσσονται στο πακέτο των 200 δισ. ευρώ που εξήγγειλε ο Καγκελάριος ‘Ολαφ Σολτζ για τον μετριασμό των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης

Δανία

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το πακέτο κρατικών ενισχύσεων της Δανίας ύψους 3,4 δισ. ευρώ για τη στήριξη των βιομηχανιών έντασης ενέργειας. Το πακέτο προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη χορήγηση επιδοτούμενων δανείων για τις επιχειρήσεις, επιτρέποντας στο κράτος να ενισχύσει τη ρευστότητα των επιχειρήσεων , που έχει πληγεί από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία. Το επιδοτούμενο σχήμα δανείων,  το οποίο θα το διαχειρίζεται ειδική Αρχή, προβλέπει κατά βάση δύο τύπους ενισχύσεων: 1) Την αναβολή της πληρωμής των λογαριασμών ηλεκτρισμού, αερίου και τηλεθέρμανσης για όλες τις επιχειρήσεις  και 2) την ενίσχυση, μέσω ποσού 29 εκατ. ευρώ των προμηθευτών ενέργειας που καλύπτουν τα διοικητικά κόστη, τα οποία συνδέονται με την αναβολή πληρωμών των ενεργειακών λογαριασμών.